وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی بۆسنی بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان


وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی الشعراء   ئایه‌تی:

Sura eš-Šuara

لە مەبەستەکانی سورەتەکە:
بيان آيات الله في تأييد المرسلين وإهلاك المكذبين.
Pojašnjenje znamenja koja je Allah davao kako bi podržao poslanike i uništio poricatelje.

طسٓمٓ
(Tā Sīn Mīm) O kur’anskim smo skraćenicama govorili na početku sure el-Bekara.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱلۡكِتَٰبِ ٱلۡمُبِينِ
Ovo su ajeti časnog Kur’ana koji odvajaju istinu od neistine.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَعَلَّكَ بَٰخِعٞ نَّفۡسَكَ أَلَّا يَكُونُواْ مُؤۡمِنِينَ
Zar ćeš sebe upropastiti zbog toga što tvoji sunarodnici, o Poslaniče, neće da povjeruju, jer si odveć sažaljiv spram njih i želiš da budu vjernici?
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِن نَّشَأۡ نُنَزِّلۡ عَلَيۡهِم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ ءَايَةٗ فَظَلَّتۡ أَعۡنَٰقُهُمۡ لَهَا خَٰضِعِينَ
Kad bi Allah, džellešanuhu, htio, poslao bi bezbožnicima s neba jedno znamenje, djelo izvan iskustvene stvarnosti, zbog kojeg bi neizostavno postali vjernici i povinovali bi se tom znamenju. Ali, Allah ne želi slati takva znamenja kako bi ih iskušao hoće li povjerovati u onostrano.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا يَأۡتِيهِم مِّن ذِكۡرٖ مِّنَ ٱلرَّحۡمَٰنِ مُحۡدَثٍ إِلَّا كَانُواْ عَنۡهُ مُعۡرِضِينَ
I mekkanskim mnogobošcima ne dođe nijedna nova opomena od Milostivog Allaha koja sadrži dokaz da je Allah jedini bog i da je Muhammed Božiji poslanik, a da je ne odbiše i leđa joj ne okrenuše.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَقَدۡ كَذَّبُواْ فَسَيَأۡتِيهِمۡ أَنۢبَٰٓؤُاْ مَا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ
Krivovjerni poriču veličanstveni Kur’an i rugaju se njegovim ajetima – pa stići će ih sigurno posljedice njihova poricanja, ruganja i drugih gnusnih djela koja činjahu na ovom svijetu i snaći će ih kazna.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَوَلَمۡ يَرَوۡاْ إِلَى ٱلۡأَرۡضِ كَمۡ أَنۢبَتۡنَا فِيهَا مِن كُلِّ زَوۡجٖ كَرِيمٍ
Zar mogu ustrajno poricati, a nisu razmislili o tome da je Svemogući Allah učinio da iz zemlje niče bilje različitih boja i oblika, lijepog izgleda i od velike koristi?
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
U nicanju raznolikog bilja iz zemlje bjelodan je dokaz da je onaj ko je u stanju učiniti da to bilje niče u stanju oživjeti mrtve, ali većina ljudi ne vjeruje.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
Poslaniče, Gospodar tvoj, zaista je silan, te Ga niko ne može nadvladati. On je samilostan prema Svojim robovima.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذۡ نَادَىٰ رَبُّكَ مُوسَىٰٓ أَنِ ٱئۡتِ ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
Vjerovjesniče, spomeni ljudima da se Svevišnji Allah obratio poslaniku Musau, alejhis-selam, naredivši mu da pođe među nasilne ljude koji su sebi nepravdu počinili ne vjerujući u Allaha i porobljavajući sinove Israilove.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَوۡمَ فِرۡعَوۡنَۚ أَلَا يَتَّقُونَ
Naredio mu je da pođe među faraonov narod i da ga na blag i učtiv način podsjeti na neophodnost bogobojaznosti, a to je činjenje dobra, a sustezanje od zla.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ رَبِّ إِنِّيٓ أَخَافُ أَن يُكَذِّبُونِ
Musa, alejhis-selam, reče: “Gospodaru moj, zaista se bojim da će me faraon i narod njegov lažovom proglasiti, te će odbiti ono što ću im od Tebe donijeti!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيَضِيقُ صَدۡرِي وَلَا يَنطَلِقُ لِسَانِي فَأَرۡسِلۡ إِلَىٰ هَٰرُونَ
“I bojim se da će me, poreknu li oni moje poslanstvo, obuzeti tuga i briga”, Musa, alejhis-selam, reče. “Allahu, zato pošalji Džibrila Harunu, mom bratu, s poslanicom, da bi mi on pomogao u dostavljanju vjere i pozivanju Tebi.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَهُمۡ عَلَيَّ ذَنۢبٞ فَأَخَافُ أَن يَقۡتُلُونِ
Naposlijetku je Musa rekao: “A prema njima sam se ogriješio: ubio sam jednog njihova čovjeka, Kopta, pa me strah da će oni mene ubiti zbog toga.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ كَلَّاۖ فَٱذۡهَبَا بِـَٔايَٰتِنَآۖ إِنَّا مَعَكُم مُّسۡتَمِعُونَ
Allah, džellešanuhu, reče Musau, alejhis-selam: “Nikako! To se neće dogoditi, oni neće imati priliku da te ubiju.” Ti i tvoj brat Harun pođite faraonu s Našim ajetima, pomoću kojih ćete dokazati da govorite istinu. Mi ćemo biti s vama dvojicom, sa Svojim znanjem, podrškom, pomoći i čuvanjem. Mi čujemo šta vi njima govorite i šta se vama govori. Nama ništa ne promiče.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأۡتِيَا فِرۡعَوۡنَ فَقُولَآ إِنَّا رَسُولُ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Dakle, Musau i Harunu naređeno je da pođu faraonu i da ga izvijeste da su njih dvojica poslanici Allahovi, tj. da ih je poslao Stvoritelj svega što postoji.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَنۡ أَرۡسِلۡ مَعَنَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
I rekao im je da zatraže od faraona da oslobodi sinove Israilove, koji robovaše faraonu u Egiptu, te da dopusti da pođu s njima dvojicom.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ أَلَمۡ نُرَبِّكَ فِينَا وَلِيدٗا وَلَبِثۡتَ فِينَا مِنۡ عُمُرِكَ سِنِينَ
Faraon se obratio Musau, alejhis-selam: “Zar si, o Musa, zaboravio da si kao dijete bio na našem dvorcu i da smo te mi odgajali!? Zar si zaboravio da si kod nas proveo mnoge godine!? Zbog čega sad tvrdiš da si poslanik?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَفَعَلۡتَ فَعۡلَتَكَ ٱلَّتِي فَعَلۡتَ وَأَنتَ مِنَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
Faraon je rekao: “I počinio si veliko nedjelo onda kad si ubio Kopta pomažući svom sunarodniku! Nadasve si nezahvalan na blagodatima kojima sam te obasuo.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• حرص الرسول صلى الله عليه وسلم على هداية الناس.
Resulullah, sallallahu alejhi ve sellem, žarko je želio da ljudi pođu Pravim putem.

• إثبات صفة العزة والرحمة لله.
Ovi su ajeti očiti kao dokaz da su dostojanstvo i milost Allahova svojstva.

• أهمية سعة الصدر والفصاحة للداعية.
Veoma je važno da onaj ko poziva u islam bude širokogrudan i rječit.

• دعوات الأنبياء تحرير من العبودية لغير الله.
Misija vjerovjesnika bila je osloboditi ljude od obožavanja drugih mimo Allaha.

• احتج فرعون على رسالة موسى بوقوع القتل منه عليه السلام فأقر موسى بالفعلة، مما يشعر بأنها ليست حجة لفرعون بالتكذيب.
Negirajući Musaovo poslanstvo, faraon se pozvao na to da je Musa ubio Kopta. Musa je priznao svoju grešku, iz čega slijedi da to faraonu nije opravdanje za poricanje.

