Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - الترجمة الفلبينية المجندناوية * - Translations’ Index
At-Tawbah (Su Kadtawbat)
فَسِيحُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ أَرۡبَعَةَ أَشۡهُرٖ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّكُمۡ غَيۡرُ مُعۡجِزِي ٱللَّهِ وَأَنَّ ٱللَّهَ مُخۡزِي ٱلۡكَٰفِرِينَ
Na lalakaw kanu sya sa lupa sa pat-ulan andu tuntayi nu i sekanu a mga Mushrik na di kanu makalipus sa Allah andu su Allah i mapalusak kanu mga kafeer.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَذَٰنٞ مِّنَ ٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦٓ إِلَى ٱلنَّاسِ يَوۡمَ ٱلۡحَجِّ ٱلۡأَكۡبَرِ أَنَّ ٱللَّهَ بَرِيٓءٞ مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ وَرَسُولُهُۥۚ فَإِن تُبۡتُمۡ فَهُوَ خَيۡرٞ لَّكُمۡۖ وَإِن تَوَلَّيۡتُمۡ فَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّكُمۡ غَيۡرُ مُعۡجِزِي ٱللَّهِۗ وَبَشِّرِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ
Andu pasabut abpun sa Allah andu su sinugu nin kanu mga taw a iganat kanu gay a masla (ika-sapulu kanu Jul-hajj) su Allah andu su sinugu nin na di kuyug kanu pasad nu mga mushrik andu su Rasul, na amayka ad-tawbat na makag-kapya salkanu, amayka manda kanu, na tuntay nu i di kanu maka-lipus sa Allah (sa siksa), andu panudtul ka sakanilan a mga kafeer i siksa a masakit.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِلَّا ٱلَّذِينَ عَٰهَدتُّم مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ ثُمَّ لَمۡ يَنقُصُوكُمۡ شَيۡـٔٗا وَلَمۡ يُظَٰهِرُواْ عَلَيۡكُمۡ أَحَدٗا فَأَتِمُّوٓاْ إِلَيۡهِمۡ عَهۡدَهُمۡ إِلَىٰ مُدَّتِهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُتَّقِينَ
Ya tabya na su nakab-pasaday nu a mga mushrik a dala nilan gubala su pasad andu dala silan pangenggat sa apya isa kataw a makad-tabangay nilan, ka ipa-sampay sakanilan su pasad nilan kanu tadtab nin, su Allah na kalilinyan nin su magilek.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَإِذَا ٱنسَلَخَ ٱلۡأَشۡهُرُ ٱلۡحُرُمُ فَٱقۡتُلُواْ ٱلۡمُشۡرِكِينَ حَيۡثُ وَجَدتُّمُوهُمۡ وَخُذُوهُمۡ وَٱحۡصُرُوهُمۡ وَٱقۡعُدُواْ لَهُمۡ كُلَّ مَرۡصَدٖۚ فَإِن تَابُواْ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ فَخَلُّواْ سَبِيلَهُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
Amayka nalepas su mga ulan-ulan a haram i kambunwa, na bunu nu i mga mushrik sa apya andaw nu mabaratamu andu kwan nu silan andu kipegi nu (sikani nu)silan andu pagayani nu silan kanu langun a bagayanan, na amayka mid-tawbat silan andu mid-sambayang silan andu minenggay sa Zakat, na pandaya nu silan, su Allah na bangampun a malimu.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِنۡ أَحَدٞ مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ ٱسۡتَجَارَكَ فَأَجِرۡهُ حَتَّىٰ يَسۡمَعَ كَلَٰمَ ٱللَّهِ ثُمَّ أَبۡلِغۡهُ مَأۡمَنَهُۥۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ قَوۡمٞ لَّا يَعۡلَمُونَ
Sa kanu mga mushrik a bagubay salka-na pa- ubay ka, ka andu nin makineg su kadtalu nu Allah (Qur-an) mawli na ipa-sampay nengka i kahanda nin (isigkil sa lugal a maka- lilintad i ginawa nin) ka silan a mga taw na dili mga mataw.
Arabic explanations of the Qur’an:
كَيۡفَ يَكُونُ لِلۡمُشۡرِكِينَ عَهۡدٌ عِندَ ٱللَّهِ وَعِندَ رَسُولِهِۦٓ إِلَّا ٱلَّذِينَ عَٰهَدتُّمۡ عِندَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۖ فَمَا ٱسۡتَقَٰمُواْ لَكُمۡ فَٱسۡتَقِيمُواْ لَهُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُتَّقِينَ
Panon i ka-aden na pasad kanu mga mushrik sa Allah, andu su sinugu nin-ya tabya na su pib-pasadan nu lu sa Masjidil Haram, na taman adtidtu silan salkanu na tidtwani nu silan, su Allah na kalilinyan nin su mga magilek.
Arabic explanations of the Qur’an:
كَيۡفَ وَإِن يَظۡهَرُواْ عَلَيۡكُمۡ لَا يَرۡقُبُواْ فِيكُمۡ إِلّٗا وَلَا ذِمَّةٗۚ يُرۡضُونَكُم بِأَفۡوَٰهِهِمۡ وَتَأۡبَىٰ قُلُوبُهُمۡ وَأَكۡثَرُهُمۡ فَٰسِقُونَ
Panun ka o namamesan (gakames) kanu nilan, na dala pangabungan nilan salkanu a kad-suled andu pasad, pad-suwaten kano nilan sa ngali nilan (banunuwaten kanu) na gabensi su mga atay nilan andu ya madakel sakanilan i nakalyu sa inugut sa Allah.
Arabic explanations of the Qur’an:
ٱشۡتَرَوۡاْ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ ثَمَنٗا قَلِيلٗا فَصَدُّواْ عَن سَبِيلِهِۦٓۚ إِنَّهُمۡ سَآءَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Inid-sambi nilan su mga ayatan nu Allah sa paydu a alaga, na ini-sapal nilan (kanu mga taw) su Agama nu Allah, silan a mga taw i mawag a benal i kanilan a pang-galbeken.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَإِن تَابُواْ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ فَإِخۡوَٰنُكُمۡ فِي ٱلدِّينِۗ وَنُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ
Amayka mid-tawbat silan andu mid-sambayang silan andu minenggay sa Zakat- na suled nu bun silan sa Agama andu pidtinatad nami su mga tanda kanu mga taw, ka ando nilan katawan.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِن نَّكَثُوٓاْ أَيۡمَٰنَهُم مِّنۢ بَعۡدِ عَهۡدِهِمۡ وَطَعَنُواْ فِي دِينِكُمۡ فَقَٰتِلُوٓاْ أَئِمَّةَ ٱلۡكُفۡرِ إِنَّهُمۡ لَآ أَيۡمَٰنَ لَهُمۡ لَعَلَّهُمۡ يَنتَهُونَ
Amayka binengkas nilan (bininasa) su pasad nilan sa ulyan a kinab-pasad nilan andu pid- talwan nilan sa mawag su Agama, na im- bunwa nu su kanga-unutan nu kafeer, ka silan na dala sapa nilan, ka basi tumlen silan.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَلَا تُقَٰتِلُونَ قَوۡمٗا نَّكَثُوٓاْ أَيۡمَٰنَهُمۡ وَهَمُّواْ بِإِخۡرَاجِ ٱلرَّسُولِ وَهُم بَدَءُوكُمۡ أَوَّلَ مَرَّةٍۚ أَتَخۡشَوۡنَهُمۡۚ فَٱللَّهُ أَحَقُّ أَن تَخۡشَوۡهُ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
Di nu pamun silan bunun su mga taw a binengkas nilan su pasad andu nag-kahanda nilan i kapa-mugaw kanu Rasul andu silan i minabpun (mid-tibaba) muna salkanu paganay, na ngentu ika-gilek nu silan? su Allah i wagib a ika-gilek nu, amayka benal a bamaginugut kanu.
Arabic explanations of the Qur’an:
قَٰتِلُوهُمۡ يُعَذِّبۡهُمُ ٱللَّهُ بِأَيۡدِيكُمۡ وَيُخۡزِهِمۡ وَيَنصُرۡكُمۡ عَلَيۡهِمۡ وَيَشۡفِ صُدُورَ قَوۡمٖ مُّؤۡمِنِينَ
Imbunwa nu silan, ka siksan nu Allah silan kanu mga lima nu, andu palusaken nin silan andu tabangan kanu nu Allah sakanilan, andu paka-ulyan su mga laleb nu mgabamaginugut. (gamutan sa makapya sa ginawa nilan)
Arabic explanations of the Qur’an:
أَمۡ حَسِبۡتُمۡ أَن تُتۡرَكُواْ وَلَمَّا يَعۡلَمِ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ جَٰهَدُواْ مِنكُمۡ وَلَمۡ يَتَّخِذُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَلَا رَسُولِهِۦ وَلَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَلِيجَةٗۚ وَٱللَّهُ خَبِيرُۢ بِمَا تَعۡمَلُونَ
Ngentu ga-antap nu i pasagadan kanu sa dapan katawi (mabatalu) nu Allah su min-jihad salkanu andu (ngintu) dala umbal sa salakaw sa Allah (a saligan nin) andu su sinugu nin andu su mga bamaginugut sa (makadtabang lun lu sa kanu apya su masulen nin? Su Allah i mataw kanu pang-galbaken nu.
Arabic explanations of the Qur’an:
مَا كَانَ لِلۡمُشۡرِكِينَ أَن يَعۡمُرُواْ مَسَٰجِدَ ٱللَّهِ شَٰهِدِينَ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِم بِٱلۡكُفۡرِۚ أُوْلَٰٓئِكَ حَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡ وَفِي ٱلنَّارِ هُمۡ خَٰلِدُونَ
Dala kanu mga Mushrik i tumuganul sa mga masgid nu Allah T sa pad-saksyan nilan sa ginawa nilan i ka-kafir, silan i nagugul i mga galbekan nilan, andu silan na lu sa naraka.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّمَا يَعۡمُرُ مَسَٰجِدَ ٱللَّهِ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَأَقَامَ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَى ٱلزَّكَوٰةَ وَلَمۡ يَخۡشَ إِلَّا ٱللَّهَۖ فَعَسَىٰٓ أُوْلَٰٓئِكَ أَن يَكُونُواْ مِنَ ٱلۡمُهۡتَدِينَ
Nya tumuldu sa mga masgid nu na su nangimbenal sa Allah andu gay a mawli andu pad- sambayang andu pan-zakat, andu dala ika- gilkin a salakaw sa Allah, na di abpalis na nakuyug silan kanu nangatutulu.
