ការបកប្រែអត្ថន័យ ជំពូក​ អាល់អាន់ហ្វាល - ការបកប្រែជាភាសាហ្សកហ្ស៊ី - កំពុងដំណើរការលើវា - សព្វវចនាធិប្បាយនៃគម្ពីគួរអាន

អាល់អាន់ហ្វាល

អាយ៉ាត់: 1

يَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡأَنفَالِۖ قُلِ ٱلۡأَنفَالُ لِلَّهِ وَٱلرَّسُولِۖ فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَصۡلِحُواْ ذَاتَ بَيۡنِكُمۡۖ وَأَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥٓ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ

გეკითხებიან შენ ალაფის შესახებ,^[1] უთხარი: ალლაჰი ალლაჰის და მისი შუამავლისაა.^[2] მაშ რიდი გქონდეთ ალლაჰის და გამოასწორეთ თქვენს შორის არსებული უთანხმოებები, დაემორჩილეთ ალლაჰს და მის შუამავალს თუკი თქვენ ხართ მორწმუნენი.^[3]

[1] ჰიჯრეთის მეორე წელს მუსლიმებსა და მექქელ წარმართებს შორის გაიმართა ბედირის ბრძოლა. ბედირის ბრძოლა მუსლიმებისთვის პირველი ბრძოლა იყო და მისი წარმატებით დასრულების შემდეგ მებრძოლებს გაუჩნდათ კითხვები თუ როგორ უნდა გაეყოთ ამ ბრძოლაში მოპოვებული ნადავლი.
[2] ალაფი ალლაჰისა და მისი შუამავლის განკარგულებაშია და მათი მითითების შესაბამისად უნდა გაიყოთ. ალაფის გაყოფასთან დაკავშირებით დეტალური ინფორმაცია ამავე სურას 41-ე აიათშია განმარტებული.
[3] რამეთუ მორჩილებისკენ მოგიწოდებთ.

អាយ៉ាត់: 2

إِنَّمَا ٱلۡمُؤۡمِنُونَ ٱلَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ ٱللَّهُ وَجِلَتۡ قُلُوبُهُمۡ وَإِذَا تُلِيَتۡ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُهُۥ زَادَتۡهُمۡ إِيمَٰنٗا وَعَلَىٰ رَبِّهِمۡ يَتَوَكَّلُونَ

ჭეშმარიტად, (ნამდვილი) მორწმუნეები ისინი არიან, რომლებსაც ალლაჰის ხსენებაზე გულები უთრთით, ხოლო როდესაც მის აიათებს უკითხავენ რწმენა ემატებათ და თავიანთ ღმერთს მიენდობიან,

អាយ៉ាត់: 3

ٱلَّذِينَ يُقِيمُونَ ٱلصَّلَوٰةَ وَمِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ يُنفِقُونَ

რომლებიც ნამაზს აღასრულებენ და გაიღებენ^[1] იმას, რაც ვუწყალობეთ საზრდოდ,

[1] ღვთივსათნოდ.

អាយ៉ាត់: 4

أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ حَقّٗاۚ لَّهُمۡ دَرَجَٰتٌ عِندَ رَبِّهِمۡ وَمَغۡفِرَةٞ وَرِزۡقٞ كَرِيمٞ

სწორედ ეგენი არიან ნამდვილი მორწმუნეები, მათთვისაა სხვადასხვა ხარისხის საფეხურები თავიანთი ღმერთის წინაშე ასევე არის უსაზღვრო პატიება და უხვი სარჩო.

អាយ៉ាត់: 5

كَمَآ أَخۡرَجَكَ رَبُّكَ مِنۢ بَيۡتِكَ بِٱلۡحَقِّ وَإِنَّ فَرِيقٗا مِّنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ لَكَٰرِهُونَ

ისევე როგორც^[1] შენმა ღმერთმა სიმართლით გამოგიყვანა შენი სახლიდან^[2] და მორწმუნეთა ნაწილს ეს მართლაც არ მოსწონდა.

[1] ზოგიერთები ისეთივე უკმაყოფილებას ავლენს ბედირის ბრძოლაში მონაპოვარი ნადავლის გაყოფის საქმეში და უადგილო პრეტენზიებით გამოდიან, როგორც დასაწყისში არ უნდოდათ ბედირში წარმართებთან შეხვედრა და მათთან შერკინება. მაგრამ როგორც ხედავ საბოლოო შედეგითა ანუ გამარჯვებითა და ღვთის შეწევნით ყველა კმაყოფილია. ღმერთმა იცის, მაგრამ თქვენ არ იცით, საბოლოოდ რას მოყვება თქვენთვის უკეთესი შედეგი, ამიტომდაემორჩილეთ ღვთის ნებას.
[2] ბედირში წარმართებთან დასახვედრად.

អាយ៉ាត់: 6

يُجَٰدِلُونَكَ فِي ٱلۡحَقِّ بَعۡدَ مَا تَبَيَّنَ كَأَنَّمَا يُسَاقُونَ إِلَى ٱلۡمَوۡتِ وَهُمۡ يَنظُرُونَ

გეკამათებიან იმ ჭეშმარიტების შესახებ რაც უკვე გაცხადდა,^[1] თითქოს სიკვდილზე მიერეკებიან და თვითონ ამას უყურებენ.

[1] რომ მათთან ბრძოლა არის გარდაუვალი.

អាយ៉ាត់: 7

وَإِذۡ يَعِدُكُمُ ٱللَّهُ إِحۡدَى ٱلطَّآئِفَتَيۡنِ أَنَّهَا لَكُمۡ وَتَوَدُّونَ أَنَّ غَيۡرَ ذَاتِ ٱلشَّوۡكَةِ تَكُونُ لَكُمۡ وَيُرِيدُ ٱللَّهُ أَن يُحِقَّ ٱلۡحَقَّ بِكَلِمَٰتِهِۦ وَيَقۡطَعَ دَابِرَ ٱلۡكَٰفِرِينَ

აკი ალლაჰი გპირდებოდათ, რომ ორი რაზმიდან ერთ-ერთი თქვენი იქნებოდა^[1] და თქვენ გინდოდათ რომ შეუიარაღებელი^[2] ყოფილიყო თქვენი, თუმცა ალლაჰს თავისი სიტყვებით^[3] ჭეშმარიტების აღსრულება და ურწმუნოთა უკანასკნელამდე ამოძირკვა უნდოდა.