قَالَ فَعَلۡتُهَآ إِذٗا وَأَنَا۠ مِنَ ٱلضَّآلِّينَ
“Jesam, ubio sam onog čovjeka, ali to se dogodilo prije nego što sam dobio Objavu”, priznao je Musa.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَفَرَرۡتُ مِنكُمۡ لَمَّا خِفۡتُكُمۡ فَوَهَبَ لِي رَبِّي حُكۡمٗا وَجَعَلَنِي مِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
“A od vas sam pobjegao u Medjen plašeći se da ćete me ubiti, te mi je kasnije Gospodar moj znanje i mudrost darovao i među poslanike, koje šalje ljudima, uvrstio me”, objasnio je Musa.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَتِلۡكَ نِعۡمَةٞ تَمُنُّهَا عَلَيَّ أَنۡ عَبَّدتَّ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
Naposlijetku je Musa upitao: “Faraone, u pravu si što se pozivaš na svoje dobročinstvo spram mene! Nisi me porobio, premda si porobio moje sunarodnike, sinove Israilove. Ali sve to nije razlog da te ne pozovem u istinu!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ فِرۡعَوۡنُ وَمَا رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Utom je Musaa, alejhis-selam, faraon upitao: “Ko je Gospodar svjetova, za Koga kažeš da si Njegov poslanik?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَآۖ إِن كُنتُم مُّوقِنِينَ
“Moj Gospodar je Onaj Koji posjeduje i upravlja svime što postoji, i Kojem pripadaju vlast i sud na nebesima i na Zemlji i na onom što je između njih”, odgovorio je poslanik Musa, alejhis-selam. “Ukoliko ste čvrsto uvjereni u to, robujte isključivo Allahu!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ لِمَنۡ حَوۡلَهُۥٓ أَلَا تَسۡتَمِعُونَ
“Zar ne čujete šta je odgovorio Musa? Zar ne čujete lažne tvrdnje koje iznosi?”, upita faraon svoje velikodostojnike i glavešine.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ رَبُّكُمۡ وَرَبُّ ءَابَآئِكُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ
“Allah je Gospodar vaš i Gospodar vaših davnih pretka?”, reče Musa.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ إِنَّ رَسُولَكُمُ ٱلَّذِيٓ أُرۡسِلَ إِلَيۡكُمۡ لَمَجۡنُونٞ
Faraon se obrati svojim sunarodnicima Koptima: “Musa, koji tvrdi da je poslanik, mahnit je i sasvim lud, ne umije odgovoriti na pitanje i govori besmislice.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ رَبُّ ٱلۡمَشۡرِقِ وَٱلۡمَغۡرِبِ وَمَا بَيۡنَهُمَآۖ إِن كُنتُمۡ تَعۡقِلُونَ
Musa kaza: “Allah Uzvišeni, Kome vas pozivam, Gospodar je istoka, Gospodar zapada i Gospodar prostora koji se između njih nalazi, ako pameti imate, pa da o tome promislite.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ لَئِنِ ٱتَّخَذۡتَ إِلَٰهًا غَيۡرِي لَأَجۡعَلَنَّكَ مِنَ ٱلۡمَسۡجُونِينَ
Ne mogavši se argumentima boriti, faraon zaprijeti Musau, alejhis-selam: “Prihvatiš li kakvog boga osim mene, sigurno ću te u tamnicu baciti!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ أَوَلَوۡ جِئۡتُكَ بِشَيۡءٖ مُّبِينٖ
Musa, alejhis-selam, upita: “Zar ćeš me baciti u tamnicu i u slučaju da ti podastrem kategoričke dokaze i bjelodana znamenja da sam uistinu Božiji poslanik?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ فَأۡتِ بِهِۦٓ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
“Ako istinu govoriš, o Musa”, faraon će, “podastri nam te dokaze i znamenja koje si spomenuo.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَلۡقَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ ثُعۡبَانٞ مُّبِينٞ
A Musa, alejhis-selam, baci štap i on se odjednom u ogromnu, pravu zmiju pretvori koja poče puzati zemljom.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَنَزَعَ يَدَهُۥ فَإِذَا هِيَ بَيۡضَآءُ لِلنَّٰظِرِينَ
Zatim poslanik Musa, alejhis-selam, u njedra stavi ruku svoju, koja je bila sasvim uobičajena, te je potom izvuče iz njedara, kad ona posmatračima bijelom, svijetlom, blistavom se ukaza, bez ikakve bolesti i mahane.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ لِلۡمَلَإِ حَوۡلَهُۥٓ إِنَّ هَٰذَا لَسَٰحِرٌ عَلِيمٞ
Faraon se obrati velikodostojnicima oko sebe: “Musa je odista vješt mag, on je zbilja virtuoz u sihru!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يُرِيدُ أَن يُخۡرِجَكُم مِّنۡ أَرۡضِكُم بِسِحۡرِهِۦ فَمَاذَا تَأۡمُرُونَ
“Musa hoće ovom magijom da vas iz zemlje vaše izvede i da on njome zavlada”, primijeti faraon i reče velikodostojnicima: “Pa šta savjetujete? Šta nam je činiti u ovom slučaju?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُوٓاْ أَرۡجِهۡ وَأَخَاهُ وَٱبۡعَثۡ فِي ٱلۡمَدَآئِنِ حَٰشِرِينَ
Velikodostojnici faraonova naroda rekoše: “Ostavi Musaa i Haruna, nemoj ih odmah kazniti, već u gradove pošalji vojsku da sakuplja čarobnjake!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَأۡتُوكَ بِكُلِّ سَحَّارٍ عَلِيمٖ
“Dakle, vojska će ti dovesti”, rekoše doglavnici faraonu, “sve izuzetno vješte čarobnjake.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَجُمِعَ ٱلسَّحَرَةُ لِمِيقَٰتِ يَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ
Tako faraon sakupi čarobnjake u određeno vrijeme i na određenom mjestu.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقِيلَ لِلنَّاسِ هَلۡ أَنتُم مُّجۡتَمِعُونَ
A svijetu bī rečeno da se iskupi radi prisustvovanja nadmetanju između Musaa, alejhis-selam, i čarobnjakā, da se uvjere u to ko će od njih biti pobjednik.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• أخطاء الداعية السابقة والنعم التي عليه لا تعني عدم دعوته لمن أخطأ بحقه أو أنعم عليه.
Pređašnje greške onog ko poziva u islam, odnosno zasluge koje neko ima kod njega ne znače da on nema pravo pozvati u vjeru onog prema kome je pogriješio, odnosno prema onom ko mu je učinio dobro.

• اتخاذ الأسباب للحماية من العدو لا ينافي الإيمان والتوكل على الله.
Poduzimanje potrebnih koraka u svrhu zaštite od neprijatelja nije oprečno vjerovanju i oslanjanju na Allaha.

• دلالة مخلوقات الله على ربوبيته ووحدانيته.
Allahova stvorenja na sadržajan način ukazuju na to da je Allah jedini bog, Onaj Koji je sve stvorio i Koji sve održava.

• ضعف الحجة سبب من أسباب ممارسة العنف.
Ljudi posežu za silom i zbog neutemeljenosti dokaza na koji se pozivaju.

• إثارة العامة ضد أهل الدين أسلوب الطغاة.
Huškanje naroda protiv onih koji su privrženi vjeri metoda je kojom se koriste silnici.