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ أَجَعَلۡتُمۡ سِقَايَةَ ٱلۡحَآجِّ وَعِمَارَةَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ كَمَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَجَٰهَدَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِۚ لَا يَسۡتَوُۥنَ عِندَ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
Na ngentu ka binaluy nu su kaped-tuludu sa peg- kagi andu su kaped-tuganul sa masgidil haram- sa mana bun nangimbenal sa Allah andu gay a mawli, andu min-jihad sa lalan sa Allah, dili silan maka-pagidsan lu sa Allah andu su Allah na di nin tutulun su mga Zalimeen. (padsakutu, limban, talimbuten)
Arabic explanations of the Qur’an:
ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَهَاجَرُواْ وَجَٰهَدُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡ أَعۡظَمُ دَرَجَةً عِندَ ٱللَّهِۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡفَآئِزُونَ
Su silan a mga bamaginugut, andu nagambilid (mib- palin) andu min.-jihad sa mga tamuk nilan andu ginawa nilan, na masla i bangkatan nin lu sa Allah, andu silan i mga taw a nanga- badtugan.
Arabic explanations of the Qur’an:
خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدًاۚ إِنَّ ٱللَّهَ عِندَهُۥٓ أَجۡرٌ عَظِيمٞ
Arabic explanations of the Qur’an:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُوٓاْ ءَابَآءَكُمۡ وَإِخۡوَٰنَكُمۡ أَوۡلِيَآءَ إِنِ ٱسۡتَحَبُّواْ ٱلۡكُفۡرَ عَلَى ٱلۡإِيمَٰنِۚ وَمَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمۡ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ
Hee sekanu atagin a mga bamaginugut, di nu pembaluya su mga lukes nu andu pagali nu a igkalimuwa nu (unutan) amayka ini-labi nilan su ka-kafir kanu kapa- ngimbenal, ka anteyn i mamaluy kanilan san salkanu (kaunutan) na silan i mga taw a Zaalimun. (pedsakuto, limban, talimbuten)
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلۡ إِن كَانَ ءَابَآؤُكُمۡ وَأَبۡنَآؤُكُمۡ وَإِخۡوَٰنُكُمۡ وَأَزۡوَٰجُكُمۡ وَعَشِيرَتُكُمۡ وَأَمۡوَٰلٌ ٱقۡتَرَفۡتُمُوهَا وَتِجَٰرَةٞ تَخۡشَوۡنَ كَسَادَهَا وَمَسَٰكِنُ تَرۡضَوۡنَهَآ أَحَبَّ إِلَيۡكُم مِّنَ ٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ وَجِهَادٖ فِي سَبِيلِهِۦ فَتَرَبَّصُواْ حَتَّىٰ يَأۡتِيَ ٱللَّهُ بِأَمۡرِهِۦۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡفَٰسِقِينَ
Adtalu ka i amayka su mga lukes nu atawka mga wata nu, atawka mga suled nu atawka mga kaluma nu, atawka su kadakel nu, atawka su mga tamuk nu a bamantyalin nu, atawka su dagangan nu sa kagilkan kanu sa dili maka-untung atawka su pagkalebanan nu- ka nya nu galilinyan sa Allah andu su sinugu nin andu su Jihad sa lalan sa Allah, na angap kanu den mun, ka tumpalaken kanu nu Allah sa (tyuba) andu di nin tutulun i mga taw a Faasiq.(nakalyu kanu kasugwan i galbek nin)
Arabic explanations of the Qur’an:
لَقَدۡ نَصَرَكُمُ ٱللَّهُ فِي مَوَاطِنَ كَثِيرَةٖ وَيَوۡمَ حُنَيۡنٍ إِذۡ أَعۡجَبَتۡكُمۡ كَثۡرَتُكُمۡ فَلَمۡ تُغۡنِ عَنكُمۡ شَيۡـٔٗا وَضَاقَتۡ عَلَيۡكُمُ ٱلۡأَرۡضُ بِمَا رَحُبَتۡ ثُمَّ وَلَّيۡتُم مُّدۡبِرِينَ
Saben-sabenal a tinabangan kanu nu Allah kanu madakel a kinam-bunwa andu su gay nu a naliliniyan nu su kadakel nu na dala makang-guna salkanu su kadakel nu, mig-kasimpit salkanu lupa su lupa a mawlad, mawli na tinumaligkud kanu sa balalaguy kanu.
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ أَنزَلَ ٱللَّهُ سَكِينَتَهُۥ عَلَىٰ رَسُولِهِۦ وَعَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَأَنزَلَ جُنُودٗا لَّمۡ تَرَوۡهَا وَعَذَّبَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْۚ وَذَٰلِكَ جَزَآءُ ٱلۡكَٰفِرِينَ
Mawli na pinatulu nu Allah i makatana kanu Rasul nin andu su mga bamamaginugut andu pinatulu nin i mga Malaa-ikah sa dala nu maylay andu siniksa nin su mga kafeer, ka maytu ba i balas nu mga kafeer salkanu.
Arabic explanations of the Qur’an:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّمَا ٱلۡمُشۡرِكُونَ نَجَسٞ فَلَا يَقۡرَبُواْ ٱلۡمَسۡجِدَ ٱلۡحَرَامَ بَعۡدَ عَامِهِمۡ هَٰذَاۚ وَإِنۡ خِفۡتُمۡ عَيۡلَةٗ فَسَوۡفَ يُغۡنِيكُمُ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦٓ إِن شَآءَۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمٌ حَكِيمٞ
Hee sekanu atagin a mga bamamaginugut saben-sabenal su mga mushrik na Najasun, na di silan maka-supeg sa masjidil haram sa ulyan na lagun nilan ba niya (kag-kagi atawka umrah) na u kagilkan kanu sa ka-miskinan- na di abpalis na pagkakawasan kanu nu Allah kanu limu nin amayka nag-kahanda nin, su Allah i mataw sa mapayag-masulen.
Arabic explanations of the Qur’an:
قَٰتِلُواْ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَلَا بِٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَلَا يُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ وَلَا يَدِينُونَ دِينَ ٱلۡحَقِّ مِنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ حَتَّىٰ يُعۡطُواْ ٱلۡجِزۡيَةَ عَن يَدٖ وَهُمۡ صَٰغِرُونَ
Imbunwa nu su di bangimbenal sa Allah andu gay a mawli, andu di nin ipa-haram su iniharam nu Allah andu su sinugu nin, andu di bagagama sa agama a bantang (Islam) abpun kanu mga taw a inanggan sa kitab (Yahudi-kristiyan) taman sa makanggay nilan i buwis kanu mga lima nilan andu silan na mababa i palas nilan. (bangalimbaban silan salkanu)
Arabic explanations of the Qur’an:
وَقَالَتِ ٱلۡيَهُودُ عُزَيۡرٌ ٱبۡنُ ٱللَّهِ وَقَالَتِ ٱلنَّصَٰرَى ٱلۡمَسِيحُ ٱبۡنُ ٱللَّهِۖ ذَٰلِكَ قَوۡلُهُم بِأَفۡوَٰهِهِمۡۖ يُضَٰهِـُٔونَ قَوۡلَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن قَبۡلُۚ قَٰتَلَهُمُ ٱللَّهُۖ أَنَّىٰ يُؤۡفَكُونَ
Andu pidtalu nu mga yahudi na si Uzair i wata nu Allah andu pidtalu manem nu kristiyan si Aisha i wata nu Allah, antu ba i kadtalu nu mga ngali nilan, pagidsan nilan i- kadtalu nu mga kafeer a nawna sakanilan a namulkan nu Allah silan kanu ipadtabu nilan.
Arabic explanations of the Qur’an:
ٱتَّخَذُوٓاْ أَحۡبَارَهُمۡ وَرُهۡبَٰنَهُمۡ أَرۡبَابٗا مِّن دُونِ ٱللَّهِ وَٱلۡمَسِيحَ ٱبۡنَ مَرۡيَمَ وَمَآ أُمِرُوٓاْ إِلَّا لِيَعۡبُدُوٓاْ إِلَٰهٗا وَٰحِدٗاۖ لَّآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۚ سُبۡحَٰنَهُۥ عَمَّا يُشۡرِكُونَ
Binaluy nu mga yahudi su ulama nilan andu su kristiyan su ulama nilan (mga pari) a mga kadnan a salakaw sa Allah andu su Aisha a wata ni Mariam, na dala ini-sugu sakanilan (yahudi- kristiyan) ya tabya na simban nilan i kadnan a sawalu bu (Allah) ka dala kadnan a wagib a simban- ya tabya na su Allah, mahasutti sekanin kanu langun nu iped-sakutu nilan.
Arabic explanations of the Qur’an:
يُرِيدُونَ أَن يُطۡفِـُٔواْ نُورَ ٱللَّهِ بِأَفۡوَٰهِهِمۡ وَيَأۡبَى ٱللَّهُ إِلَّآ أَن يُتِمَّ نُورَهُۥ وَلَوۡ كَرِهَ ٱلۡكَٰفِرُونَ
Kyug nilan (mga kafeer) na mapandeng nilan su sigay nu Allah kanu mga ngali nilan, na di manda su Allah ya tabya- na masampulna nin su sigay nin (Islam) apya di kaswatan nu mga kafeer.
Arabic explanations of the Qur’an:
هُوَ ٱلَّذِيٓ أَرۡسَلَ رَسُولَهُۥ بِٱلۡهُدَىٰ وَدِينِ ٱلۡحَقِّ لِيُظۡهِرَهُۥ عَلَى ٱلدِّينِ كُلِّهِۦ وَلَوۡ كَرِهَ ٱلۡمُشۡرِكُونَ
Sekanin a Allah i sinumugu kanu sinugo nin (Muhammad) sa tutulu andu Agama a benal (Islam), ka andu nin maka-payag kanu langun nu Agama (sa nya ba i Agama a bantang) sa apya di kaswatan nu mga mushrik.
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلۡأَحۡبَارِ وَٱلرُّهۡبَانِ لَيَأۡكُلُونَ أَمۡوَٰلَ ٱلنَّاسِ بِٱلۡبَٰطِلِ وَيَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِۗ وَٱلَّذِينَ يَكۡنِزُونَ ٱلذَّهَبَ وَٱلۡفِضَّةَ وَلَا يُنفِقُونَهَا فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ فَبَشِّرۡهُم بِعَذَابٍ أَلِيمٖ
Mga bamamaginugut saben-sabenal a sekanu kadakelan kanu mga ulama nu yahudi andu su mga ulama nu kristyan a pegkan sa mga tamuk nu mga taw sa batil andu padsapal (kanilan su kapegkan nilan sa haram) kanu Agama nu Allah andu pang-gadungen nilan (ipedtagu) i bulawan andu pilak andu di nilan ipam- baranggiya sa lalan sa Allah, na panudtul ka sakanilan i siksa a masakit.