[1] ყურეიშელი წარმართები მუსლიმებს იმდენად ავიწროებდნენ, რომ შუამავალი იძულებილი გახდა თანამორწმუნეებთან ერთად მედინაში გადასახლებულიყო, თუმცა ამ გადასახლებიდან ანუ ჰიჯრეთიდან ორი წლის შემდეგაც წარმართები მუსლიმებს მოსვენებას არ აძლევდნენ. მათ მიიტაცეს მუსლიმთა აქლემები, რომლებიც მედინას მახლობლად ბალახობდნენ. მედინას ლიდერებს წერდნენ, რომ მუჰამმედი მოეკლათ ან მედინადან გაეძევებინათ, წინააღმდეგ შემთხვევაში ისინი თავს დაესხნენ მედინას. მეორე მხრივ, დამასკოში დიდი სავაჭრო ქარავანი გაგზავნეს, რომელიც მედინაში გახიზნულ მუსლიმთა ქონებასაც შეიცავდა და მისით მუსლიმტა წინააღმდეგ მებრძოლი ჯარის აღჭურვას აპირებდნენ. მუსლიმები ამ საფრთხის მიმართ უნდა ყოფილიყვნენ ფხიზლად და რაიმე ზომები მიეღეს. ალლაჰის შუამავალმა ﷺ დამასკოდან მომავალი სავაჭრო ქარავნის დაბრკოლება გადაწყვიტა. აღნიშნული მიზნის განსახორციელებლად 305 კაციან ჯართან ერთად, აბუ სუფიანის თანხლებით დამასკოდან მომავალი ქარავნის დასახვედრად გავიდა. როდესაც ეს ამბავი ყურეიშელმა წარმართებმა გაიგეს, მათაც 950 კაციანი ლაშქრით მედინას მიმართულებით დაიძრნენ. მუსლიმები მედინადან არა საბრძოლველად არამედ აღნიშნული ქარავნის დასაბრკოლებლად და წარმართთა გეგმების ჩასაშლელად წავიდნენ. თუმცა მოგვიანებით შეიტყვეს, რომ მუსლიმთა წინააღმდეგ საბრძოლველად მექქადან წარმართთა ჯარი მოემართებოდა. მუსლიმთა ნაწილს წარმართებთან ბრძოლის სურვილი არ ქონდა, მაგრამ შუამავალმა საჰაბეებთან მსჯელობის შემდეგ წარმართებთან შერკინება გადაწყვიტა. ღმერთის შეწევნით მუსლიმებმა მათზე სამჯერ მაღალ რიცხოვანი ჯარი დაამარცხეს. ეს ამბავი ჰიჯრეთის მეორე წელს ისტორიაში ბედირის ბრძოლად არის ცნობილი, იგი ჰიჯრეთის მეორე წელს 17 რამადანს (13 მარტı 624 წ.) მოხდა. დეტალური ინფორმაციისთვის იხილეთ ისლამის ისტორია, ბედირის ბრძოლა.
[2] სავაჭრო ქარავანი.
[3] სიტყვებით, რომელიც თქვენთვის ყყურეიშელ წარმართებთან შერკინების ბრძანებას შეიცავდა.

អាយ៉ាត់: 8

لِيُحِقَّ ٱلۡحَقَّ وَيُبۡطِلَ ٱلۡبَٰطِلَ وَلَوۡ كَرِهَ ٱلۡمُجۡرِمُونَ

რათა აღსრულდეს ჭეშმარიტება და დასრულდეს სიცრუე, თუნდაც რომ ცოდვილებს არ მოსწონდეთ.

អាយ៉ាត់: 9

إِذۡ تَسۡتَغِيثُونَ رَبَّكُمۡ فَٱسۡتَجَابَ لَكُمۡ أَنِّي مُمِدُّكُم بِأَلۡفٖ مِّنَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ مُرۡدِفِينَ

აკი (ბედირში) დახმარებას ევედრებოდით თქვენს ღმერთს^[1] და მან გიპასუხათ, რომ მე ვარ თქვენი დამხმარე ერთმანეთზე მიყოლებული ათასი ანგელოზითო.^[2]

[1]
ომარ ბინ ხატტაბმა გვიამბო: ალლაჰის მაცნემ ﷺ ბედირის დღეს წარმართთა რაზმს შეხედა და ნახა რომ ისინი იყვნენ ათასი კაცი, ხოლო მისი საჰაბეების რაოდენობა სამას კაცს რამდენიმე ათეულით აღემატებოდა. ალლაჰის მაცნე ყიბლასკენ მიბრუნდა, ხელები მაღლა აღაპყრო და ღმერთს ვედრება დაუწყო: „ღმერთო ჩემო, აღასრულე ის რაც აღმითქვი! ღმერთო ჩემო, მომეცი ის, რაც დამპირდი! ღმერთო ჩემო, თუ ამ ერთ მუჭა ისლამის მიმდევრებს გაანადგურებ დედამიწაზე შენი მოთაყვანე აღარავინ დარჩება!“ ღმერთს ყიბლისკენ მიბრუნებული და ხელებ აპყრობილი იმდენხანს ევედრებოდა, რომ მხრებიდან მოსასხამი ჩამოუვარდა. შემდეგ აბუ ბექირი ეახლა, მოსასხამი აიღო და ისევ მხრებზე მოასხა, მის უკან მდგომმა უთხრა: ო, ალლაჰის მაცნევ! ღმერთთან ამდენი ვედრება გეყოფა, უეჭველად ალლაჰი მოგცემს იმას, რაც დაგპირდა. ამაზე უზენაესმა ალლაჰმა ეს აიათი ჩამოავლინა. (თირმიზი, თაფსიირ 9/3081.)
[2] ასევე იხილეთ სურა ალი ‘იმრანის 123-125 აიათები.

អាយ៉ាត់: 10

وَمَا جَعَلَهُ ٱللَّهُ إِلَّا بُشۡرَىٰ وَلِتَطۡمَئِنَّ بِهِۦ قُلُوبُكُمۡۚ وَمَا ٱلنَّصۡرُ إِلَّا مِنۡ عِندِ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ

ალლაჰს ეს (შეწევნა) სხვა არაფრისთვი დაუდგენია თუ არა ხარებად, ასევე რომ დაჯერებული მისით თქვენი გულები. არ არსებობს დახმარება გარდა ალლაჰის მხრიდან. ჭეშმარიტად, ალლაჰი უძლეველია ბრძენია.

អាយ៉ាត់: 11

إِذۡ يُغَشِّيكُمُ ٱلنُّعَاسَ أَمَنَةٗ مِّنۡهُ وَيُنَزِّلُ عَلَيۡكُم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ لِّيُطَهِّرَكُم بِهِۦ وَيُذۡهِبَ عَنكُمۡ رِجۡزَ ٱلشَّيۡطَٰنِ وَلِيَرۡبِطَ عَلَىٰ قُلُوبِكُمۡ وَيُثَبِّتَ بِهِ ٱلۡأَقۡدَامَ

აკი მისი წიაღიდან თვლემა მოგგვარათ სიმშვიდედ^[1] და ზეციდან თქვენზე წყალს ავლენდა, რათა განეწმინდეთ მისით, სატანისეული სიბინძურე^[2] ჩამოეცილებინა თქვენგან და გაემყარებინა თქვენი გულები, ასევე მისით (თქვენთვის) ფეხები რომ განემტკიცებინა.^[3]

[1] ნორმალურ ვითარებაში ასეთ დროს ადამიანს თვლემა არ მოერევა, მაგრამ ეს იყო იმ სიმშვიდისა და უსაფრთხოების განცდის გამოვლინება, რაც ალლაჰმა მათ გულებს მიუვლინა.
[2] სატანის ჩურჩული მათი გულების მიმართ, რომელიც მათ შიშსა და ორჭოფს უჩენდა.
[3] მტკიცედ და მამაცად რომ მდგარიყავით მტრის წინაშე.

អាយ៉ាត់: 12

إِذۡ يُوحِي رَبُّكَ إِلَى ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ أَنِّي مَعَكُمۡ فَثَبِّتُواْ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْۚ سَأُلۡقِي فِي قُلُوبِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ٱلرُّعۡبَ فَٱضۡرِبُواْ فَوۡقَ ٱلۡأَعۡنَاقِ وَٱضۡرِبُواْ مِنۡهُمۡ كُلَّ بَنَانٖ

აკი შენი ღმერთი შთააგონებდა ანგელოზებს, რომ მე თქვენთან ვარ, მაშ განამტკიცეთ ისინი, რომელთაც ირწმუნეს, მე შიშს ჩავუნერგავ გულებში იმათ, რომელთაც არ ირწმუნეს, მაშ დაჰკარით კისრებზე და ურტყით თითის წვერებზეო.

អាយ៉ាត់: 13

ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ شَآقُّواْ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥۚ وَمَن يُشَاقِقِ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ فَإِنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ

ეს ყველაფერი იმან გამოიწვია, რომ მათ ეურჩნენ ალლაჰსა და მის შუამავალს. ხოლო ვინც ეურჩოს ალლაჰსა და მის შუამავალს, უეჭველად ალლაჰიşმკაცრსასჯელიანია.