لَعَلَّنَا نَتَّبِعُ ٱلسَّحَرَةَ إِن كَانُواْ هُمُ ٱلۡغَٰلِبِينَ
Njihov je cilj bio da slijede čarobnjake ispovijedajući njihovu vjeru, ako oni, a ne Musa, pobijede.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَلَمَّا جَآءَ ٱلسَّحَرَةُ قَالُواْ لِفِرۡعَوۡنَ أَئِنَّ لَنَا لَأَجۡرًا إِن كُنَّا نَحۡنُ ٱلۡغَٰلِبِينَ
Pošto su stigli da se suprotstave Musau, čarobnjaci faraona upitaše: “Hoćemo li zaista dobiti nagradu, materijalnu ili nematerijalnu, ako pobijedimo Musaa?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ نَعَمۡ وَإِنَّكُمۡ إِذٗا لَّمِنَ ٱلۡمُقَرَّبِينَ
“Da, ako pobijedite, dobit ćete nagradu”, faraon odgovori. “I sigurno ćete biti jedni od onih što su meni najbliži, dat ću vam veoma visok položaj.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ لَهُم مُّوسَىٰٓ أَلۡقُواْ مَآ أَنتُم مُّلۡقُونَ
Čarobnjacima se obratio Musa, vjerujući u Allahovu pomoć i u to da ono čime on raspolaže nije sihr: “Bacite na zemlju svoje štapove i konope, koje ste odlučili baciti!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَلۡقَوۡاْ حِبَالَهُمۡ وَعِصِيَّهُمۡ وَقَالُواْ بِعِزَّةِ فِرۡعَوۡنَ إِنَّا لَنَحۡنُ ٱلۡغَٰلِبُونَ
I čarobnjaci baciše na zemlju konope svoje i štapove svoje, a pritom se zakleše faraonovom moći i dostojanstvom da će oni Musaa danas pobijediti.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَلۡقَىٰ مُوسَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ تَلۡقَفُ مَا يَأۡفِكُونَ
Onda poslanik Musa, alejhis-selam, baci svoj štap iz ruke i gle – Allah, džellešanuhu, pretvori ga u ogromnu strašnu zmiju koja proguta sve njihove konope i štapove – čaroliju koju su pripravili.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأُلۡقِيَ ٱلسَّحَرَةُ سَٰجِدِينَ
Vidjevši da ona ogromna zmija, koja je maločas bila štap, proguta i uništi čaroliju koju su pripremili, faraonovi čarobnjaci čelima po tlu popadaše.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Rekoše: “Vjerujemo u dragog Allaha, Gospodara svega što postoji!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
رَبِّ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ
“Vjerujemo u Allaha, Gospodara Musaova i Harunova”, kazaše na kraju.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ ءَامَنتُمۡ لَهُۥ قَبۡلَ أَنۡ ءَاذَنَ لَكُمۡۖ إِنَّهُۥ لَكَبِيرُكُمُ ٱلَّذِي عَلَّمَكُمُ ٱلسِّحۡرَ فَلَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَۚ لَأُقَطِّعَنَّ أَيۡدِيَكُمۡ وَأَرۡجُلَكُم مِّنۡ خِلَٰفٖ وَلَأُصَلِّبَنَّكُمۡ أَجۡمَعِينَ
Negodujući zbog toga što su čarobnjaci povjerovali, faraon viknu: “Zar da povjerujete u Musaovo poslanstvo, a ja vam to nisam dopustio? Musa je vaš prvak, očigledno je, koji vas je magiji poučio i čini se da ste svi vi u zavjeri kako biste stanovnike Egipta iz njihove zemlje istjerali, ali – zapamtit ćete kakva će vas kazna snaći!” Zatim se prezreni grešnik faraon zakleo čarobnjacima da će im ruke i noge unakrsno odsjeći, tako što će odsjeći desnu nogu uz lijevu ruku ili obratno, a nakon čega će ih, sve odreda, iz osvete što su povjerovali u Musaa i postali njegovi sljedbenici, pobiti i porazapinjati na palmina stabla.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُواْ لَا ضَيۡرَۖ إِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا مُنقَلِبُونَ
Čarobnjaci na to faraonu odgovoriše: “Nije strašna ovozemaljska kazna, kojom nam prijetiš! Tvoja je kazna, odista, kratkotrajna i prolazna. Mi ćemo se Allahu vratiti, i On će nas u vječnu milost uvesti.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّا نَطۡمَعُ أَن يَغۡفِرَ لَنَا رَبُّنَا خَطَٰيَٰنَآ أَن كُنَّآ أَوَّلَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
“Žudimo da nam Gospodar naš”, dometnuše oni, “pređe preko svih naših hrđavih djela koja smo prije činili, tim prije jer smo prvi koji su povjerovali u poslanika Musaa.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنۡ أَسۡرِ بِعِبَادِيٓ إِنَّكُم مُّتَّبَعُونَ
I Sveznajući Allah objavi poslaniku Musau, alejhis-selam: “Povedi noću one sinove Israilove koji su povjerovali u tebe da bi se lakše skrivali, jer faraon će vas sa svojom vojskom zacijelo goniti, da vas vrati nazad.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَرۡسَلَ فِرۡعَوۡنُ فِي ٱلۡمَدَآئِنِ حَٰشِرِينَ
Čuvši da će Musa, alejhis-selam, napustiti Egipat sa svojim sunarodnicima, poslao je sakupljače u sve egipatske gradove, da bi sustigao Musaa i njegove sljedbenike te ih vratio u Egipat.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّ هَٰٓؤُلَآءِ لَشِرۡذِمَةٞ قَلِيلُونَ
“Zaista, Musa i njegovi sljedbenici čine grupu koja je malehna, bezazlena i prezrena”, kazao je faraon umanjujući vrijednost sinova Israilovih.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنَّهُمۡ لَنَا لَغَآئِظُونَ
“Premda ih je malo, dobro su nas rasrdili”, kaza faraon.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنَّا لَجَمِيعٌ حَٰذِرُونَ
Silnik je naposlijetku rekao: “A svi smo mi na oprezu, spremni smo i pratimo šta oni rade.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَخۡرَجۡنَٰهُم مِّن جَنَّٰتٖ وَعُيُونٖ
Tako je Allah, džellešanuhu, učinio da faraon i vojske njegove napuste Egipat, zemlju predivnih zelenih vrtova i pitkih voda.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَكُنُوزٖ وَمَقَامٖ كَرِيمٖ
I da napuste riznice zlata i srebra, stečeni imetak i prelijepe kuće u kojima su živjeli.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كَذَٰلِكَۖ وَأَوۡرَثۡنَٰهَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
Kako je učinio da faraon i Kopti, narod koji ga je obožavao, napuste svoju zemlju, Allah je učinio da sinovi Israilovi uživaju u Šamu u istim takvim blagodatima.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَتۡبَعُوهُم مُّشۡرِقِينَ
Onda Egipćani, faraon i njegov narod, sustigoše sinove Israilove kad se Sunce rađalo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• العلاقة بين أهل الباطل هي المصالح المادية.
Na temelju materijalnih koristi održavaju vezu oni koji slijede neistinu.

• ثقة موسى بالنصر على السحرة تصديقًا لوعد ربه.
Musa je bio potpuno uvjeren u to da će poraziti čarobnjake, na osnovi toga što mu je to Gospodar obećao.

• إيمان السحرة برهان على أن الله هو مُصَرِّف القلوب يصرفها كيف يشاء.
To što su čarobnjaci povjerovali očit je dokaz da Allah upravlja srcima onako kako On hoće.

• الطغيان والظلم من أسباب زوال الملك.
Prelaženje granica u zlu i činjenje nepravde vodi u gubljenje vlasti.

فَلَمَّا تَرَٰٓءَا ٱلۡجَمۡعَانِ قَالَ أَصۡحَٰبُ مُوسَىٰٓ إِنَّا لَمُدۡرَكُونَ
I kad su se dvije skupine, Musaov narod i faraonovi poklonici, međusobno ugledale, Musaovi, alejhis-selam, drugovi povikaše: “Faraon i njegove vojske samo što nas nisu stigli! Mi nemamo snage da im se suprotstavimo!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ كَلَّآۖ إِنَّ مَعِيَ رَبِّي سَيَهۡدِينِ
“Griješite! Nije tako kao što mislite! Allah će mi pomoći, On će me putem spasa povesti”, kaza Musa, alejhis-selam.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنِ ٱضۡرِب بِّعَصَاكَ ٱلۡبَحۡرَۖ فَٱنفَلَقَ فَكَانَ كُلُّ فِرۡقٖ كَٱلطَّوۡدِ ٱلۡعَظِيمِ
Onda je Uzvišeni Allah objavio Musau: “Udari štapom svojim po moru!” Uslijed Musaova, alejhis-selam, udarca more se razdvojilo na dvanaest prolaza, na onoliko koliko je bilo plemena koja su činila Musaov narod, pa je svaka strana mora izgledala kao ogromno brdo u svojoj čvrstini, tako da voda nije proticala.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَزۡلَفۡنَا ثَمَّ ٱلۡأٓخَرِينَ
Mudri Allah učinio je da se faraon i njegovi poklonici približe moru te da u njega zagaze misleći da i oni mogu proći.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَنجَيۡنَا مُوسَىٰ وَمَن مَّعَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ
A Musaa, alejhis-selam, i njegove sljedbenike Uzvišeni je Allah spasio: prešli su more i niko se od njih nije utopio.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ أَغۡرَقۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ
Nakon što su se sinovi Israilovi spasili, Allah, džellešanuhu, uništio je faraona i njegove poklonike.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
U Musaovu, alejhis-selam, spasenju (pomoću prolaza u moru koje se rastavilo) i faraonovu uništenju leži zaista očigledno znamenje i kategorički dokaz o istinitosti onog Musaova, alejhis-selam, poslanstva. Ali, većina onih što bijahu uz faraona nisu bili vjernici.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
Poslaniče, Gospodar tvoj, zaista je silan, te se osvećuje Svojim neprijateljima; samilostan je prema pokajnicima.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱتۡلُ عَلَيۡهِمۡ نَبَأَ إِبۡرَٰهِيمَ
Kazuj svojim sunarodnicima, Allahov Poslaniče, vijesti o Ibrahimu, alejhis-selam.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِذۡ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوۡمِهِۦ مَا تَعۡبُدُونَ
Jednom, poslanik Ibrahim, alejhis-selam, obratio se svom ocu Azeru i svojim sunarodnicima: “Šta to vi obožavate? Čemu se, a ne Svevišnjem Allahu, klanjate?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُواْ نَعۡبُدُ أَصۡنَامٗا فَنَظَلُّ لَهَا عَٰكِفِينَ
Oni mu odgovoriše: “Obožavamo kumire, iskreno im se predajemo i njima se povazdan obraćamo.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ هَلۡ يَسۡمَعُونَكُمۡ إِذۡ تَدۡعُونَ
Ibrahim, alejhis-selam, reče svojim sunarodnicima: “Čuju li vas vaši kumiri kad im se obraćate?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَوۡ يَنفَعُونَكُمۡ أَوۡ يَضُرُّونَ
“Mogu li vam vaši bogovi kojima se klanjate pribaviti kakvo dobro – ako ste im vjerni i predani, odnosno mogu li vam kakvo zlo nanijeti – ako biste im okrenuli leđa?”, upita ih poslanik Ibrahim, alejhis-selam.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُواْ بَلۡ وَجَدۡنَآ ءَابَآءَنَا كَذَٰلِكَ يَفۡعَلُونَ
“Ne, oni ne čuju naše molbe, mi baš nikakvo dobro nemamo od toga što ih obožavamo, niti bismo bili na kakvoj šteti ako bismo ih prestali obožavati”, odgovoriše mnogobošci. “Ali, zatekli smo svoje pretke, djedove i očeve, da tako čine, pa ih mi, eto, u tome odano i brižno slijedimo.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ أَفَرَءَيۡتُم مَّا كُنتُمۡ تَعۡبُدُونَ
“A jeste li razmišljali”, ponovo će Ibrahim, “o tome što činite? Pa vi, uočite to, obožavate običnu materiju, a ne Allaha!”, reče im.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَنتُمۡ وَءَابَآؤُكُمُ ٱلۡأَقۡدَمُونَ
“I vi i davni preci vaši robujete kumirima”, kaza Ibrahim.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَإِنَّهُمۡ عَدُوّٞ لِّيٓ إِلَّا رَبَّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
I reče: “Sva vaša božanstva kojima robujete, a ne Sveznajućem Allahu, neprijatelji su moji jer su neistina. Ali, moj neprijatelj nije Allah, Gospodar svih stvorenja.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱلَّذِي خَلَقَنِي فَهُوَ يَهۡدِينِ
“Allah je Onaj Koji me je stvorio, On me Pravom stazom napućuje u pogledu dobrobiti ovog i budućeg svijeta”, objasni svom narodu poslanik Ibrahim, alejhis-selam.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱلَّذِي هُوَ يُطۡعِمُنِي وَيَسۡقِينِ
Dodao je Allahov miljenik Ibrahim: “Allah je Onaj Koji me hrani kad sam gladan, i Koji me poji kad sam žedan.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذَا مَرِضۡتُ فَهُوَ يَشۡفِينِ
“Allah je Onaj Koji me, kad obolim, iscjeljuje, samo On može ozdravljenje dati, samo On bolest i lijek daje”, Ibrahim će.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱلَّذِي يُمِيتُنِي ثُمَّ يُحۡيِينِ
“Allah je Onaj Koji će me usmrtiti kad dođe moj smrtni čas, a zatim će me oživiti iz mezara”, nastavio je Ibrahim, alejhis-selam.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱلَّذِيٓ أَطۡمَعُ أَن يَغۡفِرَ لِي خَطِيٓـَٔتِي يَوۡمَ ٱلدِّينِ
I rekao je: “Allah je jedini Onaj Koji će mi – žudim za tim – oprostiti grijehe i preći preko mojih ružnih postupaka na Dan konačnog polaganja računa.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
رَبِّ هَبۡ لِي حُكۡمٗا وَأَلۡحِقۡنِي بِٱلصَّٰلِحِينَ
Potom se poslanik Ibrahim, alejhis-selam, obratio Svevišnjem Allahu dovom: “Gospodaru moj, znanje mi vjersko i pronicljivost podari, i dobrīma me pridruži, u džennetskim baščama uživanja!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• الله مع عباده المؤمنين بالنصر والتأييد والإنجاء من الشدائد.
Svemogući je Allah uz vjernike: pruža im Svoju pomoć i podršku te ih izbavi iz teških situacija.