Arabic explanations of the Qur’an:
يَوۡمَ يُحۡمَىٰ عَلَيۡهَا فِي نَارِ جَهَنَّمَ فَتُكۡوَىٰ بِهَا جِبَاهُهُمۡ وَجُنُوبُهُمۡ وَظُهُورُهُمۡۖ هَٰذَا مَا كَنَزۡتُمۡ لِأَنفُسِكُمۡ فَذُوقُواْ مَا كُنتُمۡ تَكۡنِزُونَ
Su gay a pakalgan (bidsulan) sa apuy su tamuk a (ginadung) na ipilinsa kanu kasangulan nilan- takilidan nila, taligkudan nilan, namba su ginadung nu kanu ginawa nu, nanami nu su lalaw nu ginadung nu lu sa dunya,
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّ عِدَّةَ ٱلشُّهُورِ عِندَ ٱللَّهِ ٱثۡنَا عَشَرَ شَهۡرٗا فِي كِتَٰبِ ٱللَّهِ يَوۡمَ خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ مِنۡهَآ أَرۡبَعَةٌ حُرُمٞۚ ذَٰلِكَ ٱلدِّينُ ٱلۡقَيِّمُۚ فَلَا تَظۡلِمُواْ فِيهِنَّ أَنفُسَكُمۡۚ وَقَٰتِلُواْ ٱلۡمُشۡرِكِينَ كَآفَّةٗ كَمَا يُقَٰتِلُونَكُمۡ كَآفَّةٗۚ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلۡمُتَّقِينَ
Saben-sabenal a bilangan nu mga ulan lu sa Allah na sapulu andu duwa ulan (salagun) sya kanu kitab nu Allah, kanu kinabaluy sa mga langit andu lupa, a pat i haram (i kambunwa lun) antu ba i Agama a matidtu, di nu dumupang su ginawa nu (manibaba kanu sa namba a pat ulan) andu imbunwa nu su mga mushrik langun, mana bun kapem-bunu nilan salkanu langun andu tuntay nu su Allah na salta kanu magilek sa Allah.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّمَا ٱلنَّسِيٓءُ زِيَادَةٞ فِي ٱلۡكُفۡرِۖ يُضَلُّ بِهِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ يُحِلُّونَهُۥ عَامٗا وَيُحَرِّمُونَهُۥ عَامٗا لِّيُوَاطِـُٔواْ عِدَّةَ مَا حَرَّمَ ٱللَّهُ فَيُحِلُّواْ مَا حَرَّمَ ٱللَّهُۚ زُيِّنَ لَهُمۡ سُوٓءُ أَعۡمَٰلِهِمۡۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
Saben-sabenal su di nilan kaped-taldu kanu namba (ulan-ulan a haram) na pakawman sa ka- kafeer nilan, pakatadin pan sakanilan a mga kafeer, pabpakain nilan sa isa a lagun ando ipe-haram nilan sa isa a lagun, ka andu makad-tabway kanu iniharam nu Allah, na pamakayd nilan bulawa su iniharam nu Allah pinag-kapya nilan su kawagan nu mga galbek nilan andu su Allah na di nin tutulun su mga taw a kafeer.
Arabic explanations of the Qur’an:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَا لَكُمۡ إِذَا قِيلَ لَكُمُ ٱنفِرُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ ٱثَّاقَلۡتُمۡ إِلَى ٱلۡأَرۡضِۚ أَرَضِيتُم بِٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا مِنَ ٱلۡأٓخِرَةِۚ فَمَا مَتَٰعُ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا فِي ٱلۡأٓخِرَةِ إِلَّا قَلِيلٌ
Sekanu a mga bamaginugut dala salkanu u pidtalu salkanu i ganat kanu ambunwa sa lalan sa Allah, igkawgat kanu sya sa dalpa nu (dikanu abpalin kanu walay nu) naswatan nu i kawyag sa dunya (kumin) sa Akhirat? na dala sa kawyag sa dunya su kawyag sa Akhirat (dili makagaga su kapiya na dunya sa Akhirat) ya tabiya na paydu gayd su dunya.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِلَّا تَنفِرُواْ يُعَذِّبۡكُمۡ عَذَابًا أَلِيمٗا وَيَسۡتَبۡدِلۡ قَوۡمًا غَيۡرَكُمۡ وَلَا تَضُرُّوهُ شَيۡـٔٗاۗ وَٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٌ
Amayka di kanu gumanat (sa pen-jihadan) na siksan kanu nin sa siksa a masakit andu sambyan kanu nin sa salakaw salkanu (a mga taw) a di nu kagkaydan silan sa apya paydu, su Allah na kagaga nin su anggaga-isa.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِلَّا تَنصُرُوهُ فَقَدۡ نَصَرَهُ ٱللَّهُ إِذۡ أَخۡرَجَهُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ إِذۡ يَقُولُ لِصَٰحِبِهِۦ لَا تَحۡزَنۡ إِنَّ ٱللَّهَ مَعَنَاۖ فَأَنزَلَ ٱللَّهُ سَكِينَتَهُۥ عَلَيۡهِ وَأَيَّدَهُۥ بِجُنُودٖ لَّمۡ تَرَوۡهَا وَجَعَلَ كَلِمَةَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ٱلسُّفۡلَىٰۗ وَكَلِمَةُ ٱللَّهِ هِيَ ٱلۡعُلۡيَاۗ وَٱللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
Upama di nu tabangan su (Muhammad) na tinabangan den nu Allah sekanin kanu kina-palyu nu kafeer salkanin, a kadwa nu dwa kataw (Muhammad-Abubakar) a lu silan sa takub, a padtalu nin kanu kaped nin (si Abubakar) dika palidu i ginawa nengka, ka su Allah na salta salkita, na pinatulun nu Allah su kinatana andu binagel nin kanu Malaa-ikat nin sa dala nu maylay andu binaluy nin su kadtalu nu mga taw a kafeer i nakababa andu su kadtalu nu Allah i naka-pulu andu su Allah i mapulu a mataw.
Arabic explanations of the Qur’an:
ٱنفِرُواْ خِفَافٗا وَثِقَالٗا وَجَٰهِدُواْ بِأَمۡوَٰلِكُمۡ وَأَنفُسِكُمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِۚ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
Ganat kanu magidsan i matwa-manguda (kawasa-miskinan) andu an-jihad kanu sa mga tamuk nu andu ginawan nu sa lalan sa Allah, ka namba i makag-kapya salkanu amayka katawan nu.
Arabic explanations of the Qur’an:
لَوۡ كَانَ عَرَضٗا قَرِيبٗا وَسَفَرٗا قَاصِدٗا لَّٱتَّبَعُوكَ وَلَٰكِنۢ بَعُدَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلشُّقَّةُۚ وَسَيَحۡلِفُونَ بِٱللَّهِ لَوِ ٱسۡتَطَعۡنَا لَخَرَجۡنَا مَعَكُمۡ يُهۡلِكُونَ أَنفُسَهُمۡ وَٱللَّهُ يَعۡلَمُ إِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ
Umana bu ka ganima na masupeg atawka dikena gayd mawatan na inunutan ka nilan,ugayd na mawatan a balakawan (lu sa Tabuk) andu adsapa silan sa u paka-gaga kami bu na munut kami den salka (Muhammad) pambinasan nilan i ginawa nilan, andu su Allah na katawan nin i mga malbut silan.
Arabic explanations of the Qur’an:
عَفَا ٱللَّهُ عَنكَ لِمَ أَذِنتَ لَهُمۡ حَتَّىٰ يَتَبَيَّنَ لَكَ ٱلَّذِينَ صَدَقُواْ وَتَعۡلَمَ ٱلۡكَٰذِبِينَ
Pinasagadan kanu Allah (inampun ka nu Allah) kanu kina-sugut nengka sakanilan (sa di den munut silan) ka andu mapayag salka (Muhammad) su pambenal andu katawan nengka manem su mga malbut.
Arabic explanations of the Qur’an:
لَا يَسۡتَـٔۡذِنُكَ ٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ أَن يُجَٰهِدُواْ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡۗ وَٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِٱلۡمُتَّقِينَ
Di magetaw sa kaunut nin su mga bamaginugut sa Allah andu gay a mawli sa kan-jihad nilan sa mga tamuk nilan andu ginawa nilan andu su Allah i mataw kanu mga magilek sa Allah.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّمَا يَسۡتَـٔۡذِنُكَ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَٱرۡتَابَتۡ قُلُوبُهُمۡ فَهُمۡ فِي رَيۡبِهِمۡ يَتَرَدَّدُونَ
Nya bu magetaw salka (Muhammad) sa ka-unut nin sa kambunwa na su di bangimbenal sa Allah andu gay a mawli, andu mindwa- dwa i mga atay nilan, na silan kanu kapen-dwa-dwa nilan i bagalang-alang silan.
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ وَلَوۡ أَرَادُواْ ٱلۡخُرُوجَ لَأَعَدُّواْ لَهُۥ عُدَّةٗ وَلَٰكِن كَرِهَ ٱللَّهُ ٱنۢبِعَاثَهُمۡ فَثَبَّطَهُمۡ وَقِيلَ ٱقۡعُدُواْ مَعَ ٱلۡقَٰعِدِينَ
Upama benal a pegkyug silan bagunut na pinagadil nilan i kasangkapan (kambunwa) ugayd na dala kalilini nu Allah sa maka-unut silan, pinag-kawgat nin i ginawa nilan andu pidtalu sa kanilan nu mga Munafiq i sya kanu den kanu di bamangunut.
Arabic explanations of the Qur’an:
لَوۡ خَرَجُواْ فِيكُم مَّا زَادُوكُمۡ إِلَّا خَبَالٗا وَلَأَوۡضَعُواْ خِلَٰلَكُمۡ يَبۡغُونَكُمُ ٱلۡفِتۡنَةَ وَفِيكُمۡ سَمَّٰعُونَ لَهُمۡۗ وَٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِٱلظَّٰلِمِينَ
Upama naka-unut bu silan salkanu na dala makawma (makad-tabang) nilan salkanu, ya tabya kag-kalubay nu andu betadan kanu nilan sa di kapamagayun, ka ya nilan kyug na fitna salkanu, ka aden salkanu i pakikineg (malityaya) sakanilan andu su Allah i mataw kanu mga kafeer.