អាយ៉ាត់: 14

ذَٰلِكُمۡ فَذُوقُوهُ وَأَنَّ لِلۡكَٰفِرِينَ عَذَابَ ٱلنَّارِ

ამგვარია თქვენი სასჯელი,^[1] მაშ იგემეთ იგი და იცოდეთ რომ ურწმუნოებს ცეცხლის სასჯელი ელით.^[2]

[1] ამგვარია თქვენი ამქვეყნიური სასჯელი, მარცხი, სიკვდილი და ტყვედ ჩავარდნა.
[2] მათ ასევე იმქვეყნადაც ელით სასჯელი ჯოჯოხეთის ცეცხლში.

អាយ៉ាត់: 15

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا لَقِيتُمُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ زَحۡفٗا فَلَا تُوَلُّوهُمُ ٱلۡأَدۡبَارَ

ჰეი თქვენ მორწმუნეებო! როცა შეხვდებით მწყობრად მოსულ რაზმს, რომელთაც არ ირწმუნეს, მათ ზურგი არ აქციოთ!^[1]

[1] არ შეუშინდეთ და ბრძოლის ველიდან არ გაიქცეთ!

អាយ៉ាត់: 16

وَمَن يُوَلِّهِمۡ يَوۡمَئِذٖ دُبُرَهُۥٓ إِلَّا مُتَحَرِّفٗا لِّقِتَالٍ أَوۡ مُتَحَيِّزًا إِلَىٰ فِئَةٖ فَقَدۡ بَآءَ بِغَضَبٖ مِّنَ ٱللَّهِ وَمَأۡوَىٰهُ جَهَنَّمُۖ وَبِئۡسَ ٱلۡمَصِيرُ

ვინც ასეთ დღეს მათ ზურგს შეაქცევს – გარდა საბრძოლო ტაქტიკის შემცვლელის^[1] ან სხვა რაზმთან შესაერთებლად წამსვლელისა^[2] – მან ალლაჰის რისხვა მართლაც დაიმსახურა და ჯოჯოხეთია მისი სამყოფელი, რა ცუდი სამყოფელია მათი საბოლოო მისაქციელი.

[1] რომელმაც უკან დახევით მტერი შეცდომაში შეიყვანა, საბრძოლო სტრატეგიე შეცვალა და ახალი შეტევა წამოიწყო.
[2] რომელიც მუსლიმთა სხვა რაზმთან შესაერთებლად გავიდა ბრძოლის ველიდან.

អាយ៉ាត់: 17

فَلَمۡ تَقۡتُلُوهُمۡ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ قَتَلَهُمۡۚ وَمَا رَمَيۡتَ إِذۡ رَمَيۡتَ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ رَمَىٰ وَلِيُبۡلِيَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ مِنۡهُ بَلَآءً حَسَنًاۚ إِنَّ ٱللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٞ

თქვენ არ ხოცავდით მათ, არამედ ალლაჰმა დახოცა ისინი^[1] და არც შენ არ გისვრია (შუამავალო), როცა ისვროდი,^[2] არამედ ალლაჰმა ესროლა, რათა გამოეცადა მორწმუნეები კარგი გამოცდით.^[3] ჭეშმარიტად, ალლაჰი ყოვლის მსმენი და მცოდნეა.

[1] მუჯაჰიდი ამ აიათის ჩამოვლინების მიზეზს შემდეგ ამბავს უკავშირებს: ბედირის ბრძოლის დასრულების შემდეგ მორწმუნეთაგან ზოგიერთებმა უკან მიმავალ გზაზე ტრაბახი დაიწყეს, ერთმა თქვა მე ესა და ეს მოვკალი, მეორემ თქვა მე მავანი მოვკალიო და ამაზე უზენაესმა ალლაჰმა ეს აიათი ჩამოავლინა, რომ თქვენ თქვენი ძალით და მოხერხებით არ დაგიხოცავთ ისინი, არამედ ალლაჰმა დახოცა, როდესაც შეგეწიათ, ღონე გიწყალობათ და ანგელოზები წარმოგიგზავნათ. იხ. სუიუტი, დურრუ’ლ-მანსუურ.
[2] ალლაჰის შუამავალმა ﷺ ბედირის ბრძოლის დაწყებამდე ერთი მუჭა ქვიშა აიღო და ყურეიშელთა რაზმის მიმართულებით ისროლა. წარმართთა რაზმიდან არ დარჩენილა ერთი მებრძოლიც, რომ ამ ქვიშიდან მის თვალში, ცხვირში ან ყურში რამე არ მოხვედრილიყო. სწორედ ამაზე მიუთითებს აიათი, რომ ნორმალურ პირობებში შეუძლებელია ერთი მუჭა ქვიშა მთელი ჯარის ყველა წევრამდე მისწვდეს, მაგრამ ალლაჰმა მიაწვდინა და ამით წარმართებ შიში და უიმედობა ჩაუგდო გულებში, რაც მათი მარცხის ერთ-ერთი მიზეზი გახდა. იხ. სირათუ იბნი ჰიშამ, 1/116.
[3] ალლაჰის გამოცდა როგორც შეიძლება იყოს სირთულეებşთა და განსაცდელით ასევე შესაძლებელია იყოს სიკეთის წყალობითა და წარმატებით. ამ შემთხვევაში დახასიათებულია როგორც კარგი გამოცდა, რადგანაც მათ ალლაჰისგან წყალობად მიიღეს დახმარება, გამარჯვება, ნადავლი და ტყვეები წარმართთა რაზმიდან. გამოცდა იმაში მდგომარეობს თუ რამდენად გააცნობიერებენ იმ წყალობას, რომელმაც ღმერთმა მოიღო მათზე და რამდენად მადლიერნი იქნებიან მის მიმართ.

អាយ៉ាត់: 18

ذَٰلِكُمۡ وَأَنَّ ٱللَّهَ مُوهِنُ كَيۡدِ ٱلۡكَٰفِرِينَ

ასეა რადგანაც ალლაჰი უეჭველად ამაოდ მქმნელია ურწმუნოთა ხრიკების.

អាយ៉ាត់: 19

إِن تَسۡتَفۡتِحُواْ فَقَدۡ جَآءَكُمُ ٱلۡفَتۡحُۖ وَإِن تَنتَهُواْ فَهُوَ خَيۡرٞ لَّكُمۡۖ وَإِن تَعُودُواْ نَعُدۡ وَلَن تُغۡنِيَ عَنكُمۡ فِئَتُكُمۡ شَيۡـٔٗا وَلَوۡ كَثُرَتۡ وَأَنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

თუ გამარჯვებას ითხოვთ, თქვენთან მართლაც მოვიდა გამარჯვება,^[1] თუკი მოეშვებით ეგ უკეთესია თქვენთვის,^[2] ხოლო თუ დაბრუნდებით ჩვენც დავბრუნდებით^[3] და ვერსა გარგებთ თქვენი რაზმი თუნდაც რომ იყოს მრავალრიცხოვანი. ჭეშმარიტად ალლაჰი მორწმუნეებთან ერთადაა.^[4]

[1] მიმართვა ეხება წარმართებს, რომლებიც ბრძოლის წინ ღმერთს სთხოვდნენ რომ უკეთურების მთესველი დაესაჯა და სამართალს ეზეიმა. გადმოცემის მიხედვით ბედირის დღეს აბუ ჯეჰილმა ბრძოლის წინ შემდეგი ვედრება წარმოთქვა: ღმერთო გაანადგურე ის, ვინც დააეღვია ნათესავური კავშირები და მოვიდა ისეთი მოძღვრებით, რაც ჩვენთვის უცნობი და მიუღებელია. (იხ. სირათუ იბნი ჰიშამ, 1/628.) მას ამ სიტყვებით საკუთარი თავის წინააღმდეგ გამოუვიდა გამარჯვების თხოვნა, რადგანაც სამართალი მაშინ იზეიმებდა თუ ყურეიშელთა რაზმი მარცხს განიცდიდა და გამარჯვება მუსლიმთა სასარგებლოდ იქნებოდა.
[2] თუ მოეშვებით ურწმუნოებას და მუსლიმთა მიმართ მტრობას.
[3] თუკი ისევ დაუბრუნდებით მუსლიმთა მიმართ მტრობას და დევნას, ჩვენც დაგიბრუნდებით მუსლიმთა სამართლიანი გამარჯვებით და თქვენი დამამცირებელი მარცხით.
[4] ალლაჰი მროწმუნეებთან ერთადაა თავისი შეწევნით, სმენით, ხედვით, ცოდნით და გამარჯვებით.