• ثبوت صفتي العزة والرحمة لله تعالى.
U Allahova se svojstva ubaraju dostojanstvo i milost.

• خطر التقليد الأعمى.
Slijepo slijeđenje ima nesagledive posljedice.

• أمل المؤمن في ربه عظيم.
Vjernik u Gospodara polaže golemu nadu.

وَٱجۡعَل لِّي لِسَانَ صِدۡقٖ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
“I učini, Allahu, da me naraštaji koji će doći poslije mene, do Dana sudnjeg, spominju po istini i dobru”, zamolio je Ibrahim.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱجۡعَلۡنِي مِن وَرَثَةِ جَنَّةِ ٱلنَّعِيمِ
Također je zamolio: “Allahu, učini me jednim od bogobojaznih i čestitih, dobrih i iskrenih ljudi koji će baštiniti blagodati džennetske! Nastani me u džennet!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱغۡفِرۡ لِأَبِيٓ إِنَّهُۥ كَانَ مِنَ ٱلضَّآلِّينَ
“I oprosti, Allahu, ocu mom jer je on, zato što čini širk, jedan od onih koji su zalutali!”, ovako je zamolio Ibrahim, alejhis-selam, ali prije nego što će se pokazati da je Azer, njegov otac, Allahov neprijatelj; odrekao se Ibrahim svog oca čim mu se pokazalo da je neprijatelj vjere i nije više za njega tražio oprost.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَا تُخۡزِنِي يَوۡمَ يُبۡعَثُونَ
“I nemoj me, Allahu moj, osramotiti pred svim stvorenjima na Dan kad ćeš oživiti ljude radi polaganja računa”, zamolio je Ibrahim.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَوۡمَ لَا يَنفَعُ مَالٞ وَلَا بَنُونَ
Te je dodao: “Smiluj mi se na Dan ustanuća, kad čovjeku neće imetak koji je skupljao koristiti, kao ni sinovi koji su bili uz njega na dunjaluku!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِلَّا مَنۡ أَتَى ٱللَّهَ بِقَلۡبٖ سَلِيمٖ
Ibrahim je rekao da će uspjeti samo onaj ko kreposna srca pred Allaha stupi, tj. čije srce bude čisto od širka i licemjerstva, pokazivanja pred svijetom i zadivljenosti samim sobom. Takav će imati koristi od imetka koji je udlijelio na Božijem putu i od djece koja za njega budu upućivala dove.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأُزۡلِفَتِ ٱلۡجَنَّةُ لِلۡمُتَّقِينَ
Allah će, džellešanuhu, približiti džennet onima što su bili bogobojazni, pa su izvršavali vjerske naredbe i sustezali se od vjerskih zabrana.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَبُرِّزَتِ ٱلۡجَحِيمُ لِلۡغَاوِينَ
A bezvjernicima, koji na dunjaluku nisu bili upućeni nego su u stranputici bili, Svevišnji Allah pokazat će džehennem usplamtjeli onda kad budu na stajalištu.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقِيلَ لَهُمۡ أَيۡنَ مَا كُنتُمۡ تَعۡبُدُونَ
Krivovjerni će biti ukoreni, pa će im se reći: “Gdje su vaši kipovi i idoli kojima ste robovali na dunjaluku?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مِن دُونِ ٱللَّهِ هَلۡ يَنصُرُونَكُمۡ أَوۡ يَنتَصِرُونَ
“Eto, isti ti kipovi i idoli kojima ste robovali, a ne Svemogućem Allahu, tvrdeći da donose dobro i čuvaju od zla – mogu li vam sad pomoć pružiti i od neizbježne vas kazne zaštititi? Štaviše, mogu li sami sebi pomoć pružiti, pa stradanje izbjeći?”, kazat će im se.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَكُبۡكِبُواْ فِيهَا هُمۡ وَٱلۡغَاوُۥنَ
Zatim će Svevišnji Allah strovaliti u paklenu vatru, na lice, i obožavaoce lažnih božanstava i njihova božanstva, sjedinit će u džehennemu kolovođe zablude i njihove pristalice.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَجُنُودُ إِبۡلِيسَ أَجۡمَعُونَ
I vojske Iblisove, njegovi pomagači, svi će, bez izuzetka, biti s idolopoklonicima bačeni u džehennemsku provaliju.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُواْ وَهُمۡ فِيهَا يَخۡتَصِمُونَ
U paklenoj vatri, sporit će se mnogobošci, koji su smatrali da Allah ima saučesnike, svađat će se s onima koje su obožavali.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
تَٱللَّهِ إِن كُنَّا لَفِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٍ
Govorit će: “Allaha nam, na dunjaluku bijasmo, zbilja, u očitoj zabludi!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِذۡ نُسَوِّيكُم بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
“Mi smo vas, lažne nemoćne bogove, izjednačavali sa Svevišnjim Allahom, Gospodarom svega što postoji, te smo vama, kao što smo Njemu, robovali”, reći će
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَآ أَضَلَّنَآ إِلَّا ٱلۡمُجۡرِمُونَ
“A samo zlikovci krivim nas putem povedoše, oni koji su nas poticali da obožavamo lažna božanstva, a ne Allaha”, kazat će.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَمَا لَنَا مِن شَٰفِعِينَ
“Zato sad”, požalit će se nesretnici, “nemamo nikakve zagovornike koji bi se zauzeli kod Uzvišenog Allaha i otklonili od nas kaznu.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَا صَدِيقٍ حَمِيمٖ
“I nemamo prijatelje koji nas iskreno vole, pa da se za nas zauzmu i brane nas”, reći će.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَلَوۡ أَنَّ لَنَا كَرَّةٗ فَنَكُونَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Te će na koncu zaključiti: “O, kamo sreće da imamo drugu priliku, eh, da se možemo vratiti na dunjaluk, pa da vjerujemo u Allaha!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
U ovom kazivanju o poslaniku Ibrahimu, alejhis-selam, i ružnom završetku poricatelja nalaze se znakovi, pouke i poruke onima koji imaju razuma, pa ipak većina onih koji su čuli ovo kazivanje ne vjeruje.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
Poslaniče, Gospodar tvoj, zaista je silan, te se osvećuje Svojim neprijateljima; samilostan je prema pokajnicima.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كَذَّبَتۡ قَوۡمُ نُوحٍ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Nuhov, alejhis-selam, narod proglašavao je lažnim svog poslanika Nuha, nije vjerovao u njegovo poslanstvo i samim time negirao je i sve ostale poslanike.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ نُوحٌ أَلَا تَتَّقُونَ
Kad je Nuh, alejhis-selam, svojim sunarodnicima rekao: “Šta vam je pa se ne bojite Allaha i ne odustanete od obožavanja lažnih kipova?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
“Zaista, Allah me je poslao vama kao poslanika pouzdanog da ponesem emanet vjere i dostavim vam poslanicu, bez dodavanja i bez oduzimanja”, kazao je Nuh, alejhis-selam, svojim sunarodnicima.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
“Zato se Allaha bojte izvršavajući vjerske naredbe, a sustežući se od vjerskih zabrana”, Nuh reče. “I meni poslušni budite u onom što vam zapovijedam i u onom što vam zabranjujem!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
I kazao je poslanik Nuh svojim sunarodnicima: “A ja ne tražim od vas nikakvu nagradu ni nadoknadu za trud koji ulažem u dostavljanju vjere, mene će Allah, Gospodar svega što postoji, nagraditi.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
“Zato se Allaha bojte izvršavajući vjerske naredbe, a sustežući se od vjerskih zabrana”, Nuh reče. “I meni poslušni budite u onom što vam zapovijedam i u onom što vam zabranjujem!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ قَالُوٓاْ أَنُؤۡمِنُ لَكَ وَٱتَّبَعَكَ ٱلۡأَرۡذَلُونَ
Međutim, Nuhovi sunarodnici rekoše: “Zar ćemo povjerovati u to u šta nas pozivaš, kad te slijede najprezreniji i najmanje ugledni ljudi među nama? Među tvojim sljedbenicima nema ugledne gospode i prvaka!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• أهمية سلامة القلب من الأمراض كالحسد والرياء والعُجب.
Od velike je važnosti imati srce koje je čisto od bolesti, kao što su npr. zavist, pokazivanje pred svijetom, zadivljenost samom sebi.