Arabic explanations of the Qur’an:
لَقَدِ ٱبۡتَغَوُاْ ٱلۡفِتۡنَةَ مِن قَبۡلُ وَقَلَّبُواْ لَكَ ٱلۡأُمُورَ حَتَّىٰ جَآءَ ٱلۡحَقُّ وَظَهَرَ أَمۡرُ ٱللَّهِ وَهُمۡ كَٰرِهُونَ
Saben-sabenal a bagapasen nilan i ma-fitna kanu (sa papamagukagen kanu nilan) sa unan pan a nya ba andu kinalid nilan salka i mga galbek, taman sa nakawma su Haqqn andu napayag su kyug nu Allah (a kataban) na silan na nanga-bansi.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمِنۡهُم مَّن يَقُولُ ٱئۡذَن لِّي وَلَا تَفۡتِنِّيٓۚ أَلَا فِي ٱلۡفِتۡنَةِ سَقَطُواْۗ وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةُۢ بِٱلۡكَٰفِرِينَ
Andu kaped kanu munafiq i magetaw salka sa dili munut (sa kan-jihad) andu di aku sumiksa, na nakabetad silan sa fitnah sa dala nilan ka- unut andu su naraka Jahannam i langkap kanu mga kafeer.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِن تُصِبۡكَ حَسَنَةٞ تَسُؤۡهُمۡۖ وَإِن تُصِبۡكَ مُصِيبَةٞ يَقُولُواْ قَدۡ أَخَذۡنَآ أَمۡرَنَا مِن قَبۡلُ وَيَتَوَلَّواْ وَّهُمۡ فَرِحُونَ
Amayka masugat kana mapya na mabansi silan a munafiq, amayka masugat ka na mapasang na ya nilan adtalun na saben-sabenal a nakwa tanu su kyug tanu paganay andu mawa silan (tagaken ka nilan) a gangagalaw silan.
Arabic explanations of the Qur’an:
قُل لَّن يُصِيبَنَآ إِلَّا مَا كَتَبَ ٱللَّهُ لَنَا هُوَ مَوۡلَىٰنَاۚ وَعَلَى ٱللَّهِ فَلۡيَتَوَكَّلِ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ
Adtalu ka i dala makasugat salkitanu a salakaw kanu inukul nu Allah salkitanu, sekanin iped-tuganul salkitanu andu sekanin a Allah iped-tawakal nu mgabamamaginugut.
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلۡ هَلۡ تَرَبَّصُونَ بِنَآ إِلَّآ إِحۡدَى ٱلۡحُسۡنَيَيۡنِۖ وَنَحۡنُ نَتَرَبَّصُ بِكُمۡ أَن يُصِيبَكُمُ ٱللَّهُ بِعَذَابٖ مِّنۡ عِندِهِۦٓ أَوۡ بِأَيۡدِينَاۖ فَتَرَبَّصُوٓاْ إِنَّا مَعَكُم مُّتَرَبِّصُونَ
Adtalu ka i dala bagangapan nu salkami ya tabya na isa kanu dwa a mapya (kapeg-kataban atawka ka-saheed) andu bagangapa kami salkanu sa ipasugat kanu nu Allah sa siksa abpun salkanin atawka su lima nami, na pagangap kanu den mun-ka sekami na bagangap kami bun sa katyuba salkanu.
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلۡ أَنفِقُواْ طَوۡعًا أَوۡ كَرۡهٗا لَّن يُتَقَبَّلَ مِنكُمۡ إِنَّكُمۡ كُنتُمۡ قَوۡمٗا فَٰسِقِينَ
Adtalu ka imbaranggya kanu sa kyug na ginawa nu atawka padtagalen kanu, na di bon pad-taliman salkanu, ka sekanu na mga taw kanu a mga faasiq. (nakalyu sa sugwan su galbekan)
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا مَنَعَهُمۡ أَن تُقۡبَلَ مِنۡهُمۡ نَفَقَٰتُهُمۡ إِلَّآ أَنَّهُمۡ كَفَرُواْ بِٱللَّهِ وَبِرَسُولِهِۦ وَلَا يَأۡتُونَ ٱلصَّلَوٰةَ إِلَّا وَهُمۡ كُسَالَىٰ وَلَا يُنفِقُونَ إِلَّا وَهُمۡ كَٰرِهُونَ
Andu dala paka-angga sa katalima kanu mga sadaqah nilan, ya tabya na na kinag-kafeer nilan sa Allah andu su sinugu nin andu di silan sambayang ya tabya na kangapok silan andu di silan ambaranggya sa tamuk ya tabya na gategel bu.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَلَا تُعۡجِبۡكَ أَمۡوَٰلُهُمۡ وَلَآ أَوۡلَٰدُهُمۡۚ إِنَّمَا يُرِيدُ ٱللَّهُ لِيُعَذِّبَهُم بِهَا فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَتَزۡهَقَ أَنفُسُهُمۡ وَهُمۡ كَٰفِرُونَ
Na dika sakali su mga tamok nilan andu su mga wata nilan, ka ya kyug nu Allah na i siksa pan sakanilan sya sa dunya (su tamuk andu su wata nilan) andu maka-langgak silan kanu kad- sakratal-mawt nilan andu silan na kafeer.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمِنۡهُم مَّن يَلۡمِزُكَ فِي ٱلصَّدَقَٰتِ فَإِنۡ أُعۡطُواْ مِنۡهَا رَضُواْ وَإِن لَّمۡ يُعۡطَوۡاْ مِنۡهَآ إِذَا هُمۡ يَسۡخَطُونَ
Aden bun sakanilan a mga Munafiq manileg salka (Muhammad) sya kanu sadaqah, amayka kanggan na mapiya i ginawa nin andu banangin andu amayka dala kanggay na silan langun i nalipunget.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَوۡ أَنَّهُمۡ رَضُواْ مَآ ءَاتَىٰهُمُ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ وَقَالُواْ حَسۡبُنَا ٱللَّهُ سَيُؤۡتِينَا ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦ وَرَسُولُهُۥٓ إِنَّآ إِلَى ٱللَّهِ رَٰغِبُونَ
Antu ba ka naswat silan kanu inumun nu Allah andu su sinugu nin andu pidtalu nilan natabwan salkami su Allah sa anggan kami bun nu Allah kanu limu nin andu su sinugu nin, ka sakami na lu kami kalilini sa Allah.
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ إِنَّمَا ٱلصَّدَقَٰتُ لِلۡفُقَرَآءِ وَٱلۡمَسَٰكِينِ وَٱلۡعَٰمِلِينَ عَلَيۡهَا وَٱلۡمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمۡ وَفِي ٱلرِّقَابِ وَٱلۡغَٰرِمِينَ وَفِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَٱبۡنِ ٱلسَّبِيلِۖ فَرِيضَةٗ مِّنَ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٞ
Su mga Zakat na kanu faqeer andu mga miskinan andu su panggalbek lun andu su balayaman i mga pusong nin andu su nanga- tamukan andu su nakam-bayadan andu so Jihad sa lalan sa Allah andu su natanaw (di pakawli sa inged nin) a faradu i kakwa nilan abpun sa Allah andu su Allah i mataw sa mapayag-masulen.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمِنۡهُمُ ٱلَّذِينَ يُؤۡذُونَ ٱلنَّبِيَّ وَيَقُولُونَ هُوَ أُذُنٞۚ قُلۡ أُذُنُ خَيۡرٖ لَّكُمۡ يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَيُؤۡمِنُ لِلۡمُؤۡمِنِينَ وَرَحۡمَةٞ لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ مِنكُمۡۚ وَٱلَّذِينَ يُؤۡذُونَ رَسُولَ ٱللَّهِ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
Andu kaped sakanilan (Munafiq) na banakit sa ginawa nu nabi andu kadtalu nilan kau nabi i manuliman gayd (si Muhammad) adtaluka sakanilan i kapanuliman nin i mapya salkanu, kanu bangimbenal sa Allah andu su mga nangimbenal kanu nangimbenal andu su limu kanu mga nangimbenal salkanu, su silan antu a papeg-kasakit kanu nabi na sakanilan i siksa a masakit.
Arabic explanations of the Qur’an:
يَحۡلِفُونَ بِٱللَّهِ لَكُمۡ لِيُرۡضُوكُمۡ وَٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥٓ أَحَقُّ أَن يُرۡضُوهُ إِن كَانُواْ مُؤۡمِنِينَ
Padsapa silan sa Allah san salkanu, ka andu nu kaswatan silan, na su Allah andu su sinugu nin i wagib a panunuwaten amayka benal silan a mgabamaginugut.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَلَمۡ يَعۡلَمُوٓاْ أَنَّهُۥ مَن يُحَادِدِ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ فَأَنَّ لَهُۥ نَارَ جَهَنَّمَ خَٰلِدٗا فِيهَاۚ ذَٰلِكَ ٱلۡخِزۡيُ ٱلۡعَظِيمُ
Dala nilan katawi su taw a supaken nin su Allah andu su sinugu nin na lekanin i naraka, a tatap kanu naraka antu ba i kalusak a masla.
Arabic explanations of the Qur’an:
يَحۡذَرُ ٱلۡمُنَٰفِقُونَ أَن تُنَزَّلَ عَلَيۡهِمۡ سُورَةٞ تُنَبِّئُهُم بِمَا فِي قُلُوبِهِمۡۚ قُلِ ٱسۡتَهۡزِءُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ مُخۡرِجٞ مَّا تَحۡذَرُونَ
Panggeda-gada su mga Munafiq sa aden maka- tulun a sulat a manudtul kanu dalem nu pusong nilan, adtalu ka i pagungat kanu den, ka su Allah na pagemun nin bun su pang gada-gedan nu.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَئِن سَأَلۡتَهُمۡ لَيَقُولُنَّ إِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلۡعَبُۚ قُلۡ أَبِٱللَّهِ وَءَايَٰتِهِۦ وَرَسُولِهِۦ كُنتُمۡ تَسۡتَهۡزِءُونَ
Andu amayka inidsan nengka silan na ya nilan idtalu na pen-dalmet kami bu, adtaluka sakanilan (Muhammad) ngintu su Allah andu su mga ayatan nin andu su sinugu nin i bagumpaken nu?
