Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. * - Ishakiro ry'ibisobanuro
سَلْ بَنِیْۤ اِسْرَآءِیْلَ كَمْ اٰتَیْنٰهُمْ مِّنْ اٰیَةٍ بَیِّنَةٍ ؕ— وَمَنْ یُّبَدِّلْ نِعْمَةَ اللّٰهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَآءَتْهُ فَاِنَّ اللّٰهَ شَدِیْدُ الْعِقَابِ ۟
අහෝ! නබිවරය, ඉස්රාඊල් දරුවන්හට අප්රසාදය පල කරමින් ඔවුන්ගෙන් මෙසේ අසනු. රසූල්වරුන් සත්යවාදීන් බව තහවුරු කරමින් කෙතරම් සාක්ෂි හා සාධක අල්ලාහ් නුඹලාට පැහැදිලි කර තිබේද? නමුත් නුඹලා ඒවා බොරු කළෙහුය. ඒවාට පිටුපෑවෙහුය. අල්ලාහ්ගේ ආශිර්වාදය හඳුනාගත් පසු එය හෙළි වූ පසු කවරෙකු එය ප්රතික්ෂේප කොට බොරු කර වෙනස් කරන්නේද සැබැවින්ම අල්ලාහ් බොරුකාර ප්රතික්ෂේප කරන්නන්හට දැඩි සේ දඞුවම් පමුණුවන බව දැන ගත යුතුය.
Ibisobanuro by'icyarabu:
زُیِّنَ لِلَّذِیْنَ كَفَرُوا الْحَیٰوةُ الدُّنْیَا وَیَسْخَرُوْنَ مِنَ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا ۘ— وَالَّذِیْنَ اتَّقَوْا فَوْقَهُمْ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ ؕ— وَاللّٰهُ یَرْزُقُ مَنْ یَّشَآءُ بِغَیْرِ حِسَابٍ ۟
අල්ලාහ් ප්රතික්ෂේප කරන්නන්හට මෙලොව ජීවිතය හා එහි ඇති අල්ප සතුටත්, තාවකාලික සුවයත් අලංකාර කර පෙන්වන ලදී, ඔවුහු අල්ලාහ් හා පරමාන්ත දිනය විශ්වාස කළවුන් සමච්චලයට භාජනය කරති. අල්ලාහ්ගේ නියෝග පිළිපැද ඔහු වැළැක්වූ දෑ අතහැර දමා, ඔහු කෙරෙහි බැතිමත්වූවන් මතු ලොවෙහි ඔවුනට වඩා ඉහළින් සිටිනු ඇත. එය අල්ලාහ් උසස් ස්වර්ග උයන් වලට මොවුන් ඇතුළු කරවීමෙනි. අල්ලාහ් තමන් අභිමත කරන මැවීමකටම කිසිදු ගණන් කිරීමකින් හෝ සීමා කිරීමකින් තොරව ආශිර්වාද පිරිනමනු ඇත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
كَانَ النَّاسُ اُمَّةً وَّاحِدَةً ۫— فَبَعَثَ اللّٰهُ النَّبِیّٖنَ مُبَشِّرِیْنَ وَمُنْذِرِیْنَ ۪— وَاَنْزَلَ مَعَهُمُ الْكِتٰبَ بِالْحَقِّ لِیَحْكُمَ بَیْنَ النَّاسِ فِیْمَا اخْتَلَفُوْا فِیْهِ ؕ— وَمَا اخْتَلَفَ فِیْهِ اِلَّا الَّذِیْنَ اُوْتُوْهُ مِنْ بَعْدِ مَا جَآءَتْهُمُ الْبَیِّنٰتُ بَغْیًا بَیْنَهُمْ ۚ— فَهَدَی اللّٰهُ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا لِمَا اخْتَلَفُوْا فِیْهِ مِنَ الْحَقِّ بِاِذْنِهٖ ؕ— وَاللّٰهُ یَهْدِیْ مَنْ یَّشَآءُ اِلٰی صِرَاطٍ مُّسْتَقِیْمٍ ۟