• تعليق المسؤولية عن الضلال على المضلين لا تنفع الضالين.
Zabludjelima neće biti od koristi to što će odgovornost za svoju zabludu prebaciti na one što su ih u zabludu odveli.

• التكذيب برسول الله تكذيب بجميع الرسل.
Poricanje jednog poslanika znači poricanje svih poslanika.

• حُسن التخلص في قصة إبراهيم من الاستطراد في ذكر القيامة ثم الرجوع إلى خاتمة القصة.
U kazivanje o Ibrahimu, alejhis-selam, umetnuto je kazivanje o Sudnjem danu, a zatim je zavrešeno kazivanje o tom poslaniku. Time se izbjegla monotonija.

قَالَ وَمَا عِلۡمِي بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Nuh im odgovori: “Ja nisam odgovoran za poslove kojima se bave vjernici koji me slijede! Ja nisam poslat kao onaj ko će bilježiti njihova djela.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنۡ حِسَابُهُمۡ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّيۖ لَوۡ تَشۡعُرُونَ
Oni će pred Allahom, Koji zna ono što tajno i javno čine, račun položiti, a ne preda mnom. Kad biste znali istinu, ne biste takve odvratnosti govorili!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَآ أَنَا۠ بِطَارِدِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
“A ja neću od sebe tjerati pravovjerne udovoljavajući vašem zahtjevu kako biste povjerovali”, reče poslanik Nuh, alejhis-selam.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنۡ أَنَا۠ إِلَّا نَذِيرٞ مُّبِينٞ
I reče naposlijetku: “Ja sam samo onaj kojeg je Allah, džellešanuhu, poslao da javno, otvoreno i odano upozori na Allahovu kaznu.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُواْ لَئِن لَّمۡ تَنتَهِ يَٰنُوحُ لَتَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمَرۡجُومِينَ
Nuhovi sunarodnici rekoše: “Ne prestaneš li, o Nuhu, pozivati u islam, sigurno ćemo te grditi i kamenjem sve do smrti gađati!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ رَبِّ إِنَّ قَوۡمِي كَذَّبُونِ
Čuvši tu prijetnju, Nuh, alejhis-selam, uputi dovu Svemogućem Allahu protiv svog naroda: “Allahu, Gospodaru moj, moj me narod zaista u laž utjeruje, ne vjeruje u objavu koju sam od Tebe donio!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱفۡتَحۡ بَيۡنِي وَبَيۡنَهُمۡ فَتۡحٗا وَنَجِّنِي وَمَن مَّعِيَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
“Allahu, Gospodaru moj”, zamolio je Znalca svih tajni poslanik Nuh, “zato Ti između njih i mene po pravdi presudi – spasi monoteiste iskrene, a uništi nevjernike bezbožne; zbog njihove ustrajnosti u zabludi, a spasi mene i vjernike koji su uz mene!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَنجَيۡنَٰهُ وَمَن مَّعَهُۥ فِي ٱلۡفُلۡكِ ٱلۡمَشۡحُونِ
Tako je Allah, džellešanuhu, spasio poslanika Nuha, alejhis-selam, uslišavajući mu molitvu, i vjernike koji su bili uz njega u lađi, prepunoj ljudi i raznih životinja.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ أَغۡرَقۡنَا بَعۡدُ ٱلۡبَاقِينَ
A zatim je Sveznajući Allah potopio sve one koji nisu vjerovali u Nuha, alejhis-selam.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
U kazivanju o Nuhu, alejhis-selam, spasenju njega i njegovih sljedbenika vjernika, te u uništenju onih koji nisu vjerovali bjelodani su znakovi i očiti pokazatelji ljudima, a većina onih koji su čuli ovo kazivanje nisu povjerovali nego su ostali nevjernici.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
Poslaniče, Gospodar tvoj, zaista je silan, te se sveti Svojim neprijateljima; samilostan je prema pokajnicima.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كَذَّبَتۡ عَادٌ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Narod Ad poricao je Allahove poslanike tako što je lažnim smatrao svog poslanika Huda, alejhis-selam.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ هُودٌ أَلَا تَتَّقُونَ
Spomeni kad Hud, alejhis-selam, svojim sunarodnicima reče: “Šta vam je pa se ne bojite Allaha i ne odustanete od obožavanja lažnih božanstava?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
“Zaista, Allah me je poslao vama kao poslanika pouzdanog da ponesem emanet vjere i dostavim vam poslanicu, bez dodavanja i bez oduzimanja”, kazao je Hud, alejhis-selam, svojim sunarodnicima.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
“Zato se Allaha bojte izvršavajući vjerske naredbe, a sustežući se od vjerskih zabrana”, Hud reče. “I meni poslušni budite u onom što vam zapovijedam i u onom što vam zabranjujem!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
I kazao je poslanik Hud svojim sunarodnicima: “A ja ne tražim od vas nikakvu nagradu ni nadoknadu za trud koji ulažem u dostavljanje vjere, mene će Allah, Gospodar svega što postoji, nagraditi.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَتَبۡنُونَ بِكُلِّ رِيعٍ ءَايَةٗ تَعۡبَثُونَ
Zatim ih je upitao: “Šta vam je, zar na svakom visu gradite nepotrebne, ni na ovom ni na onom svijetu korisne, palate s kojih posmatrate ljude?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَتَتَّخِذُونَ مَصَانِعَ لَعَلَّكُمۡ تَخۡلُدُونَ
“I podižete visoke dvorce i utvrde kao da nećete nikad umrijeti ostavljajući ovaj svijet iza sebe”, upozorio je Hud svoje sunarodnike.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذَا بَطَشۡتُم بَطَشۡتُمۡ جَبَّارِينَ
“A kad nasrćete i kažnjavate, ubijate ili preko svake mjere udarate, silno, grubo i nepravedno, bez imalo sažaljivosti i milosti”, kazao je.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
“Zato se Allaha bojte izvršavajući vjeronaredbe, a sustežući se od vjerozabrana”, opet je naglasio poslanik Hud, alejhis-selam, “i meni poslušni budite u onom što vam zapovijedam i u onom što vam zabranjujem!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱتَّقُواْ ٱلَّذِيٓ أَمَدَّكُم بِمَا تَعۡلَمُونَ
“Čuvajte se srdžbe Onog Koji vas dariva raznovrsnim, brojnim blagodatima koje vidite!”, rekao je Hud, alejhis-selam.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَمَدَّكُم بِأَنۡعَٰمٖ وَبَنِينَ
“Bojte se Allaha, Koji vam dariva stoku, i Koji vam djecu dariva!”, podsjetio ih je na Allahovu dobrotu.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَجَنَّٰتٖ وَعُيُونٍ
“Bojte se Gospodara svjetova, Koji vam dariva zelene, prelijepe, guste bašče, s mnogo različitih stabala i plodova, i Koji daje da kroz vaše boravište teku potoci s pitkom vodom!”, kazao je Hud.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُمۡ عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٖ
Naposlijetku je rekao: “Sunarodnici moji, zaista strahujem za vas od nepodnošljive kazne na Sudnjem danu!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُواْ سَوَآءٌ عَلَيۡنَآ أَوَعَظۡتَ أَمۡ لَمۡ تَكُن مِّنَ ٱلۡوَٰعِظِينَ
Međutim, Hudovi, alejhis-selam, sunarodnici na to rekoše: “Savjetovao ti ili ne savjetovao – nama je svejedno: nećemo te slušati, nećemo te prihvatiti kao poslanika, nećemo se odreći ovog što ispovijedamo!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• أفضلية أهل السبق للإيمان حتى لو كانوا فقراء أو ضعفاء.
Oni koji prvi povjeruju vredniji su u Allaha, makar bili siromašni ili nezaštićeni.

• إهلاك الظالمين، وإنجاء المؤمنين سُنَّة إلهية.
Uništavanje silnika i ukazivanje spasa onima koji vjeruju Božiji je zakon.

• خطر الركونِ إلى الدنيا.
Veoma je opasno da se čovjek oda ovom svijetu.

• تعنت أهل الباطل، وإصرارهم عليه.
Oni koji slijede neistinu uporni su u tvrdoglavosti.

إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا خُلُقُ ٱلۡأَوَّلِينَ
“Preci naši, djedovi i očevi, vjerovali su upravo u ovo u šta mi vjerujemo. Ovako su oni postupali, ovako su se oni ponašali”, dodali su.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا نَحۡنُ بِمُعَذَّبِينَ
A zatim su konstatirali: “I neće nas Allah na muke staviti!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَكَذَّبُوهُ فَأَهۡلَكۡنَٰهُمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
No, ipak, oni su nastavili poricati Huda, alejhis-selam, svog poslanika, pa ih je Allah, džellešanuhu, uništio pomoću strašnog, hladnog vjetra. U uništenju naroda Ad nalaze se pouke za one kojima je do pouke, a većina njih ne vjeruje.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
A Gospodar tvoj, zaista je silan, pa uništava Svoje neprijatelje, a milostiv je spram onih koji se kaju.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كَذَّبَتۡ ثَمُودُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Narod Semud poricao je poslanike tako što je proglašavao lažnim poslanika Saliha.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ صَٰلِحٌ أَلَا تَتَّقُونَ
Kad je Salih, alejhis-selam, svojim sunarodnicima po krvi, rekao: “Šta vam je pa se ne bojite dragog Allaha i ne odustanete od obožavanja lažnih kipova?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
“Zaista, Allah me je poslao vama kao poslanika pouzdanog da ponesem emanet vjere i dostavim vam Božiju poslanicu, bez dodavanja i bez oduzimanja”, kazao je Salih, alejhis-selam, svojim sunarodnicima.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
“Zato se Allaha bojte izvršavajući vjeronaredbe, a sustežući se od vjerozabrana”, opet je naglasio Salih, alejhis-selam, “i meni poslušni budite u onom što vam zapovijedam i u onom što vam zabranjujem!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
I kazao je poslanik Salih svojim sunarodnicima: “A ja ne tražim od vas nikakvu nagradu ni nadoknadu za trud koji ulažem u dostavljanje vjere, mene će Allah, Gospodar svega što postoji, nagraditi.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَتُتۡرَكُونَ فِي مَا هَٰهُنَآ ءَامِنِينَ
Upitao ih je: “Mislite li da će vas Svemogući Allah zanemariti, te da vas neće kazniti, a dotle uživate u blagodatima, sigurni?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فِي جَنَّٰتٖ وَعُيُونٖ
“Zar mislite da ćete proći nekažnjeno, živeći u zelenim, prelijepim i plodovima bogatim vrtovima te među prekrasnim izvorima?”, rekao je Salih, alejhis-selam.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَزُرُوعٖ وَنَخۡلٖ طَلۡعُهَا هَضِيمٞ
I kazao je: “Držite li da ćete, dakle, biti ostavljeni da uživate jedući usjeve, raznovrsne i prelijepe, među palmama koje nose zrele, ukusne plodove?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَتَنۡحِتُونَ مِنَ ٱلۡجِبَالِ بُيُوتٗا فَٰرِهِينَ
Zatim je primijetio: “Vi dotle u brdima, u stijenama, vješto klešete kuće, te ih činite ugodnim za boravak.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
“Zato se Allaha bojte izvršavajući vjeronaredbe, a sustežući se od vjerozabrana”, reče Salih, alejhis-selam, “i meni poslušni budite u onom što vam zapovijedam i u onom što vam zabranjujem!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَا تُطِيعُوٓاْ أَمۡرَ ٱلۡمُسۡرِفِينَ
“A ne slušajte zapovijesti onih koji čineći grijehe pretjeruju i prelaze granice Božijeg vjerozakona”, preporučio je Salih, alejhis-selam, svojim sunarodnicima.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱلَّذِينَ يُفۡسِدُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا يُصۡلِحُونَ
“Nemojte slijediti one koji na Zemlji siju smutnju tako što pozivaju u činjenje grijeha, a ne popravljaju se tako što su poslušni Allahu”, dodao je.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُوٓاْ إِنَّمَآ أَنتَ مِنَ ٱلۡمُسَحَّرِينَ
Međutim, Salihovi, alejhis-selam, sunarodnici na ovo rekoše: “Ti, Salihu, baš spadaš u opčinjene! Vidi se da je sihr na tebe izuzetno snažno djelovao, pa se ponašaš nerazumno.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مَآ أَنتَ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُنَا فَأۡتِ بِـَٔايَةٍ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
“Osim toga”, kazali su, “ti si čovjek samo, kao i mi što smo, te nemaš nad nama nikakve prednosti da budeš upravo ti poslanik. Nego – podastri ti nama kakav nepobitan dokaz i očigledno čudo da istinu govoriš tvrdeći da te je Allah poslao!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ هَٰذِهِۦ نَاقَةٞ لَّهَا شِرۡبٞ وَلَكُمۡ شِرۡبُ يَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ
Saliha je Svevišnji Allah pomogao znamenitim nadnaravnim djelom, devom koja se pojavila iz stijene. Rekao im je: “Evo, to je deva Allahova, kao što vidite! Ona će se napajati u dan koji određen je, a u poznati dan vi ćete se napajati; ona neće piti vodu u vašem danu, niti ćete vi piti u njezinom danu.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَا تَمَسُّوهَا بِسُوٓءٖ فَيَأۡخُذَكُمۡ عَذَابُ يَوۡمٍ عَظِيمٖ
“I nikakvo zlo nemojte joj učiniti, nemojte je tući, a pogotovu je nemojte ubiti”, upozorio je Salih, alejhis-selam, svoje sunarodnike. “Učinite li to, Allah će vas uništiti te će vas nesnosnom kaznom kazniti!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَعَقَرُوهَا فَأَصۡبَحُواْ نَٰدِمِينَ
Ipak, saglasiše se da zakolju istu tu devu, pa priđe nesretnik među njima i zakla je. Pošto vidješe šta su uradili i da će ih neizbježna kazna snaći, žestoko se pokajaše i zažališe zbog svog nepromišljenog postupka. No, nije im, nakon što su kaznu već svojim očima vidjeli, koristilo pokajanje.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَخَذَهُمُ ٱلۡعَذَابُۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
Allah je, džellešanuhu, učinio da ih tad stigne strašna kazna kojom im se prijetilo, a to je potres i krik. U uništenju naroda Semud nalaze se pouke za one kojima je do pouke, a većina njih ne vjeruje.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
A Gospodar tvoj, o Poslaniče, zaista je silan, pa uništava Svoje neprijatelje, a milostiv je spram onih koji se kaju.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• توالي النعم مع الكفر استدراج للهلاك.
Dajući Svoje blagodati nevjernicima, Allah ih time malo-pomalo približava propasti.

• التذكير بالنعم يُرتجى منه الإيمان والعودة إلى الله من العبد.
Podsjećanje na blagodati ima za cilj to da ljudi povjeruju i vrate se Gospodaru.

• المعاصي هي سبب الفساد في الأرض.
Grijesi imaju za posljedicu pojavu nereda na Zemlji.