Arabic explanations of the Qur’an:
لَا تَعۡتَذِرُواْ قَدۡ كَفَرۡتُم بَعۡدَ إِيمَٰنِكُمۡۚ إِن نَّعۡفُ عَن طَآئِفَةٖ مِّنكُمۡ نُعَذِّبۡ طَآئِفَةَۢ بِأَنَّهُمۡ كَانُواْ مُجۡرِمِينَ
Da kanu den pandawa (pebpalaw) ka mig-kafeer kanu sa ulyan a kina pag-Islam nu, u bagampunen nengka su kaped salkanu (Muhammad), na siksan nami bun su kaped, kagina silan a mga taw na bara-dusa.
Arabic explanations of the Qur’an:
ٱلۡمُنَٰفِقُونَ وَٱلۡمُنَٰفِقَٰتُ بَعۡضُهُم مِّنۢ بَعۡضٖۚ يَأۡمُرُونَ بِٱلۡمُنكَرِ وَيَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمَعۡرُوفِ وَيَقۡبِضُونَ أَيۡدِيَهُمۡۚ نَسُواْ ٱللَّهَ فَنَسِيَهُمۡۚ إِنَّ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ هُمُ ٱلۡفَٰسِقُونَ
Su mga munafiq a babay-mama, na silan bun tanan makad-tatagapeda, iped-sugu nilan i mawag andu iped-sapal nilan i mapya andu kag-kamen nilan i mga lima nilan (idsingit nilan su mga tamuk nilan sya sa lalan sa Allah) nalimpangan nilan Allah na pinalimpangan silan u Allah, su mga munafiq na silan i mga taw a faasiq. (nakalyu kanu suguwan su galbek nin)
Arabic explanations of the Qur’an:
وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ وَٱلۡمُنَٰفِقَٰتِ وَٱلۡكُفَّارَ نَارَ جَهَنَّمَ خَٰلِدِينَ فِيهَاۚ هِيَ حَسۡبُهُمۡۚ وَلَعَنَهُمُ ٱللَّهُۖ وَلَهُمۡ عَذَابٞ مُّقِيمٞ
Pinagadilan nu Allah su mga munafiq babay-mama andu su mga kafeer, sa apuy sa Jahannam a tatap silan, su apuy i mataw sakanilan andu namulkan nu Allah silan, andu aden pan siksa sakanilan a dala kadtaman nin.
Arabic explanations of the Qur’an:
كَٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ كَانُوٓاْ أَشَدَّ مِنكُمۡ قُوَّةٗ وَأَكۡثَرَ أَمۡوَٰلٗا وَأَوۡلَٰدٗا فَٱسۡتَمۡتَعُواْ بِخَلَٰقِهِمۡ فَٱسۡتَمۡتَعۡتُم بِخَلَٰقِكُمۡ كَمَا ٱسۡتَمۡتَعَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُم بِخَلَٰقِهِمۡ وَخُضۡتُمۡ كَٱلَّذِي خَاضُوٓاْۚ أُوْلَٰٓئِكَ حَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡ فِي ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةِۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ
Mana bun su nangawna salkanu (mga munafiq) silan pan i mabagel salkanu andu madakel pan i mga tamuk nilan salkanu andu mga wata na inayadan nilan su inumun nu Allah sakanilan, (inilingan nu) sa nangangayadan kanu sa kanu umun nu, sa mana bun su kinapanga- ngayadan nu mga taw a nawna salkanu kanu umun nilan andu linumudep kanu sa mana su linudapan nilan, silan a mga taw i nagugul i mga galbek nilan sya sa dunya andu lu sa Akhirat andu silan i mga taw a nangalugi.
NULL
Arabic explanations of the Qur’an:
أَلَمۡ يَأۡتِهِمۡ نَبَأُ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ قَوۡمِ نُوحٖ وَعَادٖ وَثَمُودَ وَقَوۡمِ إِبۡرَٰهِيمَ وَأَصۡحَٰبِ مَدۡيَنَ وَٱلۡمُؤۡتَفِكَٰتِۚ أَتَتۡهُمۡ رُسُلُهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِۖ فَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيَظۡلِمَهُمۡ وَلَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ
Ngintu dala makawma sakanilan su tudtulan kanu nangawna sakanilan a Qawm nu Nuh andu si A'ad andu si Thamud andu su Qawm nu Ebrahim andu su mga tagapeda nu Madyan a Qawm nu Shu'aib andu su dalpa nu Qawm nu Lut, nakawma i mga sinugu sakanilan sa mga mapayag, na dala sa Allah i dupangen nin silan, ugayd na silan bun i dinumupang sa ginawa nilan.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتُ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٖۚ يَأۡمُرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَيَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَيُقِيمُونَ ٱلصَّلَوٰةَ وَيُؤۡتُونَ ٱلزَّكَوٰةَ وَيُطِيعُونَ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥٓۚ أُوْلَٰٓئِكَ سَيَرۡحَمُهُمُ ٱللَّهُۗ إِنَّ ٱللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٞ
Andu su mga bamaginugut babay-mama na silan bun mamakad-tagapada, isugu nilan su mapya andu isapal nilan su mawag andu itindeg nilan i sambayang andu inggay nilan i Zakat, andu paginugutan nilan su Allah andu su sinugu nin, silan a mga taw i ika-limu nu Allah silan, su Allah i mapulu a mataw.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَا وَمَسَٰكِنَ طَيِّبَةٗ فِي جَنَّٰتِ عَدۡنٖۚ وَرِضۡوَٰنٞ مِّنَ ٱللَّهِ أَكۡبَرُۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
Inibpasad nu Allah kanu mga bamaginugut babay-mama i mga surga a balagilay sa kababanin ig a tatap den silan sa surge andu pegkalbenan a mapya lu sa surga a tatap andu kaswat abpun sa Allah a nya pan masla antu a i untung a masla.
Arabic explanations of the Qur’an:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ جَٰهِدِ ٱلۡكُفَّارَ وَٱلۡمُنَٰفِقِينَ وَٱغۡلُظۡ عَلَيۡهِمۡۚ وَمَأۡوَىٰهُمۡ جَهَنَّمُۖ وَبِئۡسَ ٱلۡمَصِيرُ
Seka a nabi-jihad ka su mga kafeer andu su mga munafiq, andu paka-pasangi ka sila andu ya nilan kad-takenan su apuy andu mawag a benal a kambetadan.
Arabic explanations of the Qur’an:
يَحۡلِفُونَ بِٱللَّهِ مَا قَالُواْ وَلَقَدۡ قَالُواْ كَلِمَةَ ٱلۡكُفۡرِ وَكَفَرُواْ بَعۡدَ إِسۡلَٰمِهِمۡ وَهَمُّواْ بِمَا لَمۡ يَنَالُواْۚ وَمَا نَقَمُوٓاْ إِلَّآ أَنۡ أَغۡنَىٰهُمُ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ مِن فَضۡلِهِۦۚ فَإِن يَتُوبُواْ يَكُ خَيۡرٗا لَّهُمۡۖ وَإِن يَتَوَلَّوۡاْ يُعَذِّبۡهُمُ ٱللَّهُ عَذَابًا أَلِيمٗا فِي ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةِۚ وَمَا لَهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مِن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٖ
Pedsapa silan sa Allah sa dala nilan madtalu, na saben-sabenal a pidtalu nilan i ka-kafeer andu mig-kafeer silan sa ulyan a kina pag-islam nilan andu aden pinagapas nilan a dala nilan mapas andu dala silan adtagas ya tabya na kinanggay nu Allah sakanilan sa limu nin andu su sinugu nin, na amayka mid-tawbat silan na antu ba i makag-kapya sakanilan amayka manda silan (di silan tumalima sa Agama) siksan nu Allah silan sa siksa a mapasang sya dunya endo lusa Akhirat nando dala kanilan siya sa lupa i tumaladu sakanilan andu dala tumabang sakanilan.
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ وَمِنۡهُم مَّنۡ عَٰهَدَ ٱللَّهَ لَئِنۡ ءَاتَىٰنَا مِن فَضۡلِهِۦ لَنَصَّدَّقَنَّ وَلَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
Aden bun sakanilan i mib-pasad sa Allah sa amayka anggan kami nin sa limu nin, na mangimbenal kami sa mabagel andu makuyug kami kanu mga taw a mga mapya.
NULL
Arabic explanations of the Qur’an:
فَأَعۡقَبَهُمۡ نِفَاقٗا فِي قُلُوبِهِمۡ إِلَىٰ يَوۡمِ يَلۡقَوۡنَهُۥ بِمَآ أَخۡلَفُواْ ٱللَّهَ مَا وَعَدُوهُ وَبِمَا كَانُواْ يَكۡذِبُونَ
Ini-asek sakanilan i ka-munafiq sa atay nilan taman sa gay a mawli a mabaratemu nilan su Allah sabap sa da nilan tumana su pasad nilan sa Allah andu sabap kanu kapen-dalbut nilan.
Arabic explanations of the Qur’an:
ٱلَّذِينَ يَلۡمِزُونَ ٱلۡمُطَّوِّعِينَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ فِي ٱلصَّدَقَٰتِ وَٱلَّذِينَ لَا يَجِدُونَ إِلَّا جُهۡدَهُمۡ فَيَسۡخَرُونَ مِنۡهُمۡ سَخِرَ ٱللَّهُ مِنۡهُمۡ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٌ
Silan na panilgen nilan su ped-sadaqah sa sunnat kanu mga bamaginugut andu bagenggan nilan su dala sakanilan, na bagumpaken nilan intu ba a mga taw a pamakakwa, su Allah Taala i bagumpak kanu mga munafiq andu sakanilan i siksa a sangat i kasakit nin.
Arabic explanations of the Qur’an:
ٱسۡتَغۡفِرۡ لَهُمۡ أَوۡ لَا تَسۡتَغۡفِرۡ لَهُمۡ إِن تَسۡتَغۡفِرۡ لَهُمۡ سَبۡعِينَ مَرَّةٗ فَلَن يَغۡفِرَ ٱللَّهُ لَهُمۡۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ كَفَرُواْ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡفَٰسِقِينَ
Ipangani nengka sakanilan sa ampun sa Allah atawka dili, na apya pan makapitu pulo nengka silan ipangani sa ampun na di bun ampunan nu Allah sakanilan su dusa nilan kagina silan na pigkafiran nilan su Allah andu su sinugu nin andu su Allah na di nin tutulun su mga taw a fassiq (nakalyu kanu kasugwan su galbak nin).