អាយ៉ាត់: 20

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَلَا تَوَلَّوۡاْ عَنۡهُ وَأَنتُمۡ تَسۡمَعُونَ

ჰეი თქვენ მორწმუნეებო! დაემორჩილეთ ალლაჰს და მის შუამავალს და პირი არ იბრუნოთ მისგან, როცა თქვენ ისმენთ!^[1]

[1] როცა თქვენ ისმენთ ყურანს, შუამავლის დარიგებებს, არ უგულებელყოთ ეს ყველაფერი და მისი ბრძანებების ან აკრძალვების საპირისპიროდ მოქმედებით მისგან პირი არ იბრუნოთ.

អាយ៉ាត់: 21

وَلَا تَكُونُواْ كَٱلَّذِينَ قَالُواْ سَمِعۡنَا وَهُمۡ لَا يَسۡمَعُونَ

და ნუ იქნებით იმათ მსგავსი, ვინც თქვეს გვესმისო, თუმცა მათ არ შეისმინეს.

អាយ៉ាត់: 22

۞ إِنَّ شَرَّ ٱلدَّوَآبِّ عِندَ ٱللَّهِ ٱلصُّمُّ ٱلۡبُكۡمُ ٱلَّذِينَ لَا يَعۡقِلُونَ

უეჭველად, ალლაჰის წინაშე სულიერთა შორის ყველაზე საძრახისნი არიან ყრუნი^[1] და მუნჯნი,^[2] რომლებიც ვერ აზროვნებენ.

[1] რომლებსაც ყურები დახშული აქვთ ჭეშმარიტების მიმართ.
[2] რომლებსაც ენა დაბმული აქვთ ჭეშმარიტების მიმართ.

អាយ៉ាត់: 23

وَلَوۡ عَلِمَ ٱللَّهُ فِيهِمۡ خَيۡرٗا لَّأَسۡمَعَهُمۡۖ وَلَوۡ أَسۡمَعَهُمۡ لَتَوَلَّواْ وَّهُم مُّعۡرِضُونَ

ალლაჰს მათში მცირედი ხეირის ნატამალიც რომ ენახა, აუცილებლად შეასმენდა, მაგრამ ისინი მაინც პირს იბრუნებდნენ და იქნებოდნენ ზურგშექცეულნი.

អាយ៉ាត់: 24

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱسۡتَجِيبُواْ لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمۡ لِمَا يُحۡيِيكُمۡۖ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ يَحُولُ بَيۡنَ ٱلۡمَرۡءِ وَقَلۡبِهِۦ وَأَنَّهُۥٓ إِلَيۡهِ تُحۡشَرُونَ

ჰეი თქვენ მორწმუნეებო! მორჩილებით უპასუხეთ ალლაჰსა და შუამავალს, როდესაც მოგიწოდებთ იმისკენ, რაც თქვენ სიცოცხლეს განიჭებთ!^[1] ასევე იცოდეთ, რომ ალლაჰი შედის კაცსა და მის გულს შორის^[2] და იცოდეთ, რომ მის წინაშე იქნებით შეკრებილნი.

[1] ალლაჰისა და მისი შუამავლის მოწოდებების გათვალისწინება ადამიანს ამქვეყნად შერგებულ სიცოცხლეს, ხოლო იმქვეყნად მარადიულ სიცოცხლეს ანიჭებს.
[2] ალლაჰი განაგებს თქვენს გულებს, მან იცის თქვენს გულებში არსებული ზრახვები და რწმენის ხარისხი. ენეს ბინ მალიქი გადმოგვცემს, რომ ალლაჰის შუამავალი ﷺ ხშირად იმეორებდა შემდეგ სიტყვებს: „ო, გულებზე მიმართულების მიმცემო! ჩემი გული შენს რჯულზე განამტკიცე. მას ჰკითხეს: ო, ალლაჰის შუამავალო! ჩვენ გვწამს შენი და იმ ყველაფრისა, რითაც შენ მოხვედი. ამის მიუხედავად ჩვენზე შიშობ? მან უთხრა: დიახ. უეჭველად, გულები ალლაჰის თითებიდან ორ თითს შორის იმყოფება და საითაც ის მოისურვებს იქეთ მიაბრუნებს.“ (თირმიზი, ყადერ 7/2140.)

អាយ៉ាត់: 25

وَٱتَّقُواْ فِتۡنَةٗ لَّا تُصِيبَنَّ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ مِنكُمۡ خَآصَّةٗۖ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ

გეშინოდეთ განსაცდელისა, რომელიც მხოლოდ იმათ არ შეეხებათ, რომელი თქვენგანიც უსამართლოდ მოიქცნენ,^[1] ასევე იცოდეთ, რომ ალლაჰი მკაცრსასჯელიანია.

[1] ალლაჰის შუამავალმა ﷺ თქვა: „რომელი თქვენგანიც დაინახავს უკეთურებას, მან იგი გამოასწოროს საკუთარი ხელით, თუკი ვერ შეძლებს მაშინ თავისი ენით, თუკი ამასაც ვერ შეძლებს მაშინ გულით დაგმოს; ეს კი რწმენის ყველაზე სუსტი გამოვლინებაა.“ (მუსლიმ, იმან 20/49.) „უეჭველად, როდესაც ხალხი ხედავენ უსამართლო მჩაგვრელს და ხელს არ უშლიან მას, ძალიან ადვილი შესაძლებელია, რომ ალლაჰმა ყველა მათგანზე განავრცოს ამის სასჯელი.“ (თირმიზი, ფითენ 8/2168.) „ვფიცავ მას ვისაც მას ვისაც ხელთ უპყრია ჩემი სიცოცხლე, რომ ან სიკეთეს მოუწოდებთ და ბოროტებას დაგმობთ ან არა და მოსალოდნელია ალლაჰმა სასჯელი მოგივლოთ. შემდეგ მას დაუწყებთ ვედრებას, მაგრამ თქვენი ვერება აღარ მიიღება.“ (თირმიზი, ფითენ 9/2169.)

អាយ៉ាត់: 26

وَٱذۡكُرُوٓاْ إِذۡ أَنتُمۡ قَلِيلٞ مُّسۡتَضۡعَفُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ تَخَافُونَ أَن يَتَخَطَّفَكُمُ ٱلنَّاسُ فَـَٔاوَىٰكُمۡ وَأَيَّدَكُم بِنَصۡرِهِۦ وَرَزَقَكُم مِّنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ

მაშ გაიხსენეთ როცა ქვეყნად (მექქაში) იყავით ცოტანი და ჩაგრულნი, გეშინოდათ რომ (ურწმუნო) ხალხის ხელში არ ჩავარდნილიყავით, (ასეთ დროს) მან შეგიფარათ (მედინაში) და მისი დახმარებით ზურგი გაგიმაგრათ (ბედირში), ასევე სხვადასხვა სიკეთეები გიწყალობათ, იქნებ მადლიერნი ყოფილიყავით.