ෂෙයිතාන් මිනිසා නොමග යවා දෙවියන් විශ්වාස කරන හා දෙවියන් විශ්වාස නොකරන දෙපිරියක් බවට පත් කරන තෙක් මිනිසා එකම සමූහයක් ලෙස ඔවුන්ගේ ආදි පියා වූ ආදම්ගේ දහම පිළිපඳිමින් යහමග මත පිහිටා සිටියහ. ඒ අනුව, අල්ලාහ් විශ්වාස කරන ඔහු පිළිපදින සමූහයාට තම කරුණාව තුළින් ඔවුනට ඔහු සූදානම් කර ඇති දෑ පිළිබඳ ශුභාරංචි දන්වන දෙවියන් ප්රතික්ෂේප කරන ජනයාට ඔහු ප්රතිඥා දී ඇති දැඩි දඬුවම පිළිබඳ අවවාද කරන රසූල්වරුන් එවීය. එමෙන්ම කිසිදු සැකයකට ඉඩක් නැති සත්ය කරුණු මත පදනම් වූ පුස්තක ද එම රසූල්වරුන් සමගම පහළ කළේය. එය ජනයා කවර කරුණක් මත භේදබින්න වී සිටින්නේද ඒ ගැන ඔවුන් තීන්දු දීම පිණිසය. තව්රාතයේ දැනුම පිරිනැමූ යුදෙව්වන් හට සැබැවින්ම ඔහු අබියස ඇති දෑ සත්යය බවට සාක්ෂි සාධක පැමිණීමෙන් පසු ව මිස ඔවුන් තව්රාතය සම්බන්ධයෙන් මත භේද ඇති කර ගත්තේ නැත. එහි මත භේද ඇති කර ගන්නට තරම් කිසිවක් එහි නොවීය. එසේ ඔවුන් අපරාධකාරී ලෙස එය හෙළා දැක්කෝය. අල්ලාහ්ගේ අනුමැතිය හා අභිමතය පරිදි නොමගින් යහමග හඳුනා ගැනීම සඳහා අවස්ථාව පාදා දෙමින් ඔහු මුඃමින්වරුන් උසස් කළේය. ඒ අනුව තමන් අභිමත කරන්නන් ඔහු ඍජු මාර්ගය වෙත මග පෙන්වයි. එහි කිසිදු අඩුවක් දැකිය නොහැක. එය සැබෑ දේව විශ්වාසයේ මාර්ගයයි.
Ibisobanuro by'icyarabu:
اَمْ حَسِبْتُمْ اَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَلَمَّا یَاْتِكُمْ مَّثَلُ الَّذِیْنَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ ؕ— مَسَّتْهُمُ الْبَاْسَآءُ وَالضَّرَّآءُ وَزُلْزِلُوْا حَتّٰی یَقُوْلَ الرَّسُوْلُ وَالَّذِیْنَ اٰمَنُوْا مَعَهٗ مَتٰی نَصْرُ اللّٰهِ ؕ— اَلَاۤ اِنَّ نَصْرَ اللّٰهِ قَرِیْبٌ ۟
අහෝ! දෙවියන් විශ්වාස කරන්නනි, නුඹලාට පෙර විසූ මුතුන්මිත්තන්හට ඇති වූ පරීක්ෂණ මෙන් කිසිදු පරීක්ෂණයක් නුඹලාට ඇති නොවී නුඹලා ස්වර්ගයට පිවිසිය හැකි යැයි නුඹලා සිතන්නෙහුද? දිළිඳුකම හා රෝගී බව දැඩි සේ ඔවුන් වෙළා ගත්තෝය. භයානක ලෙස ඔවුන් ඇද වැටිණ. අල්ලාහ්ගේ උදව් ඉක්මණින් පතන තරමට ඔවුන්ට මහත් සේ පීඩාවන්ට මුහුණ දෙන්නට සිදු විය. රසූල්වරයා ද ඔහු සමග දෙවියන් විශ්වාස කළවුන් ද අල්ලාහ්ගේ උදව් එනුයේ කවදාදැයි විමසා සිටියහ. සැබැවින්ම අල්ලාහ්ගේ උපකාරය, ඔහු ව විශ්වාස කරන්නන්හට ඔහු කෙරෙහි සියල්ල භාරකරන්නන්හට සමීපයෙන්ම ඇති බව දැන ගනු.