Arabic explanations of the Qur’an:
فَرِحَ ٱلۡمُخَلَّفُونَ بِمَقۡعَدِهِمۡ خِلَٰفَ رَسُولِ ٱللَّهِ وَكَرِهُوٓاْ أَن يُجَٰهِدُواْ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَقَالُواْ لَا تَنفِرُواْ فِي ٱلۡحَرِّۗ قُلۡ نَارُ جَهَنَّمَ أَشَدُّ حَرّٗاۚ لَّوۡ كَانُواْ يَفۡقَهُونَ
Nagalaw su dala pamangunut kanu sinugu nu Allah andu dala silan kyug an-jihad sa mga tamuk nilan andu ginawa nilan sa lalan sa Allah, andu pidtalu nilan da kanu pangganat ka mayaw a timpu, adtalu ka sakanilan I nya pan mayaw I naraka, u mana bu ka makafaham silan.(makatuntay silan).
Arabic explanations of the Qur’an:
فَإِن رَّجَعَكَ ٱللَّهُ إِلَىٰ طَآئِفَةٖ مِّنۡهُمۡ فَٱسۡتَـٔۡذَنُوكَ لِلۡخُرُوجِ فَقُل لَّن تَخۡرُجُواْ مَعِيَ أَبَدٗا وَلَن تُقَٰتِلُواْ مَعِيَ عَدُوًّاۖ إِنَّكُمۡ رَضِيتُم بِٱلۡقُعُودِ أَوَّلَ مَرَّةٖ فَٱقۡعُدُواْ مَعَ ٱلۡخَٰلِفِينَ
Amayka kaulyan nengka pan su kaped sakanilan selaka sa kaunut (kambunwa) na adtalu ka sakanilan i da kanu a banal bagunut salaki andu da kanu a banal mamung ambunwa salaki sa apya ngin a satru, ka ya nu naswatan I ka-ayan paganay, na ayan kanu den kanu di pamakaunut ( sekanu sekanu den kanu di bamagunut).
NULL
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَا تُصَلِّ عَلَىٰٓ أَحَدٖ مِّنۡهُم مَّاتَ أَبَدٗا وَلَا تَقُمۡ عَلَىٰ قَبۡرِهِۦٓۖ إِنَّهُمۡ كَفَرُواْ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ وَمَاتُواْ وَهُمۡ فَٰسِقُونَ
Andu dika a banal sumambayang I minatay sakanilan, andu daka tumindeg sa kubur nin, kagina silan na pigkafiran nilan su Allah andu su sinugu nin andu minatay silan sa fassiq (nakalyu kanu suguwan su galbak nin).
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَا تُعۡجِبۡكَ أَمۡوَٰلُهُمۡ وَأَوۡلَٰدُهُمۡۚ إِنَّمَا يُرِيدُ ٱللَّهُ أَن يُعَذِّبَهُم بِهَا فِي ٱلدُّنۡيَا وَتَزۡهَقَ أَنفُسُهُمۡ وَهُمۡ كَٰفِرُونَ
Na daka mabimban sa mga tamuk nilan, mga wata nilan, ka ya kahanda nu Allah mna I siksa skanilan sya sa dunya (su tamuk wa nilan) andu makalanggak silan sa kalyu na nyawa nilan andu silan na mga kafir.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِذَآ أُنزِلَتۡ سُورَةٌ أَنۡ ءَامِنُواْ بِٱللَّهِ وَجَٰهِدُواْ مَعَ رَسُولِهِ ٱسۡتَـٔۡذَنَكَ أُوْلُواْ ٱلطَّوۡلِ مِنۡهُمۡ وَقَالُواْ ذَرۡنَا نَكُن مَّعَ ٱلۡقَٰعِدِينَ
Andu amayka nakatulun I surah sa pangimbanal kanu sa Allah andu in-jihad kanu salta kanun Rasulullah na nagatew selaka su makalag i gatamanan nin sakanilan, andu pidtalu nilan i tagak kami nu den salta kanu gangatabun.
Arabic explanations of the Qur’an:
لَٰكِنِ ٱلرَّسُولُ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُۥ جَٰهَدُواْ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ لَهُمُ ٱلۡخَيۡرَٰتُۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ
Ugayd na su rasulullah andu su mga namaginugut na in-jihad nilan I mga tamuk nilan andu ginawa nilan andu silan na sakanilan den su mga mapya andu silan a mga taw na silan i namaka untung.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَجَآءَ ٱلۡمُعَذِّرُونَ مِنَ ٱلۡأَعۡرَابِ لِيُؤۡذَنَ لَهُمۡ وَقَعَدَ ٱلَّذِينَ كَذَبُواْ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥۚ سَيُصِيبُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۡهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
Andu nakawma su bamendawa sa dal aka-unut abpun kanu mga arab, ka andu kasugutan silan andu minayun bun su napandalbut sa Allah andu su sinugu nin, dili abpalis na masugat su mga kafir sakanilan nu siksa a masakit a mapasang.
Arabic explanations of the Qur’an:
لَّيۡسَ عَلَى ٱلضُّعَفَآءِ وَلَا عَلَى ٱلۡمَرۡضَىٰ وَلَا عَلَى ٱلَّذِينَ لَا يَجِدُونَ مَا يُنفِقُونَ حَرَجٌ إِذَا نَصَحُواْ لِلَّهِ وَرَسُولِهِۦۚ مَا عَلَى ٱلۡمُحۡسِنِينَ مِن سَبِيلٖۚ وَٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
Dala dusa nu di pakaunut sabap sa malubay andu su pandalu andu su dala kaparuli nin a mambaranggaya nin, dala dusa nilan amayka ikhlas I pusong nilan sa Allah andu su sinugu nin dala lalan a kandusa nu mga mapya a mga taw, andu su Allah i bangampun a malimu.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَا عَلَى ٱلَّذِينَ إِذَا مَآ أَتَوۡكَ لِتَحۡمِلَهُمۡ قُلۡتَ لَآ أَجِدُ مَآ أَحۡمِلُكُمۡ عَلَيۡهِ تَوَلَّواْ وَّأَعۡيُنُهُمۡ تَفِيضُ مِنَ ٱلدَّمۡعِ حَزَنًا أَلَّا يَجِدُواْ مَا يُنفِقُونَ
Andu dala bu dusa nin su mamakawma selka a papedtbang selka asal na makaunut silan, ya nengka nadtalu na dala makadtabang ku selkanu na minawa silan sa su mata nilan na gapanu na lu (bagulyang) sa lidu na ginawa nilan sa dala sakanilan i kam-baranggya.
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ إِنَّمَا ٱلسَّبِيلُ عَلَى ٱلَّذِينَ يَسۡتَـٔۡذِنُونَكَ وَهُمۡ أَغۡنِيَآءُۚ رَضُواْ بِأَن يَكُونُواْ مَعَ ٱلۡخَوَالِفِ وَطَبَعَ ٱللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ فَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
NYa bu aden lalan sa kasiksa lun na su mga taw a bagataw selka na silan na mga kawasa silan, ka naswat silan sa makuyug silan kanu gangatabun andu tinumbukan nu Allah su mga atay nilan na silan na dili mataw.
Arabic explanations of the Qur’an:
يَعۡتَذِرُونَ إِلَيۡكُمۡ إِذَا رَجَعۡتُمۡ إِلَيۡهِمۡۚ قُل لَّا تَعۡتَذِرُواْ لَن نُّؤۡمِنَ لَكُمۡ قَدۡ نَبَّأَنَا ٱللَّهُ مِنۡ أَخۡبَارِكُمۡۚ وَسَيَرَى ٱللَّهُ عَمَلَكُمۡ وَرَسُولُهُۥ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَىٰ عَٰلِمِ ٱلۡغَيۡبِ وَٱلشَّهَٰدَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
(Su mga munafiq) na di mawa silan amayka nakowli kanu (lu sa Madina) adtalu ka sakanilan i da kanu pandawa ka dili name pangimbanalen, ka pinakawatan nu Allah salkami i tudtul selkanu andu gaylay nu Allah su galbek nu andu su sinugu nin, mawli na makambalingan kanu bun lu kanu mataw sa mapayag-masulen (Allah) na inggay nin selkanu sub alas nu pang galabakan nu.
Arabic explanations of the Qur’an:
سَيَحۡلِفُونَ بِٱللَّهِ لَكُمۡ إِذَا ٱنقَلَبۡتُمۡ إِلَيۡهِمۡ لِتُعۡرِضُواْ عَنۡهُمۡۖ فَأَعۡرِضُواْ عَنۡهُمۡۖ إِنَّهُمۡ رِجۡسٞۖ وَمَأۡوَىٰهُمۡ جَهَنَّمُ جَزَآءَۢ بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ
Adsapa silan sa Allah salkanu ( mga Muslim) amayka makawli kanu abpun sa (Tabuk) ka andu nu silan kapasagadan na ginawa, na dinu silan bumimiyas, ka silan na maladsik andu ya nilan kadtakanan su naraka a blas nilan kanu kapen dalbut nilan.
Arabic explanations of the Qur’an:
يَحۡلِفُونَ لَكُمۡ لِتَرۡضَوۡاْ عَنۡهُمۡۖ فَإِن تَرۡضَوۡاْ عَنۡهُمۡ فَإِنَّ ٱللَّهَ لَا يَرۡضَىٰ عَنِ ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡفَٰسِقِينَ
Padsapa silan selkanu (mga Muslim) ka andu nu kaswatan silan, na u kaswatan nu silan na su Allah na di nin ka swatan su mga taw a linumyu sa inugut sa Allah.
Arabic explanations of the Qur’an:
ٱلۡأَعۡرَابُ أَشَدُّ كُفۡرٗا وَنِفَاقٗا وَأَجۡدَرُ أَلَّا يَعۡلَمُواْ حُدُودَ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ عَلَىٰ رَسُولِهِۦۗ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٞ
Taw sa dalem a mga arab i muna i kakafir nin andu ka nunafiq nin andu dala sabut nin kanu mga dulunan a inutulu nu Allah kanu sinugu nin andu su Allah i mataw sa andadayt.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمِنَ ٱلۡأَعۡرَابِ مَن يَتَّخِذُ مَا يُنفِقُ مَغۡرَمٗا وَيَتَرَبَّصُ بِكُمُ ٱلدَّوَآئِرَۚ عَلَيۡهِمۡ دَآئِرَةُ ٱلسَّوۡءِۗ وَٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٞ
Andu kaped sa taw sa dalem ya nilan kataw (talima) sa ipambaranggyan nin ( sa lalan sa Allah) na nalapis andu pagangapan kanu nilan sa kawagan na manggula na kanilan su kawagan a manggula (tyuba), andu su Allah i pakakineg a mataw.