អាយ៉ាត់: 27

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَخُونُواْ ٱللَّهَ وَٱلرَّسُولَ وَتَخُونُوٓاْ أَمَٰنَٰتِكُمۡ وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ

ჰეი თქვენ მორწმუნეებო! შეგნებულად არ უღალატოთ ალლაჰს და შუამავალს და არც თქვენდამი მონდობილ ანაბარს!^[1]

[1] აქ ანაბარში როგორც ნვთიერი ანაბარი ასევე განდობილი საიდუმლოც იგულისხმება. ზუჰრი და ქელბი გადმოგვცემენ, რომ ეს აიათი ჩამოევლინა აბუ ლუბაბე ჰარუნ ბინ აბდულმუნიზრ ალ-ანსარის შესახებ. ალლაჰის შუამავალს ბენი ყურაიზას გვარის ებრაელები 21 ღამის განმავლობაში ალყაში ყავდა მოქცეული. ალყაში მოქცეულებმა ალლაჰის შუამავალს ﷺ შეუთვალეს, რომ თანახმა იყვნენ იგივე პირობებზე, რა პირობებითაც ბენი ნადრის ებრაელებს შეუთანხმდა. ისინი დამასკოს მიმართულებით ეზრა’ათსა და ერიჰაში გადაასახლეს. ალლაჰის შუამავალმა ﷺ მათ შეუთვალა, რომ მხოლოდ სა’დ ბინ მუაზის მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებას დათანხმებულიყვნენ, თუმცა მათ ამას არ დათანხმდნენ და მათთან მოსალაპარაკებლად აბუ ლუბაბე ბინ აბდულმუნზირის გაგზავნა ითხოვეს, რადგანაც მას მათთან კარგი ურთიერთობა ქონდა. აბუ ლუბაბეს მათთან კარგი ურთიერთობის მიზეზი, ის იყო რომ მისი ქონებაც და შვილებიც მათთან იმყოფებოდა. ალლაჰის შუამავალმა ﷺ მის გაგზავნას დათანხმდა. როდესაც აბუ ლუბაბე მათთან მივიდა მათ კითხეს: ო, აბუ ლუბაბე, რას გვირჩევ სა’დ ბინ მუაზის მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებას დავთანხმდეთ? აბუ ლუბაბემ ხელით ყელი მიანიშნა ანუ მის მიერ მიღებული გადაწყვეტილება თქვენი სიკვდილით დასჯა იქნებაო. ანუ მათ მიანიშნა, რომ ამ შემოთავაზებას არ დათანხმებულიყვნენ. აბუ ლუბაბემ თქვა: ალლაჰს ვფიცავარ, ეს რომ გავაკეთე, ჯერ კიდევ ერთი ნაბიჯიც არ გადამედგა, მაშინვე გავაცნობიერე, რომ მე ამით ალლაჰსა და მის შუამავალს ვუღალატე. შემდეგ აბუ ლუბაბე მიტრიალდა და წავიდა, თუმცა ალლაჰის შუამავალთან ﷺ აღარ მისულა და მეჩეთში ერთ-ერთ ბოძზე საკუთარი თავი თავისივე ხელით მიაბა და თქვა: ალლაჰს ვფიცავარ რომ სიკვდილამდე არაფერს შევჭამ ან ვიდრე ალლაჰიşარ მაპატიებს. როდესაც მისი ამბავი ალლაჰის შუამავალთან ﷺ მიაღწია შუამავალმა თქვა: „პირდაპირ ჩემთან რომ მოსულიყო მისი პატიებისთვის ვილოცებდი, მაგრამ ახლა ვიდრე ალლაჰი არ აპატიებს მე არაფრის გაკეთება არ შემიძლია.“ აბუ ლუბაბეს შვიდი დღის განმავლობაში არც უჭამია და არც უსმია. შემდეგ გონი დაკარგა და ბოლოს ალლაჰმა აპატია. როდესაც მას უთხრეს, რომ უკვე გეპატიაო, მისი პასუხი ასეთი იყო: არა, ვიდრე ალლაჰის შუამავალი ﷺ არ მოვა და არ ამიშვებს მე ჩემს თავს არ ავუშვებ. შემდეგ ალლაჰის შუამავალი ﷺ მივიდა და თავისი ხელით აუშვა. შემდეგ აბუ ლუბაბემ ალლაჰის შუამავალს ﷺ უთხრა: ო, ალლაჰის შუამავალო! ჩემი სინანულის სრულყოფისათვის მინდა მივატოვო ის მამაპაპური მიწა, რომელზეც ეს ცოდვა ჩავიდინე და სხვაგან გადავსახლდე, ასევე მთელი ჩემი ქონება უნდა მოვიშორო ანუ მოწყალებად დავარიგოო. ალლაჰის შუამავალმა ﷺ მას უთხრა, რომ ამისათვის ქონების ერთი მესამედის გაღება საკმარისი იქნებოდა. იხ. თაფსიირუ ბეღავი.

អាយ៉ាត់: 28

وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّمَآ أَمۡوَٰلُكُمۡ وَأَوۡلَٰدُكُمۡ فِتۡنَةٞ وَأَنَّ ٱللَّهَ عِندَهُۥٓ أَجۡرٌ عَظِيمٞ

და იცოდეთ, რომ თქვენი ქონება და შვილები საცდურია,^[1] ასევე იცოდეთ, რომ ალლაჰის წინაშეა უდიდესი ჯილდო!^[2]

[1] ალლაჰი გცდით მათით, მათი სიყვარული გძლევთ თუ ალლაჰის მორჩილება.
[2] ამქვეყნიური წარმავალი ქონებისა და შვილების ცდუნებამ არ დაგაკარგვინოს ის უდიდესი და მარადიული ჯილდო, რომელიც ალლაჰის წინაშეა.

អាយ៉ាត់: 29

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِن تَتَّقُواْ ٱللَّهَ يَجۡعَل لَّكُمۡ فُرۡقَانٗا وَيُكَفِّرۡ عَنكُمۡ سَيِّـَٔاتِكُمۡ وَيَغۡفِرۡ لَكُمۡۗ وَٱللَّهُ ذُو ٱلۡفَضۡلِ ٱلۡعَظِيمِ

ჰეი თქვენ მორწმუნეებო! თუკი ალლაჰის რიდი გექნებათ, ჭემარიტებისა და მცდარის განმასხვავებელი ნიჭით დაგაჯილდოვებთ, დაგიფარავს თქვენს უკეთურობებს და მოგიტევებთ თქვენ. ალლაჰია მფლობელი უდიდესი წყალობისა.