كَذَّبَتۡ قَوۡمُ لُوطٍ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Lutov narod proglašavao je lažnim sve poslanike time što je svog poslanika, Luta, alejhis-selam, u laž utjerivao.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ لُوطٌ أَلَا تَتَّقُونَ
Kad je Lut, alejhis-selam, svojim sunarodnicima rekao: “Šta vam je pa se ne bojite Allaha i ne odustanete od obožavanja lažnih božanstava?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
“Zaista, Allah me je poslao vama kao poslanika pouzdanog da ponesem emanet vjere i dostavim vam Božiju poslanicu, bez dodavanja i bez oduzimanja”, kazao je Lut, alejhis-selam, svojim sunarodnicima.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
“Zato se Allaha bojte izvršavajući vjeronaredbe, a sustežući se od vjerozabrana”, rekao je Lut, alejhis-selam, “i meni poslušni budite u onom što vam zapovijedam i u onom što vam zabranjujem!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
“A ja ne tražim od vas nikakvu nagradu ni nadoknadu za trud koji ulažem u dostavljanje vjere, mene će Allah, Gospodar svega što postoji, nagraditi.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَتَأۡتُونَ ٱلذُّكۡرَانَ مِنَ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Zatim ih je upitao: “Zar vi, mimo sav svijet, muškarcima prilazite, u analni otvor?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَتَذَرُونَ مَا خَلَقَ لَكُمۡ رَبُّكُم مِّنۡ أَزۡوَٰجِكُمۚ بَلۡ أَنتُمۡ قَوۡمٌ عَادُونَ
“A dotle žene svoje, koje je Allah, džellešanuhu, stvorio radi zajedničkog života i uživanja u braku, ostavljate?!”, ukorio ih je Lut, alejhis-selam. “A, vi ste narod koji prekoračuje granicu Allahovog šerijata time što činite ta izopačena djela.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُواْ لَئِن لَّمۡ تَنتَهِ يَٰلُوطُ لَتَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُخۡرَجِينَ
Ali Lutov, alejhis-selam, narod reče: “Lute, ne prestaneš li nas odvraćati od spolnog općenja s muškarcima i ne sustegneš li se od osuđivanja, mi ćemo te neizostavno iz našeg naselja protjerati, nećeš među nama boraviti!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ إِنِّي لِعَمَلِكُم مِّنَ ٱلۡقَالِينَ
Lut, alejhis-selam, odvrati: “Pozivam Allaha kao svjedoka da se grozim vašeg gnusnog djela i da prezirem to što radite!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
رَبِّ نَجِّنِي وَأَهۡلِي مِمَّا يَعۡمَلُونَ
Vjerovjesnik Lut uputio je sljedeću dovu: “Gospodaru, spasi mene i porodicu moju od odvratnosti onog što čini moj narod, i sačuvaj nas od kazne koja slijedi za razvrat koji oni čine!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَنَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ
I Allah, džellešanuhu, uslišao je ovu dovu: ukazao je spas Lutu, alejhis-selam, i vjernicima, koji su ga slijedili.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِلَّا عَجُوزٗا فِي ٱلۡغَٰبِرِينَ
Ali je Sveznajući Allah uništio, od Lutove porodice, njegovu ženu, staricu, koja nije vjerovala, te je ostala s onima koji su kaznu iskusili.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ دَمَّرۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ
Nakon što je Lut sa svojom porodicom izišao, Svemogući Allah je uništio naselje Sodomu, pripadnike Lutova, alejhis-selam, naroda, i nikog od njih nije poštedio.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَمۡطَرۡنَا عَلَيۡهِم مَّطَرٗاۖ فَسَآءَ مَطَرُ ٱلۡمُنذَرِينَ
Uništio ih je sručivši na njih kamenje s neba, kao gustu kišu od bezbroj kapi sačinjenu – o, strašne li kiše u kojoj bijaše kazna za buntovnike koje je Lut upozorio, ali ga nisu poslušali nego su nastavili činiti gnusne poroke.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
U uništenju Lutova, alejhis-selam, naroda, zbog razvrata kojeg su činili, nalaze se znakovi za kasnije naraštaje i pouke za one kojima je do pouke stalo, a većina ih ne vjeruje.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
A Gospodar tvoj, zaista je silan, pa uništava Svoje neprijatelje, a milostiv je spram onih koji se kaju.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كَذَّبَ أَصۡحَٰبُ لۡـَٔيۡكَةِ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Stanovnici Ejke, u kojoj je raslo golemo stablo, proglašavali su lažnim sve poslanike time što su u laž utjerivali svog poslanika, Šuajba, alejhis-selam.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ شُعَيۡبٌ أَلَا تَتَّقُونَ
Kad im je Šuajb, alejhis-selam, rekao: “Šta vam je pa se ne bojite dragog Allaha i ne odustanete od obožavanja lažnih kipova?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
“Zaista, Allah me je poslao vama kao poslanika pouzdanog da ponesem emanet vjere i dostavim vam Božiju poslanicu, bez dodavanja i bez oduzimanja”, kazao je Šuajb, alejhis-selam, svojim sunarodnicima.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
I dodao je: “Zato se bojte Allaha čineći ono što On voli, a sustežući se od svega što izaziva Njegovu srdžbu! Budite meni poslušni glede izvršavanja vjerskih naredbi i sustezanja od vjerskih zabrana!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
“A ja ne tražim od vas nikakvu nagradu ni nadoknadu za trud koji ulažem u dostavljanje vjere, mene će Allah, Gospodar svega što postoji, nagraditi.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ أَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ وَلَا تَكُونُواْ مِنَ ٱلۡمُخۡسِرِينَ
“Mjerite ljudima pravedno prilikom kupoprodaje i nemojte nipošto zakidati”, Šuajb im je govorio.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَزِنُواْ بِٱلۡقِسۡطَاسِ ٱلۡمُسۡتَقِيمِ
“I ispravnim mjerilom mjerite”, kazao je.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَا تَبۡخَسُواْ ٱلنَّاسَ أَشۡيَآءَهُمۡ وَلَا تَعۡثَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُفۡسِدِينَ
“I ljudima njihovo ne umanjujte”, Šuajb će, “i nemojte po Zemlji nered praviti čineći grijehe!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• اللواط شذوذ عن الفطرة ومنكر عظيم.
Spolna naklonost prema osobam istog spola odstupanje je od urođene prirode i golemo zlo.

• من الابتلاء للداعية أن يكون أهل بيته من أصحاب الكفر أو المعاصي.
Iskušenje za onog ko poziva u vjeru jest i to da neki članovi njegove uže porodice budu nevjernici, odnosno veliki grešnici.

• العلاقات الأرضية ما لم يصحبها الإيمان، لا تنفع صاحبها إذا نزل العذاب.
Veze na ovom svijetu koje nisu utemeljene na vjerovanju nimalo ne koriste onda kad dođe kazna.

• وجوب وفاء الكيل وحرمة التَّطْفِيف.
Obaveza je ispravno mjeriti i vagati, a zabranjeno je zakidati prilikom mjerenja.

وَٱتَّقُواْ ٱلَّذِي خَلَقَكُمۡ وَٱلۡجِبِلَّةَ ٱلۡأَوَّلِينَ
“I bojte se Uzvišenog Allaha, Koji je vas, kao i narode pređašnje, stvorio! Čuvajte se Njegove kazne!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُوٓاْ إِنَّمَآ أَنتَ مِنَ ٱلۡمُسَحَّرِينَ
Stanovnici Ejke na to rekoše: “Ti, Šuajbe, baš spadaš u opčinjene! Vidi se da je sihr izuzetno snažno djelovao na tebe, te se ponašaš nerazumno.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَآ أَنتَ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُنَا وَإِن نَّظُنُّكَ لَمِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ
“Osim toga”, kazali su, “ti si čovjek samo, kao i mi što smo. U čemu se onda razlikuješ od nas da nam budeš poslanik?! Štaviše, mi držimo da ti iznosiš laži na Allaha tvrdeći da te je On poslao!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَسۡقِطۡ عَلَيۡنَا كِسَفٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
“Ako govoriš istinu, o Šuajbe”, rekli su naposlijetku, “da te je Allah poslao, zamoli svog Gospodara da na nas sruči komad neba koji će nas uništiti.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ رَبِّيٓ أَعۡلَمُ بِمَا تَعۡمَلُونَ
Šuajb, alejhis-selam, samo reče: “Allah, Gospodar moj, upućen je u širk i grijehe koje činite, ništa od vaših dijela nije Mu skriveno.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمۡ عَذَابُ يَوۡمِ ٱلظُّلَّةِۚ إِنَّهُۥ كَانَ عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٍ
Pa ipak, stanovnici Ejke nastavili su, uporno i tvrdoglavo, utjerivati u laž vjerovjesnika Šuajba, alejhis-selam, te ih je Svemogući Allah uništio pomoću nezamislive vrućine zbog koje su bježali u sve hladove te su, na koncu, uočili oblak pod koji su se svi sklonili, a iz kojeg se sručila vatra na njih i sve ih spalila. Eto, to je bila strašna kazna koja ih je sustigla tog kobnog dana.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
U kazni koja je spuštena na stanovnike Ejke nalaze se znakovi i pouke za one koji žele pouku izvući, a većina njih ne vjeruje.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
A Gospodar tvoj, zaista je silan, pa uništava Svoje neprijatelje, a milostiv je spram onih koji se kaju.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنَّهُۥ لَتَنزِيلُ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Odista je ovaj veličanstveni Kur’an, koji je objavio Poslaniku islama, sallallahu alejhi ve sellem, objava Gospodara svega što postoji.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
نَزَلَ بِهِ ٱلرُّوحُ ٱلۡأَمِينُ
Od Allaha Milostivog časni Kur’an donosi melek Džibril, alejhis-selam.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
عَلَىٰ قَلۡبِكَ لِتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُنذِرِينَ
Melek Džibril, alejhis-selam, donosi časni Kur’an na Resulullahovo, sallallahu alejhi ve sellem, srce da ga zapamti i razumije i dostavlja, upozoravajući na Allahovu kaznu.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
بِلِسَانٍ عَرَبِيّٖ مُّبِينٖ
Eto tako, Džibril donosi slavni Kur’an na književnom arapskom jeziku.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنَّهُۥ لَفِي زُبُرِ ٱلۡأَوَّلِينَ
Ovaj slavni Kur’an spomenut je u knjigama prijašnjih poslanika: obavijestili su o njemu svoje narode prenoseći im tu veliku radovijest.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَوَلَمۡ يَكُن لَّهُمۡ ءَايَةً أَن يَعۡلَمَهُۥ عُلَمَٰٓؤُاْ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
Zar mekkanskim poricateljima nije dovoljno kao dokaz da si ti uistinu poslanik to što su učenjaci među sinovima Israilovim znali da je sve to istina, kao npr. Abdullah b. Selam?
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَوۡ نَزَّلۡنَٰهُ عَلَىٰ بَعۡضِ ٱلۡأَعۡجَمِينَ
Da je Sveznajući Allah objavio ovaj Kur’an nekom nearapu koji ne vlada arapskim jezikom, opet bi ga negirali.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَقَرَأَهُۥ عَلَيۡهِم مَّا كَانُواْ بِهِۦ مُؤۡمِنِينَ
Dakle, da je Allah tako učinio, pa da višebošcima isti taj nearap kaziva kur’anske ajete, oni u časni Kur’an opet ne bi povjerovali, nego bi rekli da ga ne razumiju. Neka zahvaljuju Allahu jer je objavljen na njihovu jeziku.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كَذَٰلِكَ سَلَكۡنَٰهُ فِي قُلُوبِ ٱلۡمُجۡرِمِينَ
Eto, tako Sveznajući Allah daje da se poricanje i nevjerstvo duboko uvriježi u srca grešnikā.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَا يُؤۡمِنُونَ بِهِۦ حَتَّىٰ يَرَوُاْ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَلِيمَ
Stoga krivovjerni neće napustiti nevjerstvo dok se ne suoče sa stradanjem i kaznom.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَيَأۡتِيَهُم بَغۡتَةٗ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
A kazna će im nenadano doći, a da to oni i ne naslute, bez bilo kakvog upozorenja bit će dohvaćeni i uništeni.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَيَقُولُواْ هَلۡ نَحۡنُ مُنظَرُونَ
A pošto ugledaju kaznu i uvjere se u njezinu neizbježnost, reći će, kajući se: “Hoće li nam se imalo vremena pružiti, da razmislimo, te povjerujemo u dobrog Allaha?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَفَبِعَذَابِنَا يَسۡتَعۡجِلُونَ
Zar oni požuruju Našu kaznu govoreći: “Nećemo povjerovati dok na nas nebo u parčadima ne oboriš, kao što tvrdiš!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَفَرَءَيۡتَ إِن مَّتَّعۡنَٰهُمۡ سِنِينَ
Allahov Poslaniče, šta misliš, ako Allah, džellešanuhu, učini da mekkanski nevjernici požive dugo godina u blagodatima...
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ جَآءَهُم مَّا كَانُواْ يُوعَدُونَ
I na koncu, nakon tog vremena u kojem su uživali, ih snađe kazna kojom im se prijetilo…
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• كلما تعمَّق المسلم في اللغة العربية، كان أقدر على فهم القرآن.
Što musliman bolje poznaje arapski jezik, to bolje razumije časni Kur’an.