NULL
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمِنَ ٱلۡأَعۡرَابِ مَن يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَيَتَّخِذُ مَا يُنفِقُ قُرُبَٰتٍ عِندَ ٱللَّهِ وَصَلَوَٰتِ ٱلرَّسُولِۚ أَلَآ إِنَّهَا قُرۡبَةٞ لَّهُمۡۚ سَيُدۡخِلُهُمُ ٱللَّهُ فِي رَحۡمَتِهِۦٓۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
Andu kaped sakanilan i bangimbanal sa Allah andu gay a mawli, andu ya gatagu sa ginawa nin kanu ipambaranggiyan na ipadsupeg nilan sa Allah andu su dua nu sinugu, na saben-sabenal sa supeg nilan intu sa Allah ka paludepan nu Allah silan kanu limu nin, su Allah na bangampun andu malimu.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱلسَّٰبِقُونَ ٱلۡأَوَّلُونَ مِنَ ٱلۡمُهَٰجِرِينَ وَٱلۡأَنصَارِ وَٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُوهُم بِإِحۡسَٰنٖ رَّضِيَ ٱللَّهُ عَنۡهُمۡ وَرَضُواْ عَنۡهُ وَأَعَدَّ لَهُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي تَحۡتَهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدٗاۚ ذَٰلِكَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
Su nangawna mag-Islam a mga muhajir andu su mga Ansar andu su mga nakatundug a minunut sakanilan sya kanu mga mapya, nasuwatan nu Allah silan andu nasuwatan nilan mambu su Allah na pinangadilan nu Allah silan sa surge a belagilay sa kababan na ig, sa dili den silan makalyu, antu ba i untung a masla.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمِمَّنۡ حَوۡلَكُم مِّنَ ٱلۡأَعۡرَابِ مُنَٰفِقُونَۖ وَمِنۡ أَهۡلِ ٱلۡمَدِينَةِ مَرَدُواْ عَلَى ٱلنِّفَاقِ لَا تَعۡلَمُهُمۡۖ نَحۡنُ نَعۡلَمُهُمۡۚ سَنُعَذِّبُهُم مَّرَّتَيۡنِ ثُمَّ يُرَدُّونَ إِلَىٰ عَذَابٍ عَظِيمٖ
Andu su kaped kanu ambala-bala selakanu a taw sa dalem i mga munafiq andu kaped sa taw sa Madinah i bananalusan s aka-munafiq, di nu katawan silan, sekami I mataw sakanilan, siksan name silan sa makaduwa-duwa, mawli na lu manem silan makabpawang sa siksa a masla.
NULL
Arabic explanations of the Qur’an:
وَءَاخَرُونَ ٱعۡتَرَفُواْ بِذُنُوبِهِمۡ خَلَطُواْ عَمَلٗا صَٰلِحٗا وَءَاخَرَ سَيِّئًا عَسَى ٱللَّهُ أَن يَتُوبَ عَلَيۡهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٌ
Su mga kaped manem a nangimbanal sa mindusa silan a mkadsimbul nilan i galbek a mapya andu mawag na kalu-kalu tawbatan nu Allah silan (taliman su kapangumbaya nilan) ka su Allah na bangampun a malimu.
Arabic explanations of the Qur’an:
خُذۡ مِنۡ أَمۡوَٰلِهِمۡ صَدَقَةٗ تُطَهِّرُهُمۡ وَتُزَكِّيهِم بِهَا وَصَلِّ عَلَيۡهِمۡۖ إِنَّ صَلَوٰتَكَ سَكَنٞ لَّهُمۡۗ وَٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ
kwa ka kanu mga tamuk nilan i sadaqah (zakat) ka andu nengka makadsutti sakanilan andu indua nengka silan, ka su dua nengka i makapatana sakanilan, andu su Allah i pakakineg a mataw.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَلَمۡ يَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ هُوَ يَقۡبَلُ ٱلتَّوۡبَةَ عَنۡ عِبَادِهِۦ وَيَأۡخُذُ ٱلصَّدَقَٰتِ وَأَنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
Di nilan katawan su Allah i pedtalima kanu tawbat nu mga ulipen nin andu su mga zakat nilan, ka su Allah na sekanin i padtawbatan a malimu.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَقُلِ ٱعۡمَلُواْ فَسَيَرَى ٱللَّهُ عَمَلَكُمۡ وَرَسُولُهُۥ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَۖ وَسَتُرَدُّونَ إِلَىٰ عَٰلِمِ ٱلۡغَيۡبِ وَٱلشَّهَٰدَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Andu adtalu ka anggalabek kanu, ka gaylay nu Allah su mga galbak nu andu su sinugu nin andu su mga bamaginugut andu makambalingankany lu sa kanu mataw sa mapya masulen (Allah) na inggay nin selkanu I balas nu panggalabakan nu.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ مَسۡجِدٗا ضِرَارٗا وَكُفۡرٗا وَتَفۡرِيقَۢا بَيۡنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَإِرۡصَادٗا لِّمَنۡ حَارَبَ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ مِن قَبۡلُۚ وَلَيَحۡلِفُنَّ إِنۡ أَرَدۡنَآ إِلَّا ٱلۡحُسۡنَىٰۖ وَٱللَّهُ يَشۡهَدُ إِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ
Su mga tew a minumbal sa masjid a ipandelat(ipembinasa) andu kakafiran andu ipa-pebpipitas kanu mga bamaginugut andu padtakanan nu nangawna a pembunwa sa Agama nu Allah andu su sinugu nin andu padsapa silan sa dala kahanda nilan, ya tabya mapya, na su Allah i padsaksi sa kanu mga Munafiq na mangalbut.
Arabic explanations of the Qur’an:
لَا تَقُمۡ فِيهِ أَبَدٗاۚ لَّمَسۡجِدٌ أُسِّسَ عَلَى ٱلتَّقۡوَىٰ مِنۡ أَوَّلِ يَوۡمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِيهِۚ فِيهِ رِجَالٞ يُحِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُواْۚ وَٱللَّهُ يُحِبُّ ٱلۡمُطَّهِّرِينَ
Da kanu dumampu samba a masjid, ka su masjid a pimbalay a nakaudsad sa gilek (Masjid Quba) kanu gay a kinowma sa madinah na wajib i lu kaba dumampu, aden mga mama lu ba a malilini gayd silan sa kadsutti na su Allah na malilini mamalas kanu mga taw a barasutti.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَفَمَنۡ أَسَّسَ بُنۡيَٰنَهُۥ عَلَىٰ تَقۡوَىٰ مِنَ ٱللَّهِ وَرِضۡوَٰنٍ خَيۡرٌ أَم مَّنۡ أَسَّسَ بُنۡيَٰنَهُۥ عَلَىٰ شَفَا جُرُفٍ هَارٖ فَٱنۡهَارَ بِهِۦ فِي نَارِ جَهَنَّمَۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
Dili makapagidsan i pimbalay a nakaudsad sa gilek sa Allah andu kaswatan nin, ka antu ba i mapya kumin kanu pimbalaya sya nakaudsad sa bibil na kalut sa naraka a lu naudtang sa naraka su mimbalay andu su Allah na di nin tutulun su mga taw a zalimeen (padsakutu,limban,talimbuten).
Arabic explanations of the Qur’an:
لَا يَزَالُ بُنۡيَٰنُهُمُ ٱلَّذِي بَنَوۡاْ رِيبَةٗ فِي قُلُوبِهِمۡ إِلَّآ أَن تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمۡۗ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ
Dili gapinda nu pimbalay nilan a masjid i kapen dwa-dwa nu pusong nilan, ya tabya na nakapangatas kanu mga pusong nilan ( lupetan su pusong nilan taman sa matay) andu su Allah I mataw sa mapayag-masulen.
NULL
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ إِنَّ ٱللَّهَ ٱشۡتَرَىٰ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ أَنفُسَهُمۡ وَأَمۡوَٰلَهُم بِأَنَّ لَهُمُ ٱلۡجَنَّةَۚ يُقَٰتِلُونَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ فَيَقۡتُلُونَ وَيُقۡتَلُونَۖ وَعۡدًا عَلَيۡهِ حَقّٗا فِي ٱلتَّوۡرَىٰةِ وَٱلۡإِنجِيلِ وَٱلۡقُرۡءَانِۚ وَمَنۡ أَوۡفَىٰ بِعَهۡدِهِۦ مِنَ ٱللَّهِۚ فَٱسۡتَبۡشِرُواْ بِبَيۡعِكُمُ ٱلَّذِي بَايَعۡتُم بِهِۦۚ وَذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
Saben-sabenal a sinamyan nu Allah kanu mga bamaginugut andu su tamuk nilan, sa kanilan su surge a pambunwa sa lalan sa allah sa maka patay silan, atawka silan I matay ( ma shaheed), pasad a banal lu sa tawrat andu injil andu Qur’an andu su tinumuman sa pasad nin sa Allah na agkalilini kanu sa pasad nu a inibpasad nu ka antu ba I badtugan a masla.
Arabic explanations of the Qur’an:
ٱلتَّٰٓئِبُونَ ٱلۡعَٰبِدُونَ ٱلۡحَٰمِدُونَ ٱلسَّٰٓئِحُونَ ٱلرَّٰكِعُونَ ٱلسَّٰجِدُونَ ٱلۡأٓمِرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَٱلنَّاهُونَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَٱلۡحَٰفِظُونَ لِحُدُودِ ٱللَّهِۗ وَبَشِّرِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Su antu ba a mga taw na midtawbat a pedsimba a pebpuji, peb pwasa a pa ruku, pedsujud, pedsugu sa mapya, pedsapal sa malat andu peb parihalan nin su kumpasan nu Allah andu panudtul ka ( Muhammad) kanu mu’min I namba.
Arabic explanations of the Qur’an:
مَا كَانَ لِلنَّبِيِّ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَن يَسۡتَغۡفِرُواْ لِلۡمُشۡرِكِينَ وَلَوۡ كَانُوٓاْ أُوْلِي قُرۡبَىٰ مِنۢ بَعۡدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمۡ أَنَّهُمۡ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَحِيمِ
Dala kanu Nabi andu su mga bamaginugut ipangani nilan sa ampun sa Allah i mga mushrik apiya pan ngin I kabpagali nilan lun sa ulyan na napayag sakanilan i silan a mga taw na narakka.