អាយ៉ាត់: 30

وَإِذۡ يَمۡكُرُ بِكَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِيُثۡبِتُوكَ أَوۡ يَقۡتُلُوكَ أَوۡ يُخۡرِجُوكَۚ وَيَمۡكُرُونَ وَيَمۡكُرُ ٱللَّهُۖ وَٱللَّهُ خَيۡرُ ٱلۡمَٰكِرِينَ

აკი მზაკვრულად მახეს გიგებდნენ ისინი, რომელთაც არ ირწმუნეს, რომ შეებოჭე ან მოეკალი ან გაეძევებინე (მექქადან). მახეს აგებდნენ ისინი, ასევე მახეს აგებდა ალლაჰიც და ალლაჰი ყველაზე კარგი მახის დამგებია.^[1]

[1] როდესაც მუჰამმედ შუამავლის ﷺ მოძღვრებას დღითი დღე უფრო მეტი ადამიანი ღებულობდა და ყურეიშელი წარმართები ამას წინ ვეღარ უდგებოდნენ, შეიკრიბნენ ყურეიშელთა ყველა გვარის წარმომადგენლები და ისლამის გავრცელების აღსაკვეთად სხვადასხვა გეგმების განხილვას შეუდგნენ. ისინი მსჯელობდნენ შუამავალი მუჰამმედი ﷺ შეეპყროთ და დაეპატიმრებინეს, მოეკლეს თუ ქალაქიდან გაეძევებინეს. ალლაჰმა მათი მზაკვრული გეგმების შესახებ შუამავალს აცნობა და ღამით აბუ ბექირთან ერთად მედინასკენ ჰიჯრეთის გზას გაუდგა. მდევარისთვის კვალის ასაბნევად და მედინაში უსაფრთხოდ ჩასასვლელად ჯერ სევრის მთაზე ერთ-ერთ გამოქვაბულს შეაფარეს თავი, სადაც სამი დღე დაჰყვეს და შემდეგ მედინაში ჩავიდნენ. იხ. იბნი ისჰაყ, 380-484. როგორც აიათშია ნათქვამი წარმართები შუამავლის წინააღმდეგ მზაკვრულ გეგმებს აწყობდნენ, მაგრამ ალლაჰსაც ქონდა თავისი გეგმა, რომელსაც ვერავინ აჯობებს.

អាយ៉ាត់: 31

وَإِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُنَا قَالُواْ قَدۡ سَمِعۡنَا لَوۡ نَشَآءُ لَقُلۡنَا مِثۡلَ هَٰذَآ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّآ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ

და როდესაც მათ უკითხავენ ჩვენს აიათებს, ისინი ამბობენ: (მსგავსი) ადრეც მოგვისმენია, რომ მოგვენდომებინა უთუოდ შევთხზავდით ამის მსგავსს. ეს ხომ მხოლოდ წინაპართა ლეგენდებია.

អាយ៉ាត់: 32

وَإِذۡ قَالُواْ ٱللَّهُمَّ إِن كَانَ هَٰذَا هُوَ ٱلۡحَقَّ مِنۡ عِندِكَ فَأَمۡطِرۡ عَلَيۡنَا حِجَارَةٗ مِّنَ ٱلسَّمَآءِ أَوِ ٱئۡتِنَا بِعَذَابٍ أَلِيمٖ

აკი ამბობდნენ: ღმერთო, ეს^[1] თუ შენგან მოვლინებული ჭეშმარიტებაა, მაშინ ზეციდან თავზე ქვები გვაწვიმე ან მოგვივლინე მწარე სასჯელი.

[1] ყურანი და ზოგადად მუჰამმედ შუამავლის ﷺ მოძღვრება.

អាយ៉ាត់: 33

وَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمۡ وَأَنتَ فِيهِمۡۚ وَمَا كَانَ ٱللَّهُ مُعَذِّبَهُمۡ وَهُمۡ يَسۡتَغۡفِرُونَ

და არ იქნება ალლაჰმა დასაჯოს ისინი,^[1] როცა შენ იმყოფები მათ შორის, ასევე არ იქნება ალლაჰი მათი დამსჯელი, როდესაც ისინი პატიებას ითხოვენ.

[1] იგულისხმება გამანადგურებელი სასჯელი, რომელსაც ითხოვდნენ ქვების წვიმა ან მსგავსი რისხვა, რომელიც ყველას ერთიანად აღგვიდა პირისაგან მიწისა. ხოლო ამქვეყნიური პატარა სასჯელები მათ არაერთხელ იწვნიეს თავზე, როგორიცაა ბედირის მარცხი, ტყვედ ჩავარდნა, მუსლიმების მხრიდან მექქას აღება და სხვა.

អាយ៉ាត់: 34

وَمَا لَهُمۡ أَلَّا يُعَذِّبَهُمُ ٱللَّهُ وَهُمۡ يَصُدُّونَ عَنِ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ وَمَا كَانُوٓاْ أَوۡلِيَآءَهُۥٓۚ إِنۡ أَوۡلِيَآؤُهُۥٓ إِلَّا ٱلۡمُتَّقُونَ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ

და რატომ არ უნდა დასაჯოს^[1] ალლაჰმა ისინი, როდესაც მესჯიდ ალ-ჰარამისგან^[2] აბრკოლებენ (მორწმუნეებს), მიუხედავად იმისა, რომ არ არიან მეურვენი? ჭეშმარიტად, მისი მეურვენი მხოლოდ ღვთისმოშიშები არიან, თუმცა მათმა უმრავლესობამ არ იცის.

[1] იგულისხმება პატარა სასჯელები, რომლებიც კონკრეტულად წარმართებს შეეხოთ და არ იყო მაშტაბური, ყველაფრის გამანადგურებელი.
[2] ორიგინალი – „მესჯიდ ალ-ჰარამ“ (مسجد الحرام): ნაკრძალი მეჩეთი; – იგულისხმება ქააბას წმინდა სამლოცველო.

អាយ៉ាត់: 35

وَمَا كَانَ صَلَاتُهُمۡ عِندَ ٱلۡبَيۡتِ إِلَّا مُكَآءٗ وَتَصۡدِيَةٗۚ فَذُوقُواْ ٱلۡعَذَابَ بِمَا كُنتُمۡ تَكۡفُرُونَ

მათი ლოცვა-ვედრება სხვა სტვენის და ტაშისცემის მეტი არაფერი იყო,^[1] მაშ იგემეთ იმის სასჯელი, რასაც რასაც უარყოფდით.

[1] როგორც ‘აბდულლაჰ ბინ ‘აბბასი ფ გადმოგვცემს, ყურეიშელები ტავაფს ანუ ქააბას ირგვლივ გარს სემოვლის რიტუალს შიშველ მდგომარეობაში ასრლებდნენ, უსტვენდნენ და თაშსსცემდნენ. იხ. თაფსირუ ტაბერი.

អាយ៉ាត់: 36

إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ يُنفِقُونَ أَمۡوَٰلَهُمۡ لِيَصُدُّواْ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِۚ فَسَيُنفِقُونَهَا ثُمَّ تَكُونُ عَلَيۡهِمۡ حَسۡرَةٗ ثُمَّ يُغۡلَبُونَۗ وَٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِلَىٰ جَهَنَّمَ يُحۡشَرُونَ

უეჭველად, რომელთაც არ ირწმუნეს, თავიანთ ქონებას ხარჯავენ, რათA (ხალხი) ალლაჰის გზისგან დააბრკოლონ და დახარჯავენ კიდეც. შემდეგ (ასეთი დანახარჯები) სინანულად ექცევათ, ბოლოს კი დამარცხდებიან და რომელთაც არ ირწმუნეს ჯოჯოხეთში იქნებიან შეკრებილნი.

អាយ៉ាត់: 37

لِيَمِيزَ ٱللَّهُ ٱلۡخَبِيثَ مِنَ ٱلطَّيِّبِ وَيَجۡعَلَ ٱلۡخَبِيثَ بَعۡضَهُۥ عَلَىٰ بَعۡضٖ فَيَرۡكُمَهُۥ جَمِيعٗا فَيَجۡعَلَهُۥ فِي جَهَنَّمَۚ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ

რათა ალლაჰმა უწმინდური გამოარჩიოს სპეტაკისგან, შემდეგ უწმინდურები ერთმანეთზე დააწყოს და ამგვარად ყველა ერთად ჯოჯოხეთში შეჰყაროს. სწორედ ეგენი არიან წაგებულნი.

អាយ៉ាត់: 38

قُل لِّلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِن يَنتَهُواْ يُغۡفَرۡ لَهُم مَّا قَدۡ سَلَفَ وَإِن يَعُودُواْ فَقَدۡ مَضَتۡ سُنَّتُ ٱلۡأَوَّلِينَ

უთხარი მათ, რომელთაც არ ირწმუნეს, რომ თუ დასრულებენ^[1] ეპატიებათ ის, რაც უკვე იყო წარსულში, ხოლო თუ ისევ დაუბრუნდებიან მაშინ იგივე მოელით, რაც მათ უწინ მყოფებს დაემართათ.