Ibisobanuro by'icyarabu:
یَسْـَٔلُوْنَكَ مَاذَا یُنْفِقُوْنَ ؕ— قُلْ مَاۤ اَنْفَقْتُمْ مِّنْ خَیْرٍ فَلِلْوَالِدَیْنِ وَالْاَقْرَبِیْنَ وَالْیَتٰمٰی وَالْمَسٰكِیْنِ وَابْنِ السَّبِیْلِ ؕ— وَمَا تَفْعَلُوْا مِنْ خَیْرٍ فَاِنَّ اللّٰهَ بِهٖ عَلِیْمٌ ۟
අහෝ නබිවරය, නුඹගේ මිතුරන් ඔවුන්ගේ විවිධාකාර සම්පත් අතුරින් වියදම් කළ යුත්තේ කුමක් ද, ඒවා තැබිය යුත්තේ කොහේදැයි ඔබෙන් විමසති. ඔවුනට පිළිතුරු වශයෙන් මෙසේ පවසනු. නුඹලා වියදම් කරන දෑ යහපත් විය යුතුයි. ඒනම් අනුමත හා පිරිසිදු දෑ විය යුතුයි. එය දෙමව්පියන්ටත් අවශයතාවෙන් පෙළෙන නුඹලාගේ සමීප ඥාතීන්ටත් අවශ්යතා ඇති අනාථ දරුවන්ටත් ධනය නොමැති අසරණයින්ටත් තම දේශය හා තම ජාතීන් අහිමිව සිටින මගියාටත් වේ. අහෝ! දෙවියන් විශ්වාස කරන්නනි, නුඹලා කවර යහපතක් සිදු කළ ද එය කුඩා හෝ මහා පරිමානයෙන් වුවද සැබැවින්ම ඒ ගැන අල්ලාහ් මැනවින් දන්නාය. ඔහුගෙන් කිසිවක් සැගවෙන්නේ නැත. ඒ වෙනුවට ඔහු නුඹලාට ප්රතිඵල පිරිනමනු ඇත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
Inyungu dukura muri ayat kuri Uru rupapuro:
• ترك شكر الله تعالى على نعمه وترك استعمالها في طاعته يعرضها للزوال ويحيلها بلاءً على صاحبها.
•අල්ලාහ්ගේ ආශිර්වාදයන් හට කෘතඥවීමට අතපසු වීමත් ඔහුට යටහත් වීමේ කටයුතුවල දී ඒවා ක්රියාත්මක නොකොට අතහැර දැමීමත් ඒවා අහිමි වීමට හේතු වන්නේය. එමෙන්ම ඒවාහි අයිතිකරුවන්හට පරීක්ෂණයක් බවට පත් වනු ඇත.
• الأصل أن الله خلق عباده على فطرة التوحيد والإيمان به، وإبليس وأعوانه هم الذين صرفوهم عن هذه الفطرة إلى الشرك به.
•මූල ධර්මය වනුයේ අල්ලාහ් තම ගැත්තන් ඒක දේව වාදය මත පිහිටුවා ඔහු පමණක් විශ්වාස කිරීමේ ස්වභාවයෙන් මවා තිබීමය. නමුත් එම මූල ධර්මයෙන් මිනිසා ඈත් කොට ඔහුට ආදේශ කිරීම වෙත ඉබ්ලීස් හා ඔහුගේ හිතමිතුරන් කටයුතු කරනු ඇත.
• أعظم الخذلان الذي يؤدي للفشل أن تختلف الأمة في كتابها وشريعتها، فيكفّر بعضُها بعضًا، ويلعن بعضُها بعضًا.
• පරාජය වෙත ක්රියා කාරීව කටයුතු කරන අතිමහත් ද්රෝහීකම වනුයේ තමන්ට හිමි දේව පුස්තකයේ හා තමන්ගේ ආගමිික කටයුතුවලදී සමූහයා භේදබින්න වී, ඔවුන්ගෙන් පිරිසක් තවත් පිරිසක් ප්රතික්ෂේප කරමින් ඔවුන්නොවුන් ශාප කර ගැනීමය.
• الهداية للحق الذي يختلف فيه الناس، ومعرفة وجه الصواب بيد الله، ويُطلب منه تعالى بالإيمان به والانقياد له.
• කවර සත්යයක් සම්බන්ධයෙන් ජනයා භේදබින්න වී සිටින්නේද ඒ සඳහා මඟ ලැබීමත් නිවැරැදිතාව පිළිබඳ දැනුමත් අල්ලාහ් සතුව පවතී. ඔහුව විශ්වාස කිරීමටත් ඔහුට යටහත් වන්නටත් ඔහුගෙන් අයැද සිටිය යුතු වේ.
Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. - Ishakiro ry'ibisobanuro
Yasohowe n'ikigo Tafsir of Quranic Studies.