NULL
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا كَانَ ٱسۡتِغۡفَارُ إِبۡرَٰهِيمَ لِأَبِيهِ إِلَّا عَن مَّوۡعِدَةٖ وَعَدَهَآ إِيَّاهُ فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُۥٓ أَنَّهُۥ عَدُوّٞ لِّلَّهِ تَبَرَّأَ مِنۡهُۚ إِنَّ إِبۡرَٰهِيمَ لَأَوَّٰهٌ حَلِيمٞ
Andu dala kanu kab-pangani ni Ebrahim sa ampun kani ama nin, ya tabya na pasad a inibpasad nin kani ama nin, na guna mapayag salkanin i satru nu Allah si Ama nin na linemipuwas, ka si Ebrahim na bara tawbat a matigkal.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيُضِلَّ قَوۡمَۢا بَعۡدَ إِذۡ هَدَىٰهُمۡ حَتَّىٰ يُبَيِّنَ لَهُم مَّا يَتَّقُونَۚ إِنَّ ٱللَّهَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٌ
Andu dala sa Allah i tadingen nin i tew sa ulyan na kina tulun nin sakanilan taman sa mapayag sakanilan su nganin a ipegkagilek nilan, su Allah kanu anggagaisa na katawan nin.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّ ٱللَّهَ لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ يُحۡيِۦ وَيُمِيتُۚ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٖ
Su Allah na lekanin su pitu lapis a langit andu lupa, banguyag a bangimatay, andu dala selakanu i selakaw sa Allah i tumaldu andu dala tumabang selkanu.
Arabic explanations of the Qur’an:
لَّقَد تَّابَ ٱللَّهُ عَلَى ٱلنَّبِيِّ وَٱلۡمُهَٰجِرِينَ وَٱلۡأَنصَارِ ٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُوهُ فِي سَاعَةِ ٱلۡعُسۡرَةِ مِنۢ بَعۡدِ مَا كَادَ يَزِيغُ قُلُوبُ فَرِيقٖ مِّنۡهُمۡ ثُمَّ تَابَ عَلَيۡهِمۡۚ إِنَّهُۥ بِهِمۡ رَءُوفٞ رَّحِيمٞ
Saben-sabenal a tinawbat nu Allah su nabia andu su mga muhajir andu su mga ansar a namangunut kanu nabi sa timpu a mapasanag, sa ulyan a pakasibay den su pusong nu kaped sa kanilan, mawli na pinadtawbat nu Allah silan sa katatap sa Agama, ka su Allah na malasam sakanilan a malimu.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَعَلَى ٱلثَّلَٰثَةِ ٱلَّذِينَ خُلِّفُواْ حَتَّىٰٓ إِذَا ضَاقَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلۡأَرۡضُ بِمَا رَحُبَتۡ وَضَاقَتۡ عَلَيۡهِمۡ أَنفُسُهُمۡ وَظَنُّوٓاْ أَن لَّا مَلۡجَأَ مِنَ ٱللَّهِ إِلَّآ إِلَيۡهِ ثُمَّ تَابَ عَلَيۡهِمۡ لِيَتُوبُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
Andu tinawbat bun su talu kataw a dala pamangunut sa tabuk sa ulyan pan I kinapsang sakanilan a benal, ka mana den padtikupan na lupa silan i ganggiginawa nilan andu naantap nilan i dala kalipus nilan kanu Allah, ya tabya na lubun salkanin Allah mawli na tinawbat silan ka andu silan makadtawbat, ka su Alla i padtawbatan a malimu.
Arabic explanations of the Qur’an:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَكُونُواْ مَعَ ٱلصَّٰدِقِينَ
Arabic explanations of the Qur’an:
مَا كَانَ لِأَهۡلِ ٱلۡمَدِينَةِ وَمَنۡ حَوۡلَهُم مِّنَ ٱلۡأَعۡرَابِ أَن يَتَخَلَّفُواْ عَن رَّسُولِ ٱللَّهِ وَلَا يَرۡغَبُواْ بِأَنفُسِهِمۡ عَن نَّفۡسِهِۦۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ لَا يُصِيبُهُمۡ ظَمَأٞ وَلَا نَصَبٞ وَلَا مَخۡمَصَةٞ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَلَا يَطَـُٔونَ مَوۡطِئٗا يَغِيظُ ٱلۡكُفَّارَ وَلَا يَنَالُونَ مِنۡ عَدُوّٖ نَّيۡلًا إِلَّا كُتِبَ لَهُم بِهِۦ عَمَلٞ صَٰلِحٌۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجۡرَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Dala sa taw sa Madinah andu su ambala-bala sa(madinah) kanu mga taw sa dalem I aden pan di munut kanu rasulullah kanu pabpawangan nin andu wajib i ilabi nu su nabi kanu ginawa nilan, ka dala man maksugat sakanilan a kainum atawka lugan atawka gutem sa lalan sa Allah andu dala kadumpwan a kagilkan su mga kafir andu dala gakwa nin abpun kanu mga kafir apya ngen a makwa, ya tabya na inisulat bun sakanilan I galabak a mapya, ka su Allah na di nin dadagen su balas nu mga taw a mga mapya.
NULL
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَا يُنفِقُونَ نَفَقَةٗ صَغِيرَةٗ وَلَا كَبِيرَةٗ وَلَا يَقۡطَعُونَ وَادِيًا إِلَّا كُتِبَ لَهُمۡ لِيَجۡزِيَهُمُ ٱللَّهُ أَحۡسَنَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Andu dala pambaranggyan nilan a magidsan i manot matiwalu, andu katepas nilan a bogan a dikna nakasulat bun sakanilan, ka andu kabalasan silan nu Allah sa mapya a balas nu pnggalbek nilan.
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ وَمَا كَانَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ لِيَنفِرُواْ كَآفَّةٗۚ فَلَوۡلَا نَفَرَ مِن كُلِّ فِرۡقَةٖ مِّنۡهُمۡ طَآئِفَةٞ لِّيَتَفَقَّهُواْ فِي ٱلدِّينِ وَلِيُنذِرُواْ قَوۡمَهُمۡ إِذَا رَجَعُوٓاْ إِلَيۡهِمۡ لَعَلَّهُمۡ يَحۡذَرُونَ
Andu dala manem kanu mga bmaginugut i bagibpaden silan belakaw, ugayd uman isa tumpuk bun a zukliya, su natabun i mangagi a ipamandu manem kanu ginumanat amayka makawli silan, ka andu silan makatuntay (makaingat).
Arabic explanations of the Qur’an:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ قَٰتِلُواْ ٱلَّذِينَ يَلُونَكُم مِّنَ ٱلۡكُفَّارِ وَلۡيَجِدُواْ فِيكُمۡ غِلۡظَةٗۚ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلۡمُتَّقِينَ
Hee sekanu atagin a bamamaginugut. Imbunwa nu su masupeg salkanu a mga kafeer andu maparuli nilan selkanu i kapasang, andu tuntayi nu su Allah na salta kanu mga taw a magilek sa Allah.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِذَا مَآ أُنزِلَتۡ سُورَةٞ فَمِنۡهُم مَّن يَقُولُ أَيُّكُمۡ زَادَتۡهُ هَٰذِهِۦٓ إِيمَٰنٗاۚ فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ فَزَادَتۡهُمۡ إِيمَٰنٗا وَهُمۡ يَسۡتَبۡشِرُونَ
Andu amayka initulun i surah (Qur’an) na kaped sakanilan na yanin kadtalu a antayn selkanu a nawmanan na iman sa nya ba a yat? Na su mga bamaginugut na silan nadsinggumanan I iman andu silan i sangat a malilini.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَمَّا ٱلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ فَزَادَتۡهُمۡ رِجۡسًا إِلَىٰ رِجۡسِهِمۡ وَمَاتُواْ وَهُمۡ كَٰفِرُونَ
Su mga taw a nakadalem kanu atay nilan i dalu a (kamunafiq) na nawmanan i kaladsik nilan sa labi pan I kaledsik ( a pakauman lun) andu silan i mga kafeer.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَوَلَا يَرَوۡنَ أَنَّهُمۡ يُفۡتَنُونَ فِي كُلِّ عَامٖ مَّرَّةً أَوۡ مَرَّتَيۡنِ ثُمَّ لَا يَتُوبُونَ وَلَا هُمۡ يَذَّكَّرُونَ
Ngintu di nilan gaylay i gafitna silan sa uman lagun sa maka-isa atawka maka-duwa, mawli na dibun silan adtawbat, andu dili silan ma-indaw.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِذَا مَآ أُنزِلَتۡ سُورَةٞ نَّظَرَ بَعۡضُهُمۡ إِلَىٰ بَعۡضٍ هَلۡ يَرَىٰكُم مِّنۡ أَحَدٖ ثُمَّ ٱنصَرَفُواْۚ صَرَفَ ٱللَّهُ قُلُوبَهُم بِأَنَّهُمۡ قَوۡمٞ لَّا يَفۡقَهُونَ
Andu amayka initulun i surah na mamagilaya silan (a mga munafiq) sa (adtalun nilan) ngintu aden pakeylau selkanu apya isa kataw (sa namba)? Mawli na ginumanat silan, pinaganat nu Allah su mga pusong nilan sa haqq, ka silan na di makafaham.(makatuntay).
Arabic explanations of the Qur’an:
لَقَدۡ جَآءَكُمۡ رَسُولٞ مِّنۡ أَنفُسِكُمۡ عَزِيزٌ عَلَيۡهِ مَا عَنِتُّمۡ حَرِيصٌ عَلَيۡكُم بِٱلۡمُؤۡمِنِينَ رَءُوفٞ رَّحِيمٞ
Saben-sabenal a nakwma i sinugu abpun salkanu a mapulo salakanin i makapasang kanu ummat nin a masagikel salkanu sa kagkapya nu, malasam a malimu kanu ummat nin.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَقُلۡ حَسۡبِيَ ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ عَلَيۡهِ تَوَكَّلۡتُۖ وَهُوَ رَبُّ ٱلۡعَرۡشِ ٱلۡعَظِيمِ
Na amayka manda silan tumalima na adtalu ka i su Allah i mataw salaki, na dala kadnan a salakaw salkanin a padsaligan ku, andu sekanin tigwan sa Ars a masla.
Arabic explanations of the Qur’an:
Translation of the meanings Surah: At-Tawbah
Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - الترجمة الفلبينية المجندناوية - Translations’ Index
ترجمة معاني القرآن الكريم إلى اللغة الفلبينية المجندناوية، ترجمها فريق مركز رواد الترجمة بالتعاون مع إسلام هاوس Islamhouse.com