• الاحتجاج على المشركين بما عند المُنْصِفين من أهل الكتاب من الإقرار بأن القرآن من عند الله.
Ovi ajeti govore o tome da je saznanje koje imaju pravednici između sljebenika Knjige koji potvrđuju istinitost Kur’ana dokaz protiv mekkanskih mnogobožaca.

• ما يناله الكفار من نعم الدنيا استدراج لا كرامة.
Ovozemaljskim blagodatima, kojima Allah obasipa krivovjerne, On ih malo-pomalo približava kazni. Iste te blagodati nisu njima počast od Allaha.

مَآ أَغۡنَىٰ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يُمَتَّعُونَ
Nevjernicima neće biti ni od kakve koristi to što su u dugom slatkom životu uživali, tim prije jer tih užitaka više nema.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَآ أَهۡلَكۡنَا مِن قَرۡيَةٍ إِلَّا لَهَا مُنذِرُونَ
Allah nije uništio nijedno naselje na Zemlji prije nego što je protiv njegovih stanovnika uspostavio dokaz poslavši poslanika i objavivši im Knjigu.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ذِكۡرَىٰ وَمَا كُنَّا ظَٰلِمِينَ
A slao je opominjatelje radi pouke i podsjećanja. Svevišnji Allah, neka se zna, nije nepravdu činio kaznivši one kojima je poslao poslanika i objavio Knjigu te oni nisu povjerovali.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا تَنَزَّلَتۡ بِهِ ٱلشَّيَٰطِينُ
Časni Kur’an ne donose šejtani Allahovu Poslaniku, sallallahu alejhi ve sellem.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا يَنۢبَغِي لَهُمۡ وَمَا يَسۡتَطِيعُونَ
Šejtani nisu u stanju okupirati njegovo srce, to zbilja nije u okvirima njihove moći.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّهُمۡ عَنِ ٱلسَّمۡعِ لَمَعۡزُولُونَ
Čak i mogućnost da ga oni čuju isključena je jer ne mogu na nebu doprijeti do njega. Pa kako je onda moguće da ga oni Poslaniku dostavljaju?
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَلَا تَدۡعُ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ فَتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُعَذَّبِينَ
Zato ne smatraj da Allahu ima iko ravan i ne zazivaj nikog osim Njega! Budeš li činio širk, Allah će te neizostavno kazniti i niko te neće odbraniti od strašne kazne.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَنذِرۡ عَشِيرَتَكَ ٱلۡأَقۡرَبِينَ
Poslaniče, opominji svoje najbliže saplemenike, počinjući od porodice i bližnjih, da će ih stići kazna ostanu li dosljedni činjenju širka.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱخۡفِضۡ جَنَاحَكَ لِمَنِ ٱتَّبَعَكَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
I budi skroman, sasvim blag i učtivo se obraćaj onima što vjeruju u tvoj poziv i slijede tvoj naputak! Budi prema njima samilostan i učtiv.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَإِنۡ عَصَوۡكَ فَقُلۡ إِنِّي بَرِيٓءٞ مِّمَّا تَعۡمَلُونَ
A ne budu li te poslušali kad im zapovjediš da vjeruju u jednog Boga i da Njemu budu poslušni, reci im: “Odričem se širka i grijeha koje činite!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱلۡعَزِيزِ ٱلرَّحِيمِ
I svaku svoju potrebu i svaki posao prepusti Allahu, Onom Koji se sveti Svojim neprijateljima, i Koji je samilostan prema pokajnicima.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱلَّذِي يَرَىٰكَ حِينَ تَقُومُ
Allah je Onaj Koji te vidi, Poslaniče milosti, kad ustaneš obaviti namaz.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَتَقَلُّبَكَ فِي ٱلسَّٰجِدِينَ
Vidi te kad obavljaš namaz među onima što po tlu padaju ničice. Gospodaru nije skriveno ni ono što ti činiš ni ono što drugi ljudi čine.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
Allah, džellešanuhu, čuje tvoje učenje časne Knjige, zikr koji činiš tokom namaza. On zna sve tvoje namjere.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
هَلۡ أُنَبِّئُكُمۡ عَلَىٰ مَن تَنَزَّلُ ٱلشَّيَٰطِينُ
Hoćete li, o ljudi, da vam kažem kome silaze šejtani, za koje velite da donose časni Kur’an?
تەفسیرە عەرەبیەکان:
تَنَزَّلُ عَلَىٰ كُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٖ
Šejtani silaze onima proricateljima, koji lažu i čine razvrat i velike grijehe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يُلۡقُونَ ٱلسَّمۡعَ وَأَكۡثَرُهُمۡ كَٰذِبُونَ
Šejtani prisluškuju ono što govore meleki, uzvišeno društvo, pa čuju jednu riječ koju hitro prenesu vračevima i prorocima – ovi većinom izmišljaju laži – pa na to zrno istine dodaju tovar laži.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱلشُّعَرَآءُ يَتَّبِعُهُمُ ٱلۡغَاوُۥنَ
A pjesnici, za koje tvrdite da je Poslanik islama jedan od njih, većinom svoju poeziju zasnivaju na neistini, pa se za njima, pjesnicima, povode, njima slični.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَلَمۡ تَرَ أَنَّهُمۡ فِي كُلِّ وَادٖ يَهِيمُونَ
Zar ne znaš, Poslaniče, da se isti ti pjesnici bave svim i svačim, izgubljeni su i dezorjentirani u svakoj dolini, pa lažu, promiču nerealne stvari, vrijeđaju i hvale, a ponekad čine oboje.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَنَّهُمۡ يَقُولُونَ مَا لَا يَفۡعَلُونَ
I oni govore ono što svojim djelima ne potvrđuju: hvale se djelima koja nisu učinili.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِلَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَذَكَرُواْ ٱللَّهَ كَثِيرٗا وَٱنتَصَرُواْ مِنۢ بَعۡدِ مَا ظُلِمُواْۗ وَسَيَعۡلَمُ ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ أَيَّ مُنقَلَبٖ يَنقَلِبُونَ
Pa ipak, Allah, džellešanuhu, ne kori pjesnike vjernike, one koji čine dobra djela, a često Allaha spominju i bore se te pobijede Allahove neprijatelje nakon što im ovi nanesu nepravdu (kao što je bio slučaj s Hassanom b. Sabitom, radijallahu anhu). A saznat će oni koji čine sebi nepravdu čineći širk i nasilje vjernicima kakvo će ih povratište u Svevišnjeg Allaha čekati i kakvo ih detaljno polaganje računa čega.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• إثبات العدل لله، ونفي الظلم عنه.
Pravičnost je Allahovo svojstvo. Allah nikad nikom ne čini nepravdu.

• تنزيه القرآن عن قرب الشياطين منه.
Nemoguće je da šejtani imaju pristup časnom Kur’anu. Objava je čista od toga.

• أهمية اللين والرفق للدعاة إلى الله.
Neophodno je da oni koji pozivaju Allahu budu blagi i učtivi.

• الشعر حَسَنُهُ حَسَن، وقبيحه قبيح.
Lijepa poezija je prihvatljiva, a ona koja to nije, treba se odbaciti.

 
وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی الشعراء
پێڕستی سوره‌ته‌كان ژمارەی پەڕە
 
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی بۆسنی بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان

وەرگێڕاوی بۆسنی بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز، لە لایەن ناوەندی تەفسیر بۆ خوێندنەوە قورئانیەکان.

داخستن