[1] თუ დაასრულებენ ურწმუნოებას, მუსლიმთა წინააღმდეგ ბრძოლას და მათ ალლაჰის გზიდან დაბრკოლებას.

អាយ៉ាត់: 39

وَقَٰتِلُوهُمۡ حَتَّىٰ لَا تَكُونَ فِتۡنَةٞ وَيَكُونَ ٱلدِّينُ كُلُّهُۥ لِلَّهِۚ فَإِنِ ٱنتَهَوۡاْ فَإِنَّ ٱللَّهَ بِمَا يَعۡمَلُونَ بَصِيرٞ

მაშ ეომეთ მათ, ვიდრე აღარ იქნება განსაცდელი^[1] და რჯული მთლიანად ალლაჰის არ იქნება.^[2] ხოლო თუ დაასრულებენ, ჭეშმარიტად, ალლაჰი ხედავს, რასაც ისინი აკეთებენ.

[1] ვიდრე არ დასრულდება რელიგიური ძალადობა, ალლაჰის გზიდან დაბრკოლება და მის მორჩილად ცხოვრების მსურველთა შეზღუდვა.
[2] როდესაც მორწმუნეს მხოლოდ ალლაჰის შიში ექნება, მისი მორჩილების გამო ვერავინ შეზღუდავს და მისი ცხოვრების ყველა ნაბიჯს ალლაჰის ნებას დაუკავშირებს, მას მიუძღვნის.

អាយ៉ាត់: 40

وَإِن تَوَلَّوۡاْ فَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ مَوۡلَىٰكُمۡۚ نِعۡمَ ٱلۡمَوۡلَىٰ وَنِعۡمَ ٱلنَّصِيرُ

ხოლო თუ პირი იბრუნეს,^[1] იცოდეთ რომ ალლაჰია თქვენი მფარველი. ის რა კარგი მფარველი და რა კარგი დამხმარეა.

[1] თუკი უარი თქვეს მუსლიმთა წინააღმდეგ ბრძოლაზე, ხასლხის ალლაჰის გზიდან დაბრკოლებაზე და ჭეშმარიტ რწმენაზე.

អាយ៉ាត់: 41

۞ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّمَا غَنِمۡتُم مِّن شَيۡءٖ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُۥ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينِ وَٱبۡنِ ٱلسَّبِيلِ إِن كُنتُمۡ ءَامَنتُم بِٱللَّهِ وَمَآ أَنزَلۡنَا عَلَىٰ عَبۡدِنَا يَوۡمَ ٱلۡفُرۡقَانِ يَوۡمَ ٱلۡتَقَى ٱلۡجَمۡعَانِۗ وَٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٌ

អាយ៉ាត់: 42

إِذۡ أَنتُم بِٱلۡعُدۡوَةِ ٱلدُّنۡيَا وَهُم بِٱلۡعُدۡوَةِ ٱلۡقُصۡوَىٰ وَٱلرَّكۡبُ أَسۡفَلَ مِنكُمۡۚ وَلَوۡ تَوَاعَدتُّمۡ لَٱخۡتَلَفۡتُمۡ فِي ٱلۡمِيعَٰدِ وَلَٰكِن لِّيَقۡضِيَ ٱللَّهُ أَمۡرٗا كَانَ مَفۡعُولٗا لِّيَهۡلِكَ مَنۡ هَلَكَ عَنۢ بَيِّنَةٖ وَيَحۡيَىٰ مَنۡ حَيَّ عَنۢ بَيِّنَةٖۗ وَإِنَّ ٱللَّهَ لَسَمِيعٌ عَلِيمٌ

អាយ៉ាត់: 43

إِذۡ يُرِيكَهُمُ ٱللَّهُ فِي مَنَامِكَ قَلِيلٗاۖ وَلَوۡ أَرَىٰكَهُمۡ كَثِيرٗا لَّفَشِلۡتُمۡ وَلَتَنَٰزَعۡتُمۡ فِي ٱلۡأَمۡرِ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ سَلَّمَۚ إِنَّهُۥ عَلِيمُۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ

អាយ៉ាត់: 44

وَإِذۡ يُرِيكُمُوهُمۡ إِذِ ٱلۡتَقَيۡتُمۡ فِيٓ أَعۡيُنِكُمۡ قَلِيلٗا وَيُقَلِّلُكُمۡ فِيٓ أَعۡيُنِهِمۡ لِيَقۡضِيَ ٱللَّهُ أَمۡرٗا كَانَ مَفۡعُولٗاۗ وَإِلَى ٱللَّهِ تُرۡجَعُ ٱلۡأُمُورُ

អាយ៉ាត់: 45

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا لَقِيتُمۡ فِئَةٗ فَٱثۡبُتُواْ وَٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ كَثِيرٗا لَّعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ

អាយ៉ាត់: 46

وَأَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَلَا تَنَٰزَعُواْ فَتَفۡشَلُواْ وَتَذۡهَبَ رِيحُكُمۡۖ وَٱصۡبِرُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلصَّٰبِرِينَ

អាយ៉ាត់: 47

وَلَا تَكُونُواْ كَٱلَّذِينَ خَرَجُواْ مِن دِيَٰرِهِم بَطَرٗا وَرِئَآءَ ٱلنَّاسِ وَيَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِۚ وَٱللَّهُ بِمَا يَعۡمَلُونَ مُحِيطٞ

អាយ៉ាត់: 48

وَإِذۡ زَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَعۡمَٰلَهُمۡ وَقَالَ لَا غَالِبَ لَكُمُ ٱلۡيَوۡمَ مِنَ ٱلنَّاسِ وَإِنِّي جَارٞ لَّكُمۡۖ فَلَمَّا تَرَآءَتِ ٱلۡفِئَتَانِ نَكَصَ عَلَىٰ عَقِبَيۡهِ وَقَالَ إِنِّي بَرِيٓءٞ مِّنكُمۡ إِنِّيٓ أَرَىٰ مَا لَا تَرَوۡنَ إِنِّيٓ أَخَافُ ٱللَّهَۚ وَٱللَّهُ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ

អាយ៉ាត់: 49

إِذۡ يَقُولُ ٱلۡمُنَٰفِقُونَ وَٱلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ غَرَّ هَٰٓؤُلَآءِ دِينُهُمۡۗ وَمَن يَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱللَّهِ فَإِنَّ ٱللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٞ

អាយ៉ាត់: 50

وَلَوۡ تَرَىٰٓ إِذۡ يَتَوَفَّى ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ يَضۡرِبُونَ وُجُوهَهُمۡ وَأَدۡبَٰرَهُمۡ وَذُوقُواْ عَذَابَ ٱلۡحَرِيقِ

អាយ៉ាត់: 51

ذَٰلِكَ بِمَا قَدَّمَتۡ أَيۡدِيكُمۡ وَأَنَّ ٱللَّهَ لَيۡسَ بِظَلَّٰمٖ لِّلۡعَبِيدِ

អាយ៉ាត់: 52

كَدَأۡبِ ءَالِ فِرۡعَوۡنَ وَٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡۚ كَفَرُواْ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ فَأَخَذَهُمُ ٱللَّهُ بِذُنُوبِهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ قَوِيّٞ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ

អាយ៉ាត់: 53

ذَٰلِكَ بِأَنَّ ٱللَّهَ لَمۡ يَكُ مُغَيِّرٗا نِّعۡمَةً أَنۡعَمَهَا عَلَىٰ قَوۡمٍ حَتَّىٰ يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمۡ وَأَنَّ ٱللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٞ

អាយ៉ាត់: 54

كَدَأۡبِ ءَالِ فِرۡعَوۡنَ وَٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡۚ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِمۡ فَأَهۡلَكۡنَٰهُم بِذُنُوبِهِمۡ وَأَغۡرَقۡنَآ ءَالَ فِرۡعَوۡنَۚ وَكُلّٞ كَانُواْ ظَٰلِمِينَ

អាយ៉ាត់: 55

إِنَّ شَرَّ ٱلدَّوَآبِّ عِندَ ٱللَّهِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فَهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ

អាយ៉ាត់: 56

ٱلَّذِينَ عَٰهَدتَّ مِنۡهُمۡ ثُمَّ يَنقُضُونَ عَهۡدَهُمۡ فِي كُلِّ مَرَّةٖ وَهُمۡ لَا يَتَّقُونَ

អាយ៉ាត់: 57

فَإِمَّا تَثۡقَفَنَّهُمۡ فِي ٱلۡحَرۡبِ فَشَرِّدۡ بِهِم مَّنۡ خَلۡفَهُمۡ لَعَلَّهُمۡ يَذَّكَّرُونَ

អាយ៉ាត់: 58

وَإِمَّا تَخَافَنَّ مِن قَوۡمٍ خِيَانَةٗ فَٱنۢبِذۡ إِلَيۡهِمۡ عَلَىٰ سَوَآءٍۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلۡخَآئِنِينَ

អាយ៉ាត់: 59

وَلَا يَحۡسَبَنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ سَبَقُوٓاْۚ إِنَّهُمۡ لَا يُعۡجِزُونَ

អាយ៉ាត់: 60

وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا ٱسۡتَطَعۡتُم مِّن قُوَّةٖ وَمِن رِّبَاطِ ٱلۡخَيۡلِ تُرۡهِبُونَ بِهِۦ عَدُوَّ ٱللَّهِ وَعَدُوَّكُمۡ وَءَاخَرِينَ مِن دُونِهِمۡ لَا تَعۡلَمُونَهُمُ ٱللَّهُ يَعۡلَمُهُمۡۚ وَمَا تُنفِقُواْ مِن شَيۡءٖ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ يُوَفَّ إِلَيۡكُمۡ وَأَنتُمۡ لَا تُظۡلَمُونَ

អាយ៉ាត់: 61

۞ وَإِن جَنَحُواْ لِلسَّلۡمِ فَٱجۡنَحۡ لَهَا وَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱللَّهِۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ

អាយ៉ាត់: 62

وَإِن يُرِيدُوٓاْ أَن يَخۡدَعُوكَ فَإِنَّ حَسۡبَكَ ٱللَّهُۚ هُوَ ٱلَّذِيٓ أَيَّدَكَ بِنَصۡرِهِۦ وَبِٱلۡمُؤۡمِنِينَ

អាយ៉ាត់: 63

وَأَلَّفَ بَيۡنَ قُلُوبِهِمۡۚ لَوۡ أَنفَقۡتَ مَا فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا مَّآ أَلَّفۡتَ بَيۡنَ قُلُوبِهِمۡ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ أَلَّفَ بَيۡنَهُمۡۚ إِنَّهُۥ عَزِيزٌ حَكِيمٞ

អាយ៉ាត់: 64

يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ حَسۡبُكَ ٱللَّهُ وَمَنِ ٱتَّبَعَكَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

អាយ៉ាត់: 65

يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ حَرِّضِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ عَلَى ٱلۡقِتَالِۚ إِن يَكُن مِّنكُمۡ عِشۡرُونَ صَٰبِرُونَ يَغۡلِبُواْ مِاْئَتَيۡنِۚ وَإِن يَكُن مِّنكُم مِّاْئَةٞ يَغۡلِبُوٓاْ أَلۡفٗا مِّنَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِأَنَّهُمۡ قَوۡمٞ لَّا يَفۡقَهُونَ

អាយ៉ាត់: 66

ٱلۡـَٰٔنَ خَفَّفَ ٱللَّهُ عَنكُمۡ وَعَلِمَ أَنَّ فِيكُمۡ ضَعۡفٗاۚ فَإِن يَكُن مِّنكُم مِّاْئَةٞ صَابِرَةٞ يَغۡلِبُواْ مِاْئَتَيۡنِۚ وَإِن يَكُن مِّنكُمۡ أَلۡفٞ يَغۡلِبُوٓاْ أَلۡفَيۡنِ بِإِذۡنِ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ مَعَ ٱلصَّٰبِرِينَ

អាយ៉ាត់: 67

مَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَن يَكُونَ لَهُۥٓ أَسۡرَىٰ حَتَّىٰ يُثۡخِنَ فِي ٱلۡأَرۡضِۚ تُرِيدُونَ عَرَضَ ٱلدُّنۡيَا وَٱللَّهُ يُرِيدُ ٱلۡأٓخِرَةَۗ وَٱللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٞ

អាយ៉ាត់: 68

لَّوۡلَا كِتَٰبٞ مِّنَ ٱللَّهِ سَبَقَ لَمَسَّكُمۡ فِيمَآ أَخَذۡتُمۡ عَذَابٌ عَظِيمٞ

អាយ៉ាត់: 69

فَكُلُواْ مِمَّا غَنِمۡتُمۡ حَلَٰلٗا طَيِّبٗاۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ

អាយ៉ាត់: 70

يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ قُل لِّمَن فِيٓ أَيۡدِيكُم مِّنَ ٱلۡأَسۡرَىٰٓ إِن يَعۡلَمِ ٱللَّهُ فِي قُلُوبِكُمۡ خَيۡرٗا يُؤۡتِكُمۡ خَيۡرٗا مِّمَّآ أُخِذَ مِنكُمۡ وَيَغۡفِرۡ لَكُمۡۚ وَٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ

អាយ៉ាត់: 71

وَإِن يُرِيدُواْ خِيَانَتَكَ فَقَدۡ خَانُواْ ٱللَّهَ مِن قَبۡلُ فَأَمۡكَنَ مِنۡهُمۡۗ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ

អាយ៉ាត់: 72

إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَهَاجَرُواْ وَجَٰهَدُواْ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَٱلَّذِينَ ءَاوَواْ وَّنَصَرُوٓاْ أُوْلَٰٓئِكَ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٖۚ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَلَمۡ يُهَاجِرُواْ مَا لَكُم مِّن وَلَٰيَتِهِم مِّن شَيۡءٍ حَتَّىٰ يُهَاجِرُواْۚ وَإِنِ ٱسۡتَنصَرُوكُمۡ فِي ٱلدِّينِ فَعَلَيۡكُمُ ٱلنَّصۡرُ إِلَّا عَلَىٰ قَوۡمِۭ بَيۡنَكُمۡ وَبَيۡنَهُم مِّيثَٰقٞۗ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٞ

អាយ៉ាត់: 73

وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٍۚ إِلَّا تَفۡعَلُوهُ تَكُن فِتۡنَةٞ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَفَسَادٞ كَبِيرٞ

អាយ៉ាត់: 74

وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَهَاجَرُواْ وَجَٰهَدُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَٱلَّذِينَ ءَاوَواْ وَّنَصَرُوٓاْ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ حَقّٗاۚ لَّهُم مَّغۡفِرَةٞ وَرِزۡقٞ كَرِيمٞ

អាយ៉ាត់: 75

وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مِنۢ بَعۡدُ وَهَاجَرُواْ وَجَٰهَدُواْ مَعَكُمۡ فَأُوْلَٰٓئِكَ مِنكُمۡۚ وَأُوْلُواْ ٱلۡأَرۡحَامِ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلَىٰ بِبَعۡضٖ فِي كِتَٰبِ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمُۢ